Στην ετοιμασία 14 νομοσχεδίων, η ψήφιση των οποίων αποτελεί προϋπόθεση για την αποδέσμευση της 2η δόσης του δανείου από το Eurogroup στις 13 του Σεπτέμβρη ύψους 1,5 δισ. ευρώ, και η οποία θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατισμού, προχωρεί τάχιστα η Κυβέρνηση, όπως ανέφερε σήμερα ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης.
Τα νομοσχέδια αναμένεται να τεθούν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου στις 28 Αυγούστου και την ίδια μέρα να προωθηθούν στη Βουλή, η οποία θα πρέπει να ολοκληρώσει τη συζήτηση και ψήφισή τους μέχρι τις 13 Σεπτεμβρίου.
Οι τρέχουσες εξελίξεις στο Συνεργατισμό συζητήθηκαν εκτάκτως σήμερα από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου, παρουσία του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Πανίκου Δημητριάδη.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, ο Υπουργός Οικονομικών ξεκαθάρισε ότι δεν είναι πρόθεση του ούτε να καθησυχάσει αλλά ούτε και να παρουσιάσει μια ωραιοποιημένη εικόνα και ούτε να πει ότι οι προβληματισμοί, οι φόβοι και οι ανησυχίες που έχουν εκφραστεί για το μέλλον του Συνεργατισμού δεν είναι βάσιμοι.
Ο κ. Γεωργιάδης έκανε λόγο για αμείλικτα δεδομένα, τα οποία, όπως είπε, πρέπει να καθορίσουν τις αποφάσεις όλων. Το πρώτο από αυτά από το οποίο εκπορεύονται, όπως ανέφερε, και όλα τα υπόλοιπα, είναι το γεγονός ότι o διαγνωστικός έλεγχος της Pimco για τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των κυπριακών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων και των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων, έχει προσδιορίσει ένα έλλειμμα στα κεφάλαια του Συνεργατισμού της τάξης του 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Εξήγησε δε πως ως εκ τούτου οι επιλογές ήταν δύο, είτε ανακεφαλαιοποίηση με ιδίους πόρους (bail in) είτε ανακεφαλαιοποίηση με κρατικούς πόρους (bail out), υποδεικνύοντας ότι από τον περασμένο Μάρτιο η Κυβέρνηση διασφάλισε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει bail in. Σημείωσε ωστόσο πως στην περίπτωση της Κύπρου το πρόβλημα είναι ότι το κράτος δεν είχε τη δυνατότητα να διαθέσει πόρους για την ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατισμού και ως εκ τούτου προσφεύγει σε δανεισμό από την Τρόικα, ο οποίος δανεισμός, «δεν έρχεται χωρίς όρους και προϋποθέσεις».
Εξήγησε ακολούθως ότι το κράτος θα συνεισφέρει το ποσό του 1,5 δισ. ευρώ και θα γίνει με αυτό τον τρόπο ο κάτοχος του κεφαλαίου και ο ιδιοκτήτης του Συνεργατισμού. «Δεν είναι δάνειο, δεν πληρώνεται τόκος και δεν υπάρχει εγγυημένη απόδοση, ούτε 10%, ούτε 2%, ούτε 5%» εξήγησε, διευκρινίζοντας ότι το κράτος ως ιδιοκτήτης θα δικαιούται τυχόν κέρδη και θα επιβαρύνεται με τυχόν ζημιές.
Ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με την Τρόικα, κοινή επιδίωξη όλων των εμπλεκομένων από κυπριακής πλευράς ήταν όπως η συμμετοχή του κράτους γίνει με την έκδοση μετοχών Β’, οι οποίες θα είχαν εγγυημένη απόδοση 8,5% χωρίς όμως δικαίωμα ψήφου. Εξήγησε ωστόσο ότι η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επικαλούμενη την κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού και κρατικών ενισχύσεων, απέρριψε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Εξήγησε ακόμη ότι οι όροι και οι προϋποθέσεις σε σχέση με την ανάκτηση των μετοχών από τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, τέθηκαν όχι από την Τρόικα στο πλαίσιο του Μνημονίου αλλά ακριβώς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της κοινοτικής νομοθεσίας και κανονισμών για τις κρατικές ενισχύσεις.
