Περί ορισμένων Αρχών του Διοικητικού Δικαίου, κατά το Ελληνικόν Διοικητικόν Δίκαιον το οποίο είναι απόλυτα σύμφωνο με το Κυπριακό Διοικητικόν Δίκαιον
Ι. Μεταβίβαση αρμοδιότητας
Η αρμοδιότητα που έχει ανατεθεί σε ορισμένο όργανο δεν μπορεί να ασκηθεί νόμιμα από άλλο όργανο, ακόμη και ανώτερο του αρμοδίου, εκτός εάν υπάρχει ρητή αντίθετη ρύθμιση.
Το αρμόδιο διοικητικό όργανο μπορεί να μεταβιβάσει την αρμοδιότητά του με κανονιστική πράξη του (η οποία δημοσιεύεται νομίμως) εάν αυτό προβλέπεται από τις σχετικές με το οικείο όργανο διατάξεις. Στην περίπτωση αυτή, η αρμοδιότητα ασκείται αποκλειστικά από το όργανο στο οποίο μεταβιβάστηκε, εκτός εάν οι σχετικές διατάξεις ορίζουν ότι, παράλληλα, μπορεί να ασκείται και από το όργανο που τη μεταβίβασε. Η μεταβίβαση συνεπάγεται συρρίκνωση της αρμοδιότητας του μεταβιβάζοντος και διεύρυνση της αρμοδιότητας του προς ο η μεταβίβαση οργάνου.
Δεν είναι νόμιμη η μεταβίβαση αρμοδιότητας έκδοσης συγκεκριμένης πράξης ούτε η μεταβίβαση του συνόλου των αρμοδιοτήτων ενός οργάνου. Ειδικότερα, η νομολογία έχει δεχθεί τα εξής: «η εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 8 παρ. 1 και 4 του Ν. 1416/84, Τροποποίηση και συμπλήρωση διατάξεων της δημοτικής και κοινοτικής νομοθεσίας, που επιτρέπει τη μεταβίβαση στους ΟΤΑ κάθε ανεξαιρέτως αρμοδιότητας οργάνων της κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης, με μοναδικό κριτήριο να αφορά σε υποθέσεις “τοπικού χαρακτήρα”, προβαίνει μόνο σε γενικότατο καθορισμό των αντικειμένων που μπορούν να μεταβιβαστούν χωρίς να προσδιορίζει την έκτασή τους με συνέπεια να αφίεται παντελώς στην κρίση της Διοίκησης η επιλογή των αντικειμένων αυτών. Η πλημμέλεια αυτή δεν μπορεί να θεραπευθεί, έστω και αν θεωρηθεί ότι η εξουσιοδοτική διάταξη παραπέμπει στη γνωστή νομική έννοια των τοπικών υποθέσεων (αρθρ. 102 παρ. 1 Σ.), διότι το κριτήριο αυτό, τελείως μοναδικό, δεν αρκεί για να καταστήση ειδική την προαναφερθείσα ευρύτατη και αόριστη εξουσιοδότηση. Και από τη φύση άλλωστε των κανόνων περί αρμοδιότητας των δημοσίων οργάνων, επιβάλλεται να γίνεται η μεταβίβαση αρμοδιότητας, με εξουσιοδοτικές διατάξεις, σε άλλα όργανα, μόνο με ρητή περιγραφή του αντικειμένου της ώστε για λόγους νομικής ασφάλειας πρέπει η σχετική νομοθετική εξουσιοδότηση να είναι πλήρως εξειδικευμένη » .
ΙΙ. Εξουσιοδότηση υπογραφής
Το αρμόδιο διοικητικό όργανο μπορεί, με κανονιστική πράξη του (που δημοσιεύεται νομίμως), εφόσον αυτό προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις, να εξουσιοδοτεί ιεραρχικά υφιστάμενο όργανο να υπογράφει με εντολή του πράξεις ή άλλα έγγραφα της αρμοδιότητάς του. Οι πράξεις αυτές, αν και φέρουν την υπογραφή του εξουσιοδοτημένου οργάνου, θεωρούνται πράξεις του οργάνου έδωσε την εξουσιοδότηση .
Υπάρχει πλούσια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη δημοσίευση της πράξης παροχής εξουσιοδότησης προς υπογραφή. Η εξουσιοδότηση υπογραφής δεν στερεί από το όργανο που εξουσιοδοτεί την αρμοδιότητα να υπογράφει εκείνο, όταν το κρίνει σκόπιμο, τα έγγραφα.
Η κανονιστική πράξη της εξουσιοδότησης υπογραφής εξακολουθεί να ισχύει μέχρι να καταργηθεί από μεταγενέστερη όμοιά της και δεν συνδέεται με τυχόν μεταβολή του προσώπου του εξουσιοδοτούντος ή του εξουσιοδοτουμένου οργάνου, εκτός εάν η εξουσιοδότηση δοθεί ρητά στο συγκεκριμένο πρόσωπο .
Για τη διάκριση μεταξύ μεταβίβασης αρμοδιότητας και εξουσιοδότησης υπογραφής, έχει γραφεί πως : «κατά γενική αρχή, όταν πρόκειται για μεταβίβαση της αρμοδιότητας υπογραφής (σε αντίθεση με την περίπτωση της μεταβίβασης αρμοδιότητας) εκείνος που μεταβίβασε την αρμοδιότητα υπογραφής ορισμένων πράξεων που ανήκουν στην αρμοδιότητά του, ως οργάνου, εξακολουθεί να θεωρείται ως μόνος αρμόδιος προς έκδοση των πράξεων αυτών, ακόμη και όταν οι πράξεις αυτές υπογράφονται από τον εξουσιοδοτηθέντα προς τούτο, σε τρόπο ώστε ο εξουσιοδοτήσας να μπορεί οποτεδήποτε να υπογράφει ο ίδιος τις πράξεις αυτές, ανεξάρτητα από τη μεταβίβαση της αρμοδιότητας υπογραφής τους σε άλλο όργανο .
ΙΙΙ. Αναπλήρωση των διοικητικών οργάνων
Τον προϊστάμενο οργανικής μονάδας δημόσιας αρχής αναπληρώνει (εφόσον ο οριζόμενος αναπληρωτής ανήκει σε κλάδο του οποίου οι υπάλληλοι, κατά τις σχετικές διατάξεις, μπορούν να προΐστανται):
– ο ανώτερος κατά βαθμό προϊστάμενος των υποκείμενων σε αυτόν οργανικών μονάδων
– αν δεν υπάρχουν υποκείμενες οργανικές μονάδες, ο κατά βαθμό ανώτερος υπάλληλος της μονάδας
– σε περίπτωση ομοιοβάθμων, ο προϊστάμενος ή ο υπάλληλος που έχει τον περισσότερο χρόνο υπηρεσίας στον βαθμό.
Στην περίπτωση της αναπλήρωσης, παρά τη διαφορά των προσώπων, τις αρμοδιότητες θεωρείται ότι ασκεί το ίδιο και όχι άλλο διοικητικό όργανο.
Θεοχαρίδου Κ. Καλυψώ
Δικηγόρος – Νομική Σύμβουλος