Οι τριμερείς, ο East Med και η καλλιέργεια ψευδαισθήσεων από τους κυβερνώντες

Του Νεοκλή Συλικιώτη* 

Ο εντοπισμός κοιτάσματος υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ το 2011 δημιούργησε νέα δεδομένα για την πατρίδα μας. Μεγάλες προκλήσεις και τεράστιες προοπτικές. Άνοιξε ένα παράθυρο ελπίδας για το μέλλον του τόπου και του λαού μας. Τόσο για την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της χώρας μας όσο και για την υπόθεση του Κυπριακού, αφού οι ενεργειακές προοπτικές της χώρας πρέπει και μπορούν να καταστούν μοχλός για τη λύση και την επανένωση. Όχι αφορμή για την εγκατάλειψη της προτεραιότητας της λύσης του Κυπριακού. Εντούτοις, από το 2013 όλος ο σχεδιασμός και οι δομές για το ενεργειακό πρόγραμμα της χώρας μας ξηλώθηκαν. Εγκαταλείφθηκε ο σχεδιασμός για δημιουργία τερματικού υγροποίησης. Γίνονται καθημερινά πομπώδεις εξαγγελίες, οι οποίες όμως δεν καταλήγουν σχεδόν ποτέ σε κάποια ενέργεια ή εξέλιξη. Αντί να παράγει ουσιαστικά αποτελέσματα, η κυβερνητική πολιτική παράγει τίτλους σε πρωτοσέλιδα. Με τον ίδιο τρόπο η κυβέρνηση αντιμετωπίζει και τις συνεργασίες της Κύπρου με τις χώρες της περιοχής.

Θέση του ΑΚΕΛ είναι ότι για την αξιοποίηση του ΦΑ πρέπει να γίνεται σχετική μελέτη με όλες τις επιλογές και να αποφασίζουμε την καλύτερη επιλογή με καθαρά τεχνικά και οικονομικά κριτήρια. Τους αγωγούς ΦΑ δεν τους κάνουν οι κυβερνήσεις αλλά οι εταιρείες. Είναι τεχνικά έργα που κατασκευάζονται αφού εξασφαλίσουν εκ των προτέρων αγοραστές και κρίνονται αποκλειστικά από την τεχνική και οικονομική τους απόδοση. Αυτό που αποφασίζεται σε κάθε τρίμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ δεν είναι η κατασκευή του αγωγού EastΜed αλλά η πρόθεση και η επιθυμία των κυβερνήσεων να προχωρήσει το έργο αυτό. Οι κυβερνήσεις των χωρών δεν θα κατασκευάσουν κανένα αγωγό αλλά θα δημιουργήσουν το πολίτικό και νομικό πλαίσιο ώστε αν κάποια εταιρεία αποφασίσει να κάνει αγωγό να μπορεί να τον κάνει.

Το Ισραήλ έχει απόφαση ότι τα κοιτάσματά ΦΑ που έχει επιβεβαιωμένα θα τα χρησιμοποιεί μόνο για εσωτερική κατανάλωση και απαγορεύει την εξαγωγή τους. Εμείς μόνο ένα κοίτασμα έχουμε επιβραβευμένο και αυτό αποφασίσαμε να το στείλουμε στην Αίγυπτο.

Τελικά ποιο ΦΑ θα μεταφέρεται από τον αγωγό EastΜed στην Ευρώπη;

Κανένας δεν έκανε μελέτη για το ποιο θα είναι το κόστος κατασκευής του και ποιο το κόστος πώλησης του ΦΑ; Αν το κόστος μεταφοράς του ΦΑ είναι αύριο διπλάσιο από αυτό που αγοράζουν σήμερα οι χώρες της ΕΕ θα επιλέξουν το ΦΑ του EastΜed; και για ποιο λόγο; Ο αγωγός EastΜed συμφέρει περισσότερο από τη δημιουργία τερματικού; Έχει γίνει καμία μελέτη που να απαντά το πιο πάνω ερώτημα σε τεχνικό, οικονομικό, πολιτικό επίπεδο; Γιατί για το τερματικό, χωρίς καμία μελέτη, η κυβέρνηση αποφάσισε ότι είναι μη βιώσιμό και σταμάτησε κάθε σχεδιασμό ενώ για τον αγωγό και πάλι χωρίς καμία μελέτη δίνει την εντύπωση ότι είναι έργο βιώσιμο;

