Η ευρωπαϊκή περίοδος για τους προϋπολογισμούς της νέας χρονιάς ξεκινά και ενώ η Ιταλία προσελκύει την προσοχή των περισσοτέρων, όντας στο προσκήνιο, άλλες χώρες πρέπει να διευθετήσουν στα δικά τους θέματα και να επεξεργαστούν τα δημοσιονομικά τους σχέδια για το επόμενο έτος.
Όλες οι κυβερνήσεις πρέπει μέχρι τις 15 Οκτωβρίου να υποβάλουν τα προγράμματα και τους στόχους τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία πρέπει να εκδώσει τη γνώμη της σχετικά με το εάν συμμορφώνονται με τους δημοσιονομικούς κανόνες του ευρωπαϊκού μπλοκ μέχρι το τέλος Νοεμβρίου. Ο λαϊκιστικός συνασπισμός της Ιταλίας ήταν στο επίκεντρο της προσοχής όλο το καλοκαίρι, με δαπάνες και φορολογικές υποσχέσεις που έχουν κάνει τους επενδυτές να απομακρυνθούν. Η ανησυχία για το τεράστιο φορτίο του χρέους της χώρας εκδηλώθηκε σε ένα ομολογιακό δάνειο, ωθώντας τις αποδόσεις σε επίπεδα που παρατηρήθηκαν τελευταία κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους στη ζώνη του ευρώ.
Ιταλία
Ο συνασπισμός, που σχηματίστηκε τον Μάιο μετά από αδιέξοδες εκλογές δύο μήνες νωρίτερα, προώθησε μια σειρά φιλικών προς τους ψηφοφόρους προσφορών. Αυτές περιλαμβάνουν ένα βασικό εισόδημα για τους φτωχούς, φορολογικές περικοπές για επιχειρήσεις και ιδιώτες και μια χαμηλότερη ηλικία συνταξιοδότησης.
Όλα αυτά κοστίζουν χρήματα και η πιο αργά αναπτυσσόμενη οικονομία της ζώνης του ευρώ έχει ήδη δείκτη χρέους προς ΑΕΠ πάνω από 130%, ποσοστό που είναι το δεύτερο υψηλότερο της Ευρώπης, μετά την Ελλάδα. Η αδυναμία να το διαχειριστεί, δημιουργεί εκνευρισμό στους επενδυτές, πράγμα που σημαίνει αύξηση του κόστους δανεισμού. Το καλοκαίρι κυριαρχούν οι ανησυχίες για τον προϋπολογισμό της χώρας, με τις διακυμάνσεις των αποδόσεων να επηρεάζονται από τα πάντα, από τις κυβερνητικές παρατηρήσεις σχετικά με το έλλειμμα έως τις κερδοσκοπικές εκθέσεις για τον Donald Trump.
Ισπανία
Μετά την καταψήφιση του Mariano Rajoy σε μια ψηφοφορία δυσπιστίας στη Βουλή το Μάιο, ο νέος πρωθυπουργός Pedro Sanchez έχει δεσμευθεί να κλείσει το κεφάλαιο των ετών λιτότητας. Η σοσιαλιστική κυβέρνησή του έχει ήδη ειδοποιήσει τις Βρυξέλλες ότι θα ξεφύγει από το στόχο ελλείμματος 2,2% που έχει θέσει η προηγούμενη κυβέρνηση και ο νέος στόχος της Μαδρίτης τοποθετείται στο 2,7%.
Ακόμα κι αν ο Sanchez έχει μετακινηθεί, προκειμένου να ακυρώσει κάποιες περικοπές της περιόδου της κρίσης, η η έγκριση του προϋπολογισμού από το ισπανικό κοινοβούλιο θα αποδειχθεί σκληρή υπόθεση. Έχει ήδη αγωνιστεί να βρει υποστήριξη από το κόμμα για να στηρίξει την κυβέρνηση μειοψηφίας και, για να κατευνάσει τους Podemos που αντιτίθενταιστη λιτότητα, η κυβέρνησή του λέει ότι είναι ανοικτή στις φορολογικές αυξήσεις στις μεγάλες επιχειρήσεις και σε εισφορά στις τράπεζες.
Γαλλία
Σκοπός είναι οι Γάλλοι να εργαστούν με φορολογικές περικοπές για επιχειρήσεις και εργαζόμενους, αλλά με δεδομένα τα ανώτατα όρια για τις συντάξεις και ορισμένα οφέλη για τον περιορισμό του ελλείμματος.