Ο Χάρης Γεωργιάδης σημείωσε ακολούθως ότι στην προσπάθεια επανάκτησης των μετοχών από τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα αυτό που θα πρέπει να γίνει είναι ο ίδιος ο Συνεργατισμός να εξετάσει τους κανονισμούς περί κρατικών ενισχύσεων, καθώς παρά το γεγονός ότι το πλαίσιο αυτών των κανονισμών είναι κοινό, ενδεχομένως να υπάρχουν διαφοροποιήσεις σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται στην πράξη.
Εξήγησε ακόμη ότι πλέον η εποπτεία του Συνεργατισμού περνά στην ΚΤ και πως οι όροι και οι παράμετροι της εποπτείας θα είναι ακριβώς οι ίδιοι όπως και στην περίπτωση των εμπορικών τραπεζών ενώ αναφέρθηκε και στην αναδιοργάνωση του Συνεργατισμού με την ομαδοποίηση-συνένωση των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων διαδικασία μέσα από την οποία δημιουργούνται 18 συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα και την ανάδειξη της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας ως ενός πολύ πιο σημαντικού και κεντρικού οργάνου το οποίο θα έχει πολύ αυξημένες αρμοδιότητες σε σχέση κυρίως με τις συνήθεις τραπεζικές λειτουργίες του Συνεργατισμού.
Σημείωσε επ’ αυτού ότι υπήρχαν απόψεις για κατάργηση των τοπικών συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων, εισήγηση η οποία περιλαμβάνεται και στην έρευνα της Ανεξάρτητης Επιτροπής για το Μέλλον του Κυπριακού Τραπεζικού Τομέα και πως θέση του Συνεργατικού Κινήματος ήταν ότι αυτό θα πρέπει να αποφευχθεί έτσι ώστε, μεταξύ άλλων, να διατηρηθεί ο κοινωνικός χαρακτήρας του Συνεργατισμού, όπως και έγινε.
Ο Υπουργός Οικονομικών έκανε λόγο για μια πολύ δύσκολη κατάσταση, για αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν στη βάση αμείλικτων δεδομένων και εξελίξεων, εξελίξεις οι οποίες, όπως είπε, έχουν καθορίσει κάποιες αποφάσεις.
Ανακοίνωσε ακόμη ότι «εν μέσω Δεκαπενταύγουστου» στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών και της Κεντρικής Τράπεζας εργάζονται για την ετοιμασία ενός μεγάλου αριθμού νομοσχεδίων με τα οποία θα ρυθμίζονται όλα αυτά τα ζητήματα, υποδεικνύοντας πως η ψήφιση των νομοσχεδίων αυτών, 14 στον αριθμό, αποτελεί προϋπόθεση για τη λήψη απόφασης από το Eurogroup στις 13 Σεπτεμβρίου, για αποδέσμευση της 2η δόσης του δανείου προς την Κύπρο, ύψους 1,5 δισ. για ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατισμού.
Πρόσθεσε πως για το σκοπό αυτό απέστειλε ενημερωτική επιστολή χτες προς το Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, τον Γενικό Εισαγγελέα και τον Πρόεδρο της Βουλής ζητώντας τους όπως επιδείξουν ετοιμότητα για ολοκλήρωση των διαδικασιών που αφορούν την ψήφιση των εν λόγω νομοσχεδίων. Όπως είπε, ο στόχος είναι τα νομοσχέδια να τεθούν ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου «ίσως στις 28 Αυγούστου» και αυθημερόν να προωθηθούν στη Βουλή.
Απαντώντας σε ερώτηση βουλευτών σε σχέση με το τι γίνεται σε περίπτωση που η Βουλή δεν ψηφίσει τα νομοσχέδια, ο Υπουργός Οικονομικών είπε ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο η κυπριακή οικονομία εκτροχιάζεται από το πρόγραμμα και καμιά επόμενη δόση του δανείου δεν πρόκειται να προχωρήσει και ο δε Συνεργατισμός θα τεθεί σε διαδικασία εξυγίανσης.
Από την πλευρά του, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Πανίκος Δημητριάδης, ο οποίος κατέθεσε στην Επιτροπή αναλυτικό σημείωμα για την αναδιάρθρωση του Συνεργατισμού, σημείωσε ότι επιδίωξη της ΚΤ στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα ήταν η διασφάλιση του κοινωνικού χαρακτήρα του Συνεργατισμού και εξέφρασε την πεποίθηση ότι αυτή η επιδίωξη έχει επιτευχθεί σε κάποιο βαθμό.