Γιατί εξαφάνισαν την μελέτη του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), η οποία όταν πρωτοπαρουσιάστηκε το 2013 τόνιζε πως η πιο σωστή, ευέλικτη και αποτελεσματική επιλογή για την Κύπρο είναι να προχωρήσει στη δημιουργία τερματικού Ο αγωγός είναι μια εξαγγελία για άσκηση πολιτικής και δημιουργίας γεωστρατηγικών εντυπώσεων και όχι ένα τεχνικό έργο για τη καλύτερη αξιοποίηση ΦΑ.

Εκφράζουμε την ευχή έστω και μια φορά η κυβέρνηση να καταφέρει ένα έργο που εξαγγέλλει εδώ και 5 χρόνια να το υλοποιήσει. Ο καθένας θα κριθεί από το αποτέλεσμα. Πάντως μέχρι τώρα το αποτέλεσμα είναι μόνο λόγια και διακηρύξεις. Ως Κύπρος μόνο ένα κοίτασμα έχουμε επιβεβαιωμένο (κοίτασμα Αφροδίτη στο οικόπεδο Ακόμη και αυτό δεν καταφέρνουμε να το αξιοποιήσουμε για διάφορούς λόγους.

Ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι η απροθυμία της κυβέρνησης του Ισραήλ να υπογράψει με την Κυπριακή Δημοκρατία συμφωνία συνεκμετάλλευσης. Το τελευταίο διάστημα οι Ισραηλινοί σκληραίνουν τη στάση τους και θέλουν να έχουν λόγο στην αξιοποίηση του κοιτάσματος. Για 7 χρόνιά κάνουμε τριμερείς και δεν καταφέραμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα. Μήπως τελικά όλη αυτή η ιστορία είναι μόνο για τη δημιουργία εντυπώσεων;

Η Κύπρος έχει κάθε λόγο να επιδιώκει την περιφερειακή συνεργασία με όλα τα κράτη της περιοχής, αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες, βασισμένες στη συνεργασία, την ανάπτυξη και το σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Αυτό όμως απέχει πόρρω από τις αντιλήψεις και τις ψευδαισθήσεις που συστηματικά καλλιεργεί η κυβέρνηση Αναστασιάδη ότι οι στρατιωτικές συνεργασίες με Ισραήλ και ΗΠΑ θα θωρακίσουν την ΑΟΖ ή ότι κατέστη η Κύπρος «γεωπολιτικός άρχοντας της Μεσογείου».

Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα που καταρρέει η πολιτική τους και αποκαλύπτονται οι ψευδαισθήσεις που καλλιεργούσαν στους πολίτες, αντί οι κυβερνώντες να ασχοληθούν με την ουσία δίνοντας πειστικές απαντήσεις και πάλι αναλώνονται στην επικοινωνιακή διαχείριση των ζητημάτων. Ας καταλάβουν επιτέλους ότι έχει όρια η επικοινωνιακή διαχείριση. Οφείλουν να ασχοληθούν με την ουσία της πολιτικής τους, η οποία μόνο σε αδιέξοδα οδηγεί.

Η πραγματικότητα είναι αδυσώπητη. Η Τουρκία –εκμεταλλευόμενη το διαπραγματευτικό κενό στο Κυπριακό- εντείνει προκλητικά την επιθετικότητα της, δημιουργεί νέα παράνομα τετελεσμένα σε βάρος της Κύπρου, χωρίς όμως να υπάρχει η αντίστοιχη διεθνής αντίδραση.

Σε κάθε περίπτωση, η Κύπρος δεν πρέπει και δεν μπορεί να αποδεχτεί τις τουρκικές αξιώσεις που δεν βασίζονται στο διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας, ούτε την επιθετικότητα της κατοχικής δύναμης. Θέση του ΑΚΕΛ είναι ότι το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να συνεχιστεί. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, αλλά με ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό.

Πρέπει να συνεχιστεί, με παράλληλη και αταλάντευτη την ετοιμότητα μας για λύση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου, κάτι που αποτελεί την ύψιστη προτεραιότητα για το μέλλον του λαού μας.

*Μέλους του Π.Γ. του ΑΚΕΛ