Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου
Η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης κατά του Καρκίνου (UICC), που εκπροσωπεί 800 οργανώσεις σε 155 χώρες του κόσμου. Σκοπό να εμπνεύσει τη δράση των ατόμων, της υγειονομικής κοινότητας και των κυβερνήσεων ώστε να βελτιώσουν την ενημέρωση και την πρόσβαση του πληθυσμού για την πρώιμη ανακάλυψη και την διάγνωση της νόσου, ώστε να βελτιωθεί σημαντικά η επιβίωση των ασθενών.
Με τη λέξη «καρκίνος» χαρακτηρίζουμε ένα σύμπλεγμα νόσων που σχετίζονται με τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό και την ανοργάνωτη ανάπτυξη των προσβεβλημένων κυττάρων. Το 2018 σημειώθηκαν περισσότερες από 18 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου παγκοσμίως, από τις οποίες σχεδόν 5 εκατομμύρια αφορούσαν τον μαστό, τον τράχηλο της μήτρας, το παχύ έντερο και τη στοματική κοιλότητα, δηλ. καρκίνους οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν ανακαλυφθεί πρώιμα και να αντιμετωπιστούν πιο αποτελεσματικά, βελτιώνοντας την επιβίωση των ασθενών και την ποιότητα ζωής τους.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο καρκίνος αποτελεί την δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως και εκτιμάται ότι ευθύνεται για 9,6 εκατομμύρια θανάτους το 2018. Σε όλο τον κόσμο, περίπου 1 στους 6 θανάτους οφείλεται στον καρκίνο.
Το 1/3 περίπου των θανάτων από καρκίνο, οφείλονται στους 5 κυριότερους συμπεριφορικούς και διατροφικούς κινδύνους: τον υψηλό δείκτη μάζας σώματος, τη χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, τη χρήση καπνού και τη χρήση οινοπνεύματος.
Οι λοιμώξεις που προκαλούν καρκίνο, όπως η ηπατίτιδα και ο ιός των θηλωμάτων του ανθρώπου (HPV), ευθύνονται για έως 25% των περιπτώσεων καρκίνου σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η επίσκεψη στο γιατρό στο τελικό στάδιο και η έλλειψη πρόσβασης στη διάγνωση και τη θεραπεία αποτελούν συχνό φαινόμενο. Το 2017, μόνο το 26% των χωρών χαμηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι στον δημόσιο τομέα διατίθενται γενικά παθολογοανατομικές υπηρεσίες. Πάνω από 90% των χωρών υψηλού εισοδήματος ανέφεραν ότι οι υπηρεσίες θεραπείας είναι διαθέσιμες σε σύγκριση με λιγότερο από 30% των χωρών χαμηλού εισοδήματος.
Το 70% περίπου των θανάτων από καρκίνο αφορά χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική στην πλειονότητα των καρκίνων. Μη έγκαιρη διάγνωση σημαίνει ότι οι ασθενείς διαγιγνώσκονται σε όψιμα στάδια της νόσου, όταν η θεραπεία ίασης μπορεί να μην αποτελεί πλέον επιλογή. Ορισμένοι από τους πιο συχνούς τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ο καρκίνος του στόματος και ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχουν υψηλά ποσοστά ίασης όταν ανιχνεύονται έγκαιρα και αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές.
Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κατά του Καρκίνου
Όπως είναι πλέον γνωστό, οι Αρχηγοί των Κυβερνήσεων των Χωρών – Μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, υιοθέτησαν στη Σύνοδό τους στο Μιλάνο τον Ιούνιο του 1985 τις βασικές αρχές ενός Προγράμματος για την καταπολέμηση του καρκίνου, με απώτερο στόχο τη μείωση του αριθμού των θανάτων και των νέων περιπτώσεων καρκίνου στην Ευρώπη κατά ποσοστό τουλάχιστον 15% μέχρι το 2.000.
Το πρωτοποριακό τούτο Πρόγραμμα γνωστό σαν «Ευρώπη κατά του Καρκίνου» εκάλυπτε τέσσερις βασικούς τομείς δράσεων για την πραγματοποίηση του στόχου. Την πρόληψη, την ενημέρωση, την κατάρτιση του υγειονομικού δυναμικού σε θέματα καρκίνου και τέλος την έρευνα για τον καρκίνο. Στο σκεπτικό της δράσης που περιλαμβάνεται αναλυτικά στα τρία καταρτισθέντα σχέδια και πέραν από τα με τον Ευρωπαϊκό Κώδικα κατά του καρκίνου, γνωστό και σαν «Δεκάλογο κατά του Καρκίνου, αναμενόμενα θετικά οφέλη για τους κατοίκους των Χωρών-Μελών της Κοινότητας προτάθηκε και καθιερώθηκε από το 1988 η «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα κατά του Καρκίνου».
Η Κοινοτική αυτή δραστηριότητα γινόταν από τότε κάθε χρόνο την δεύτερη εβδομάδα του Οκτωβρίου, ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες της Κοινότητας, αφιερωνόταν δε στον στόχο που είχε προγραμματιστεί για όλο τον χρόνο με σκοπό την ενίσχυση των σχετικών μηνυμάτων, π.χ. ενημέρωσης, πρόληψης καρκίνου και προαγωγής υγείας στους χώρους εργασίας κ.α. Κατά την διάρκεια της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας κατά του Καρκίνου όλοι οι Κρατικοί και Ιδιωτικού Δικαίου Κοινωνικοί Φορείς, που ο στόχος τους είναι η καταπολέμηση της μάστιγας του Καρκίνου, οργάνωναν, συνεργαζόμενοι, σχετικές δράσεις, με σκοπό την ενίσχυση και επιτυχία των προσδοκώμενων μηνυμάτων.