Ανέφερε ακόμη ότι αρχική θέση της Τρόικας ήταν ότι θα πρέπει όλα τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα να συνενωθούν υπό τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα και πως στο τέλος η Τρόικα απεδέχθη όπως παραμείνουν 18 συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα. Υπέδειξε παράλληλα πως το στοιχείο που έπαιξε ρόλο στο να πεισθεί η Τρόικα ότι τα 18 αυτά συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα είναι βιώσιμα, είναι το γεγονός ότι έχουν μειωθεί τα επιτόκια καταθέσεων στο Συνεργατισμό τους τελευταίους δύο μήνες μετά και από την παρέμβαση της ΚΤ τον περασμένο Μάιο.
Ξεκαθάρισε επίσης πως όπως προβλέπει και το Μνημόνιο δεν θα υπάρξει άλλο bail in, λέγοντας πως από τη στιγμή που η Κύπρος βρίσκεται στο πρόγραμμα και τηρεί τις δεσμεύσεις της δεν υπάρχει κανένας λόγος να αμφισβητηθούν οι δεσμεύσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ.
Αναφέρθηκε ακολούθως στη διαδικασία που προβλέπει η συμφωνία για ενδεχόμενη επανάκτηση των μετοχών από το Συνεργατισμό, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενός Ταμείου (Cooperative Restoration Fund), στο οποίο θα μπορούν τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα να βάζουν λεφτά με στόχο να εξαγοράσουν τις μετοχές από το κράτος. Όπως εξήγησε, μπορεί ο Συνεργατισμός να θέσει μια εθελοντική εισφορά στα επιτόκια της τάξης του 0,5% και το ποσό να διοχετεύεται στο Ταμείο.
Ερωτηθείς από τον Πρόεδρο της Επιτροπής σχετικά με τον κίνδυνο να περιέλθει ο Συνεργατισμός στα χέρια ιδιωτών, ο κ. Δημητριάδης ανέφερε ότι αυτό είναι θέμα του κράτους και του Συνεργατισμού καθώς, όπως εξήγησε, η ΚΤ δεν μπορεί να εκφέρει άποψη γι’ αυτό το θέμα. Εξέφρασε παράλληλα την πεποίθηση ότι οποιαδήποτε απόφαση σε σχέση με αυτό το θέμα είναι πολιτική.
Ο Έφορος της Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης ξεκαθάρισε ότι ο Συνεργατισμός κρίθηκε ότι είναι βιώσιμος και γι’ αυτό άλλωστε η ανακεφαλαιοποίηση του θα γίνει με bail out.
Επεσήμανε παράλληλα ότι η συμφωνία για ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατισμού με 1,5 δισ. ευρώ προσφέρει στο Συνεργατισμό πολλές διεξόδους, και εξέφρασε αισιοδοξία ότι ο Συνεργατισμός, ο οποίος, όπως είπε, ακόμα και μέσα στις σημερινές συνθήκες κερδίζει 150 – 170 εκ. ευρώ το χρόνο, θα επιβιώσει.
Σημείωσε ακόμη ότι είναι λάθος να παρουσιάζεται ότι συρρικνώνεται ο Συνεργατισμός με τις συνενώσεις συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων, και εξέφρασε την πεποίθηση ότι ακριβώς ο Συνεργατισμός ενδυναμώνεται με αυτή την εξέλιξη. «Ήταν συνετό και σοφό όταν στις τοπικές κοινωνίες δημιουργήθηκαν οι λιλιπούτειες συνεργατικές εταιρείες, κατά τη γνώμη μου ήταν ασύνετο, αναχρονιστικό και μη σοφό να συνεχίσουν αυτές οι λιλιπούτειες εταιρείες να υπάρχουν μέσα στις σημερινές συνθήκες» ανέφερε.
Είπε ακόμα ότι η δημιουργία των 18 συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων αποτελεί τη χρυσή τομή για το Συνεργατικό Κίνημα «για να πορευτεί σωστά προς το μέλλον και με αναβαθμισμένες υπηρεσίες, δομές και σοφότερες αποφάσεις» να μπορέσει να συνεχίσει τον κοινωνικό του ρόλο.
Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Λευτέρης Χριστοφόρου χαιρέτισε ως σημαντική την κίνηση της Κυβέρνησης να στηρίξει με 1,5 δισ. ευρώ την ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατικού Κινήματος, προσθέτοντας πως αυτή η εξέλιξη θα συμβάλει στη δημιουργία ενός πιο ισχυρού, πιο σύγχρονου και πιο αποτελεσματικού Συνεργατισμού.
Διαβεβαίωσε παράλληλα ότι η Επιτροπή Εμπορίου θα συνεχίσει να στέκεται αρωγός δίπλα στο Συνεργατισμό έτσι ώστε να συνεχίσει το ρόλο που διαδραματίζει στην οικονομία και την κοινωνία εδώ και 104 χρόνια.
«Είναι αναγκαία η παρουσία του Συνεργατισμού και παρά τα όποια προβλήματα ελπίζουμε ότι θα τα ξεπεράσει και θα γίνει ακόμα πιο ισχυρός και πιο δυνατός» πρόσθεσε.
Πρόσθεσε ακόμη πως είναι σημαντικό το γεγονός ότι ξεκαθαρίστηκε το τοπίο και διαψεύστηκαν οι όποιοι ψίθυροι και ανησυχίες υπήρξαν για το Συνεργατικό Κίνημα και σημείωσε πως αυτό που έχει αξία είναι η διαβεβαίωση της Κυβέρνησης ότι θα συνεχίσει να στηρίζει το Συνεργατισμό, ότι το Συνεργατικό Κίνημα δεν πρόκειται να υποστεί οποιαδήποτε ζημιά με οποιοδήποτε τρόπο και ότι το Συνεργατικό Κίνημα θα μπορέσει με τα νέα δεδομένα να ορθοποδήσει και να συνεχίσει να επιτελεί το σημαντικό του ρόλο.
Από την πλευρά του ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Σταύρος Ευαγόρου είπε ότι υπάρχει καθολική πρόθεση από όλους να προχωρήσουν σε ενέργειες τέτοιες που να θωρακίζουν το Συνεργατικό Κίνημα.
Ο κ. Ευαγόρου εξέφρασε ικανοποίηση για τη διαβεβαίωση Υπουργού Οικονομικών και Διοικητή της ΚΤ ότι ποτέ ξανά δεν θα υπάρξει κούρεμα καταθέσεων. «Αυτό είναι σημαντικό να το κρατήσουμε και να το μεταφέρουμε στον κόσμο προς αποκατάσταση της εμπιστοσύνης σε ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα» είπε.
Χαιρέτισε ακόμη τη διαπίστωση της ΚΤ ότι ο Συνεργατισμός είναι βιώσιμος και πως είναι γι’ αυτό το λόγο που επιτρέπεται και η οικονομική του στήριξη.
Ο κ. Ευαγόρου εξήγησε ότι καθώς οι ανακατατάξεις στο Συνεργατισμό διαφοροποιούν το χαρακτήρα του, το ΑΚΕΛ, πέρα από τις διαβεβαιώσεις που έχουν δοθεί από τον Υπουργό Οικονομικών, έχει ζητήσει και θα επιδιώξει την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης η οποία θα προνοεί ότι το κράτος δεν θα αποξενωθεί τις μετοχές που θα αποκτήσει από το Συνεργατικό Κίνημα. Πρόσθεσε πως την ίδια στιγμή θα επιδιωχθεί, μέσα από δεσμεύσεις και αν είναι δυνατό μέσα από νομοθετικές ρυθμίσεις, το δικαίωμα της επανάκτησης των μετοχών να δοθεί αποκλειστικά στο Συνεργατισμό.
Ανέφερε τέλος ότι θα πρέπει το κράτος, ως ο ιδιοκτήτης του 99% των μετοχών του Συνεργατισμού, να εκχωρήσει τα δικαιώματα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και του διοικείν στα μέλη του Συνεργατισμού.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Άγγελος Βότσης έκανε λόγο για μια πρόταση με την οποία το Συνεργατικό Κίνημα θα μπορέσει να εξέλθει από τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται.
«Αυτή η πρόταση θα μετουσιωθεί σε νομοσχέδια τα οποία όταν και εφόσον τα έχουμε ενώπιον μας θα τα μελετήσουμε με τη δέουσα σοβαρότητα για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα που θα είναι η ψήφιση τους» δήλωσε.
