«Γίνε φιλόσοφος, αλλά μέσα σε όλη τη φιλοσοφία σου εξακολούθησε να είσαι άνθρωπος». Ντέιβιντ Χιουμ, Άγγλος φιλόσοφος 18ου αι.
Κάθε χρόνο, την 3η Πέμπτη Νοεμβρίου, εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Φιλοσοφίας .
Με την καθιέρωση αυτής της Ημέρας, η UNESCO υπογραμμίζει τη διαχρονική αξία της Φιλοσοφίας για την ανάπτυξη της ανθρώπινης σκέψης, για κάθε άτομο, σε κάθε πολιτισμό.
Η UNESCO είναι πάντα στενά συνδεδεμένη με τη φιλοσοφία, όχι τη θεωρητική ή κανονιστική φιλοσοφία, αλλά την κριτική διερεύνηση που δίνει νόημα στη ζωή και δράση σε διεθνές επίπεδο.
Η Παγκόσμια Ημέρα Φιλοσοφίας καθιερώθηκε επίσημα από την UNESCO το 2005: η Γενική Συνέλευση της UNESCO τόνισε τη σημασία της Φιλοσοφίας, ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους, ως ένα δρόμο «για την ανάπτυξη της κριτικής και ανεξάρτητης σκέψης με γνώμονα την καλύτερη κατανόηση του κόσμου και την προώθηση της ανεκτικότητας και της ειρήνης.»
Με την καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας Φιλοσοφίας, επιδιώκεται η θεσμοθέτηση της Φιλοσοφίας και η αναγνώρισή της όσον αφορά στην καλλιέργεια του ατόμου, προκειμένου να προωθηθεί περαιτέρω η διδασκαλία της σε παγκόσμια επίπεδο.
Η εμφάνιση και η καθιέρωσή της φιλοσοφίας
Η λέξη φιλοσοφία, χρονικά, εμφανίζεται αρκετά αργά στην ελληνική γλώσσα, γεγονός ιδιαίτερα παράδοξο. Σίγουρα, νωρίτερα θα υπήρχε σκέψη, ανάλυση και προσπάθεια εξήγησης πολλών αγνώστων πτυχών της ζωής και του κόσμου, αλλά το σύστημα των προβλημάτων, των ερμηνειών, των εξηγήσεων και των ερωτημάτων, αυτό που ονομάζουμε εν πολλοίς φιλοσοφία, αναπτύχθηκε γύρω στον 6ο αιώνα.
Αρχικά, η λέξη φιλοσοφώ -κι όχι η λέξη φιλοσοφία- εντοπίζεται σε δύο πολύ σημαντικά και αρκετά διαδεδομένα έργα, στον Επιτάφιο του Περικλή (Θουκυδίδης) και στο διάλογο Κροίσος – Σόλων (Ηρόδοτος).
Και στα δύο έργα, η λέξη φιλοσοφώ σημαίνει αγαπώ τη σοφία (φιλέω-ῶ=αγαπώ), οπότε και η λέξη φιλοσοφία, που συντίθεται αργότερα, δε σημαίνει τίποτα παραπάνω από την αγάπη για τη σοφία.