Με τη λάμψη του Macron να εξασθενεί γρήγορα, θα είναι δύσκολο να πείσει τους Γάλλους να μειώσουν τις αγαπημένες παροχές σε όφελος της οικογένειας και της στέγασης. Ο πρόεδρος έχει καταβυθιστεί σε δημοσκοπήσεις από την εκλογή του το 2017 και το καλοκαίρι δεν έφερε καμία αναστολή στην καθοδική πορεία, αφού είχαμε την παραίτηση του πιο δημοφιλούς υπουργού και ένα σκάνδαλο που περιλάμβανε έναν σωματοφύλακα του προέδρου. Οι εταιρείες, οι οποίες κάποτε θεωρούσαν τον Macron ως κυριο εκφραστή τους, αρχίζουν να τον αμφισβητούν, αφού η κυβέρνησή του καθυστέρησε τη μείωση των φόρων. Μετά τις απεργίες του τρέχοντος έτους, το νέο σκηνικό περιλαμβάνει μεγαλύτερη επίδειξη δύναμης από τιςσυνδικαλιστικές οργανώσεις το 2019 επί των κυβερνητικών σχεδίων για πλήρη επανεξέταση των συντάξεων και της ασφάλισης των ανέργων.
Γερμανία
Η Γερμανία βρίσκεται σε διαφορετική θέση από πολλά άλλα κράτη της ζώνης του ευρώ, με πλεόνασμα πέντε συνεχόμενων ετών. Το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, σημείωσε ρεκόρ ύψους 48,1 δισ. ευρώ (56 δισ. δολάρια). Σε μια προσπάθεια καταπολέμησης του λαϊκισμού, ο υπουργός Οικονομικών Olaf Scholz θέλει να εγγυηθεί τις συντάξεις μέχρι το 2040 για να κρατήσει τους ψηφοφόρους που αισθάνονται ότι χάνουν κάποια δικαιώματά τους.
Τα χρήματα βοηθούν, αλλά όπως έλεγε κι ο προκάτοχος του Scholz, ο Wolfgang Schaeuble, τα πλεονάσματα δημιούργησαν τα δικά τους προβλήματα καθώς ο κατάλογος επιθυμιών για δαπάνες αυξάνεται κάθε χρόνο. Υπάρχουν ακόμη απαιτήσεις από το εξωτερικό, με τον Donald Trump να πιέζει τη Γερμανία για να επιτύχει τον συμφωνημένο στόχο του ΝΑΤΟ για 2% του ΑΕΠ στις αμυντικές δαπάνες. Η εφαρμογή οποιουδήποτε από αυτά τα δαπανηρά αμυντικά ή κοινωνικά σχέδια ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τον στόχο της Γερμανίας για έναν ισορροπημένο προϋπολογισμό.
Ελλάδα
Μόλις λίγες εβδομάδες μετά την έξοδο της Ελλάδας από το τρίτο σχέδιο διάσωσης (τα οποία σχέδια ξεκίνησαν το 2010), ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πρόκειται να παρουσιάσει το οικονομικό του πρόγραμμα πριν από τις επερχόμενες εκλογές που απέχουν λιγότερο από ένα χρόνο. Στο παρελθόν, όταν είχε κάποια δημοσιονομική ευχέρεια, επικεντρώθηκε σε έκτακτα δώρα στους φτωχούς συνταξιούχους και στους ανέργους ή στις απαλλαγές από τον ΦΠΑ για τους νησιώτες οι οποίοι επιβαρύνθηκαν με το κύμα της εισροής προσφύγων.
Όντας έξω από το σχέδιο διάσωσης, αλλά όχι έξω κι από το πρόβλημα, η Ελλάδα εξακολουθεί να επιβαρύνεται με ποσοστό ανεργίας 20%, αποδυναμωμένες τράπεζες και δείκτη δημόσιου χρέους κοντά στο 180%. Για δύο χρόνια, η κυβέρνηση έχει χαμηλά δημοσιονομικά πλεονάσματα, τα οποία γίνονται μεγάλα όταν τα έξοδα εξυπηρέτησης του χρέους βγαίνουν από την εξίσωση. Η δημοσιονομική κατεύθυνση είναι ήδη σφιχτή, αλλά η χώρα εξακολουθεί να έχει περικοπές στις συντάξεις και αυξήσεις φόρων ενώπιόν της, οι οποίες φαίνονται αναπόφευκτες, καθώς οι πιστωτές τις θεωρούν απαραίτητες «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». Η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να πραγματοποιήσει ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% μέχρι το 2022 , μειώνοντας το 2,2% μέχρι το 2060.