Νομοσχέδιο αγγλικού μοντέλου για πρόληψη και καταστολής της βίας στα γήπεδα

Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε χτες το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης που προβλέπει αυστηρά μέτρα καταστολής και πρόληψης για τη ριζική αντιμετώπιση του φαινομένου της βίας στα γήπεδα και το οποίο κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Ιωνάς Νικολάου εξήγησε ότι το νομοσχέδιο βασίζεται στο αγγλικό μοντέλο πρόληψης και καταστολής του χουλιγκανισμού και στόχος είναι να ψηφιστεί πριν τη διακοπή των εργασιών της Βουλής για τις θερινές διακοπές, ώστε αρκετά από τα μέτρα να εφαρμοστούν με τη νέα αγωνιστική περίοδο, η οποία ξεκινάει περί τα τέλη Αυγούστου.

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης παρουσίασε σήμερα στο πλαίσιο διάσκεψης Τύπου τις πρόνοιες του νέου νομοσχεδίου.
Οι βασικές πτυχές του νομοσχεδίου οι οποίες, όπως είπε, επαναλαμβάνονται στα πλείστα κράτη μέλη της ΕΕ, εντάσσονται σε ένα συνολικό πακέτο μέτρων που αντιμετωπίζουν σφαιρικά το φαινόμενο του χουλιγκανισμού, όχι μόνο στο επίπεδο της καταστολής αλλά και της πρόληψης.

Κατά τον Ιωνά Νικολάου, η επιτυχία αυτού του πακέτου όπως και η επιτυχία του αγγλικού μοντέλου οφείλεται στο συλλογικό πνεύμα συνεργασίας και στην ενεργό εμπλοκή όλων των αρμοδίων φορέων, ΚΟΑ, ΚΟΠ, σωματεία, οργανωμένοι φίλαθλοι, Αστυνομία, με τις ενέργειες των φορέων αυτών να κρίνονται αλληλένδετες και τον κάθε φορέα να καλείται να αναλάβει με ειλικρίνεια και υπευθυνότητα να διεκπεραιώσει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα και ενέργειες.

Το νομοσχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, την κατάργηση της ανωνυμίας των φιλάθλων με την καθιέρωση της κάρτας φιλάθλου και τη λήψη βιομετρικών στοιχείων, τον άμεσο αποκλεισμό από τα γήπεδα προσώπων που εμπλέκονται σε πράξεις βίας, τη λειτουργία κερκίδων καθήμενων ώστε να ανοίξουν οι πόρτες των γηπέδων για οικογένειες, την απαγόρευση μετακίνησης των οργανωμένων φιλάθλων και την καθιέρωση του αυτόφωρου για πρόσωπα που εμπλέκονται σε επεισόδια. Ο αποκλεισμός προσώπων από τα γήπεδα θα επιβάλλεται κλιμακωτά και θα φθάνει μέχρι και τα δέκα χρόνια, ανάλογα με τις περιπτώσεις στις οποίες εμπλέκονται οι ταραξίες.

Πράξεις όπως η ρήξη αντικειμένων εντός του αγωνιστικού χώρου, τα υβριστικά, άσεμνα ή ρατσιστικά συνθήματα, η απόκρυψη του προσώπου εντός του αθλητικού χώρου και η μεταφορά προς το γήπεδο αλκοολούχων ποτών αποτελούν με βάση το νομοσχέδιο προτεινόμενα ποινικά αδικήματα.

Επιπρόσθετα με τα νομοθετικά μέτρα το πακέτο συμπληρώνεται από κοινωνικά προγράμματα πρόληψης του φαινομένου τα οποία επενδύουν στην ανθρωπιστική καλλιέργεια και στην ευγενή άμιλλα και στοχεύουν στην καλλιέργεια αθλητικής παιδείας, στην καλλιέργεια του αθλητισμού για όλους, στην προβολή της κοινωνικής διάστασης του αθλητισμού, στην άθληση στα πλαίσια εκπαιδευτικών προγραμμάτων, στην καλλιέργεια της αγάπης και του σεβασμού για τον αθλητισμό και στην κοινωνικοποίηση των νέων που δεν θα επιτρέπει την ανάπτυξη βίαιων και παραβατικών συμπεριφορών.

Στόχος όπως σημείωσε ο Υπουργός Δικαιοσύνης είναι να επιστρέψουν στα γήπεδα οι ευπρεπείς φίλαθλοι, οι οικογένειες που πραγματικά αγαπούν το άθλημα και οι οποίοι απέχουν από τους ποδοσφαιρικούς αγώνες λόγω της συμπεριφοράς εκείνων που πηγαίνουν στα γήπεδα για να συμβάλουν σε πράξεις βίας και παραβατικής συμπεριφοράς.

