Η απόφαση της Τουρκίας να παρατείνει τη Navtex για το Ορούτς Ρεις δεν εξέπληξε την Αθήνα, αλλά ναρκοθετεί επί της ουσίας την επιχείρηση αποκλιμάκωσης που ήταν σε εξέλιξη και με γερμανική ενθάρρυνση.
Η έκδοση της παράτασης της τουρκικής NAVTEX για την περιοχή που ήδη επιχειρεί συνοδεία πολεμικών πλοίων το Ορούτς Ρέις δεν έπιασε την Αθήνα εξ απήνης. Ήδη, από το πρωί της Κυριακής υπήρχαν πληροφορίες στα ανώτερα κυβερνητικά κλιμάκια ότι η Άγκυρα ετοίμαζε κάποια κίνηση, η οποία δεν θα ήταν προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης.
Ομολογουμένως και με τη γερμανική πρωτοβουλία για την αποκατάσταση μιας γραμμής διαλόγου να εξελίσσεται στο παρασκήνιο, η Αθήνα είχε στείλει τα μηνύματα και στην Άγκυρα και στους Ευρωπαίους εταίρους ότι είναι πρόθυμη να επιστρέψει στο τραπέζι των διερευνητικών επαφών, εφόσον και η Τουρκία επιδείξει μια έμπρακτη αποκλιμάκωση. Κάτι τέτοιο δεν ήρθε ποτέ. Το Ορούτς Ρέις συνέχισε, σαν να μην συμβαίνει τίποτα, την Κυριακή την πλεύση του εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και αυτό έδωσε με σαφήνεια το μήνυμα στην Αθήνα ότι ο κ. Ερντογάν δεν ενδιαφέρεται για άμεση αποκλιμάκωση. Είχαν, βεβαίως, προηγηθεί και άλλες κινήσεις με έντονο συμβολισμό, όπως η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, κατ’ εφαρμογήν μιας δικαστικής απόφασης που είχε εκδοθεί πέρυσι και είχε μείνει ανεκτέλεστη.
Η Αθήνα όλο το προηγούμενο διάστημα περίμενε να δει ποια θα είναι η αντίδραση της Άγκυρας, πριν μπει στη διαδικασία να συζητήσει ημερομηνίες και πλαίσιο για την επανάληψη των διερευνητικών επαφών που έχουν σταματήσει από τον Μάρτιο του 2016. Η απάντηση στον προβληματισμό των Ελλήνων αξιωματούχων ήρθε με την παράταση της NAVTEX, η οποία, σημειωτέον εκτείνεται ως τα μεσάνυχτα της Τετάρτης, όταν η Βουλή αναμένεται να κυρώσει τη συμφωνία με την Ιταλία, αλλά και τη συμφωνία με την Αίγυπτο για την ΑΟΖ, η οποία αποτελεί «κόκκινο πανί» για την Τουρκία.
Εγγυάται κανείς ότι η NAVTEX δεν θα συνεχιστεί και πέραν της Τετάρτης; Κανείς δεν μπορεί να το πει με ασφάλεια, αλλά, σε αυτό το περιβάλλον, θα έχει προηγηθεί η επίσκεψη του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας σε Αθήνα και Άγκυρα. Όπως το έθετε, χθες, ανώτερη διπλωματική πηγή στο reader.gr, η κίνηση της Άγκυρας είναι ουσιαστικά προς…το συμφέρον της Αθήνας, καθώς δίνει στην ελληνική πλευρά επιχειρήματα για το ποιος κλιμακώνει την ένταση και ποιος τορπιλίζει τη διαδικασία των διερευνητικών.
«Η Τουρκία με τη συνέχιση της προκλητικής συμπεριφοράς της το μονο που κάνει είναι να δείχνει σε όλο τον κόσμο οτι η αναφορά στο διεθνές δίκαιο και στον διάλογο είναι καθαρα προσχηματική. Με τη συμπεριφορά αυτή το μονο που καταφέρνει είναι αρνητικές συνέπειες για την ίδια», σχολίαζαν χθες κυβερνητικές πηγές. Γιατί, για την ελληνική πλευρά, μετά από την απόφαση της Άγκυρας, δεν υπάρχει ιδιαίτερη σπουδή για επανάληψη της διαδικασίας τις αμέσως επόμενες μέρες, όπως κυοφορείτο ως σενάριο, λόγω του ότι προ εβδομάδων η 28η Αυγούστου είχε προγραμματιστεί ως ημερομηνία έναρξης της διαδικασίας, με ραντεβού των δύο πλευρών στην Άγκυρα.
Φαίνεται, σε αυτή τη φάση, πως η αποκλιμάκωση από μέρους Τουρκίας δεν είναι άμεση προτεραιότητα. Βεβαίως, αυτή η κίνηση έρχεται ελάχιστες μέρες πριν το Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών στο Βερολίνο, όπου η Αθήνα θα ζητήσει μια πιο σθεναρή στάση της Ευρώπης με φόντο και τις κυρώσεις, έστω και αν το περιβάλλον δεν είναι ευνοϊκό. Σήμερα, δε, με ενδιαφέρον αναμένεται το μήνυμα που θα στείλει από το Ζάππειο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου θα βρεθεί από κοινού με τον Βούλγαρο πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ, ο οποίος στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στήριξε με θέρμη τις ελληνοκυπριακές θέσεις, παρά τη στενή σχέση Βουλγαρίας-Τουρκίας.