Ανέφερε ακόμη ότι κατά τη σημερινή συνεδρία αντηλλάγησαν προβληματισμοί για το σχέδιο που αφορά την ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατισμού και πρόσθεσε πως υπό τις περιστάσεις, θα πρέπει αυτή η προσπάθεια να στηριχτεί.
«Εκ πρώτης όψεως με αυτή την πρόταση ο Συνεργατισμός επιβιώνει και ισχυροποιείται» είπε, προσθέτοντας ότι θα δημιουργηθούν οι καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις έτσι ώστε ο Συνεργατισμός όχι μόνο να διατηρήσει τον μέχρι σήμερα κοινωνικό του ρόλο αλλά να τον ενισχύσει ακόμη περισσότερο.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Γιώργος Βαρνάβα είπε ότι η ανακεφαλαιοποίηση του Συνεργατισμού θα πρέπει να δημιουργήσει το αίσθημα στον κυπριακό λαό ότι το κράτος βρίσκεται δίπλα από το Συνεργατισμό και πως με αυτή την προσπάθεια ο Συνεργατισμός θα ενισχυθεί.
Εξέφρασε παράλληλα εκ μέρους της ΕΔΕΚ την άποψη ότι σε αυτή την προσπάθεια θα πρέπει να προσεχτούν, όπως είπε, τρία πράγματα, πρώτον ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία δεν θα πρέπει να χάσει το ανθρώπινο πρόσωπο του, δεύτερο ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί από το κράτος ότι ο Συνεργατισμός θα έχει την προτεραιότητα επανάκτησης των μετοχών του και τρίτο να διασφαλιστούν οι δημοκρατικές διαδικασίες.
Ανέφερε ακόμη ότι η ΕΔΕΚ θα τοποθετηθεί επί των νομοσχεδίων όταν αυτά ετοιμαστούν και τεθούν ενώπιον της Βουλής.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Γιώργος Περδίκης είπε ότι κατανοεί τη σημασία του να παρουσιάζονται όλοι αισιόδοξοι, ανέφερε ωστόσο ότι «οι ψευδο-αισιοδοξίες τέρμα».
Υπενθύμισε ότι «τον Οκτώβριο του 2012 περίπου οι ίδιοι άνθρωποι μας είπαν να μην ανησυχούμε από το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων και ότι δεν θα επηρεαστούν οι κυπριακές τράπεζες», προσθέτοντας πως ο ίδιος αποφάσισε, εκπροσωπώντας τους Οικολόγους, να μην λέει ψέματα στον κόσμο.
«Αυτά τα περί κοινωνικού προσώπου του Συνεργατισμού είναι κουραφέξαλα και κοροϊδία. Δεν επιτρέπονται από τους ίδιους τους κανονισμούς της ΕΚΤ και τη συμφωνία με την Τρόικα κοινωνικού χαρακτήρα χατίρια προς τους συνεργαζόμενους με το Συνεργατισμό» είπε, εξηγώντας πως πλέον ο Συνεργατισμός μετατρέπεται εν γνώσει της πολιτικής ηγεσίας, σε μια κανονική κερδοσκοπική τράπεζα. «Τα υπόλοιπα που ακούμε σήμερα είναι όχι μόνο ψέματα αλλά και κοροϊδία» πρόσθεσε, αναφέροντας πως καμία αναφορά δεν γίνεται στον κοινωνικό ρόλο του Συνεργατισμού στη συμφωνία με την Τρόικα και στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο.
Ο Ανεξάρτητος Βουλευτής Ζαχαρίας Κουλίας ανέφερε ότι οι αποφάσεις για το Συνεργατισμό αποτελούν ουσιαστικά «το κύκνειο άσμα της πολιτικής του τέως Προέδρου Δημήτρη Χριστόφια».
Ανέφερε ακόμη ότι τα όσα ακούστηκαν σήμερα για το Συνεργατισμό ακούγονται ως επιμνημόσυνος δέηση και υπενθύμισε το παράδειγμα κρατικοποίησης της Λαϊκής Τράπεζας με 1,8 δισ. ευρώ με αποτέλεσμα να καταστραφεί η Λαϊκή.
Διερωτήθηκε δε πως είναι δυνατό την ίδια στιγμή που η Τρόικα ζητά ιδιωτικοποίηση κερδοφόρων ημικρατικών οργανισμών όπως η Cyta, η Αρχή Λιμένων και η ΑΗΚ, να κρατικοποιείται ο Συνεργατισμός.