«Σκέψου το στόμα σου, σκέψου την υγεία σου»
Η Παγκόσμια Ημέρα Στοματικής Υγείας έχει καθιερωθεί από τη Διεθνή Ομοσπονδία Οδοντιάτρων (FDI) να εορτάζεται κάθε 20η Μαρτίου.
Φετινό σύνθημα είναι «Σκέψου το στόμα σου, σκέψου την υγεία σου» (“Thinkmouth,thinkhealth”), σύνθημα το οποίο αποσκοπεί να τονίσει τη σημασία της στοματικής υγείας ως αναπόσπαστο στοιχείο της γενικότερης υγείας, αλλά και της ποιότητας ζωής, αφού με το στόμα μιλάμε, γελάμε, γευόμαστε, κοινωνικοποιούμαστε. Αξίζει λοιπόν να το προσέχουμε.
Είναι γνωστό, βάσει πλήθους επιστημονικών μελετών, ότι είναι αρκετές οι γενικές νόσοι που έχουν στοματικές εκδηλώσεις και φλεγμονές. Όπως επίσης υπάρχουν νόσοι του στόματος (περιοδοντίτιδα -φλεγμονές) που έχουν σχέση ή επιβαρύνουν γενικές νόσους, όπως ο διαβήτης, τα καρδιολογικά προβλήματα, οι πνευμονικές παθήσεις, ή ευθύνονται για λιποβαρή βρέφη και πρόωρους τοκετούς κλπ. Η στοματική κοιλότητα είναι η περιοχή και το περιβάλλον του σώματος που με διάφορους διαγνωστικούς τρόπους μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη και προαγωγή της γενικής υγείας.
Σύμφωνα με την FDI:
Το 90% του παγκόσμιου πληθυσμού κατά τη διάρκεια της ζωής τους θα νοσήσουν από κάποια ασθένεια από το ευρύ φάσμα των στοματικών ασθενειών, που ξεκινούν από την τερηδόνα, τις περιοδοντικές νόσους και τη φθορά των δοντιών και φθάνουν ως τον καρκίνο του στόματος.
Μόνον ένα ποσοστό 60% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πρόσβαση στη στοματική υγειονομική περίθαλψη.
60% – 90% του μαθητικού πληθυσμού διεθνώς εμφανίζουν οδοντική τερηδόνα.
Η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του στόματος κυμαίνεται μεταξύ 1 και 10 περιπτώσεων ανά 100.000 στις περισσότερες χώρες.
Ο στοματικός καρκίνος αποτελεί την 8η συνηθέστερη μορφή καρκίνου παγκοσμίως και την πιο δαπανηρή στη θεραπεία της.
Ο κίνδυνος εμφάνισης στοματικού καρκίνου είναι 15 φορές υψηλότερος όταν συνδυάζονται οι δύο κύριοι παράγοντες κινδύνου, χρήση καπνού και αλκοόλ.
Το 5% -10% των δημόσιων δαπανών για την υγεία στις χώρες με υψηλό εισόδημα σχετίζεται με τη στοματική υγεία.
Ο πονόδοντος είναι, σε πολλές χώρες, ο πρώτος και κύριος λόγος για τη συστηματική απουσία από τα σχολεία.
Η υψηλή κατανάλωση ζάχαρης είναι ο υπ’ αριθμόν 1 παράγοντας κινδύνου για την καταστροφή των δοντιών και την εμφάνιση διαβήτη. Περίπου 80% των θανάτων από διαβήτη συμβαίνουν σε χώρες με χαμηλό – μέσο εισόδημα.
Η.Π.Α., εκτιμάται ότι 30-40 εκατομμύρια άνθρωποι αποφεύγουν, κάθε χρόνο, την οδοντιατρική θεραπεία εξ αιτίας άγχους και φόβου.
Αν και στις αναπτυγμένες χώρες, η επιβάρυνση των οδοντιατρικών ασθενειών βαίνει μειούμενη, τα προβλήματα των ούλων είναι συνηθέστερα, ιδιαίτερα στα ηλικιωμένα άτομα. Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου, όπως η χρήση καπνού, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη επιβαρύνουν μια σειρά χρόνιων νόσων ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται και οι στοματικές ασθένειες.
Η χρήση του καπνού, είναι υπεύθυνη έως και για τις μισές από όλες τις περιοδοντικές νόσους. Αυτές οι μορφές των ασθενειών συνδέονται άμεσα με το διαβήτη, τις καρδιοπάθειες, τους πρόωρους τοκετούς, τα ελλιποβαρή νεογνά και άλλα ζητήματα υγείας.
Η στοματική υγεία έχει, επίσης, τεράστιες συνέπειες στη γενική υγεία και σε άλλα θέματα, όπως είναι η αυτοπεποίθηση, τα προβλήματα στις κοινωνικές συναναστροφές και διαταραχές σε σημαντικές λειτουργίες, όπως η ομιλία και ο ύπνος.
Η οδοντιατρική περίθαλψη πρώτης γραμμής, γίνεται σε ατομικό επίπεδο, μέσω της πρόληψης, της συνήθειας του σχολαστικού βουρτσίσματος και των τακτικών ελέγχων.
Υπάρχουν πάνω από ένα εκατομμύριο ειδικευμένοι οδοντίατροι, σε ολόκληρο τον κόσμο, που, προβαίνοντας σε σύγχρονες οδοντιατρικές θεραπείες, μπορούν να αποκαταστήσουν σχεδόν όλες τις λειτουργίες και την αισθητική μιας υγιούς οδοντοστοιχίας͘ ωστόσο, ο αριθμός αυτών των οδοντιάτρων δεν είναι ίσα κατανεμημένος, γεγονός που αφήνει πολλές από τις φτωχότερες και ενδεείς περιοχές του κόσμου με λιγότερους από έναν οδοντίατρο ανά 300.000 άτομα.