Σε συμπληρωματική του δήλωση ο Υπουργός Δικαιοσύνης έκανε λόγο για την πιο σύγχρονη ίσως νομοθεσία για πάταξη της βίας εντός και εκτός των αθλητικών χώρων.

«Λαμβάνοντας υπόψη την κυπριακή πραγματικότητα, δημιουργήσαμε ένα συνολικό πλαίσιο μέτρων και ενεργειών στη βάση του αγγλικού μοντέλου» ανέφερε, εξηγώντας πως πρόκειται για μία ολοκληρωμένη νομοθεσία που θέτει πλέον πολιτειακούς, αλλά κυρίως αθλητικούς φορείς ενώπιον πολύ συγκεκριμένων ευθυνών και υποχρεώσεων.

«Σήμερα ξεκινούμε μία πορεία για να αλλάξουμε το απαράδεκτο καθεστώς που επικρατεί στους αθλητικούς μας χώρους. Αυτή η απαρχή ούτε εύκολη θα είναι, ούτε σύντομη. Αλλά, είναι μία πορεία την οποία πρέπει να ξεκινήσουμε και να ολοκληρώσουμε. Μια πορεία, η οποία προϋποθέτει τη συνεργασία και συνδρομή όλων των φορέων: ΚΟΑ, ΚΟΠ, Σωματεία και Αστυνομίας, περιλαμβανομένων και των οργανωμένων φιλάθλων» τόνισε.

Ο Ιωνάς Νικολάου υπέδειξε ότι καθοριστικός, πρώτος, σταθμός για το μέλλον του νομοσχεδίου είναι η Βουλή. Είμαστε έτοιμοι, δήλωσε, να αφιερώσουμε όσες ώρες χρειαστούν, στη συνεργασία μας με τη Βουλή.

«Θέλουμε να εξηγήσουμε και να πείσουμε τα κόμματα ότι για να φέρει τα ποθούμενα αποτελέσματα πρέπει, κατ’ αρχήν, το νομοσχέδιο να ειδωθεί και να εγκριθεί ως πακέτο και όχι ως α λα καρτ μενού και οι φορείς να συνεργαστούν πλήρως για την εφαρμογή του» συμπλήρωσε.

Ο Υπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι σίγουρα θα υπάρξουν αντιδράσεις από κάποιους αθλητικούς φορείς τις απόψεις των οποίων γνωρίζει το Υπουργείο και δήλωσε ετοιμότητα να συζητήσει εποικοδομητικές προτάσεις που θα βελτιώνουν το νομοσχέδιο. Ξεκαθάρισε ωστόσο την ίδια στιγμή ότι δεν θα δεχτεί κουτσούρεμα του νομοσχεδίου «γιατί αντιδρά ο άλφα ή ο βήτα».

Μοναδική επιλογή είναι η συνεργασία και η αποφασιστική δράση όλων των φορέων, χωρίς υπεκφυγές, χωρίς αναστολές και αναβολές. Ουδείς δικαιούται να υστερήσει, η προσπάθεια είναι συλλογική και έτσι αναμένουμε ότι θα αντικριστεί από όλους» τόνισε, και επανέλαβε την αποφασιστικότητα εκ μέρους της Κυβέρνησης να προχωρήσει με πράξεις για αντιμετώπιση της βίας στους αθλητικούς χώρους.

Αναλυτικά οι πρόνοιες του νομοσχεδίου όπως τις παρουσίασε ο Υπουργός Δικαιοσύνης έχουν ως εξής:

Το νομοσχέδιο καθορίζει ως ποινικά αδικήματα τη ρήξη αντικειμένου εντός του αγωνιστικού χώρου ή στην περιοχή που βρίσκονται φίλαθλοι της άλλης ομάδας (ιδιώνυμο αδίκημα ώστε να επιβάλλονται αυστηρότερες ποινές), τα υβριστικά και/ή άσεμνα ή ρατσιστικά τραγούδια ή συνθήματα, την πώληση εισιτηρίων χωρίς άδεια ή μεταπώληση εισιτηρίων έξω από το γήπεδο ή οπουδήποτε αλλού τόσο κατά την ημέρα του παιχνιδιού ή οποιαδήποτε άλλη ημέρα, την είσοδο φιλάθλου σε χώρο που δεν επιτρέπεται η είσοδος ή σε χώρο στον οποίο έχει επιβληθεί απαγόρευση χρήσης, την απόκρυψη του προσώπου εντός του αθλητικού χώρου ή στη γειτνιάζουσα περιοχή, ώστε αυτό να μην μπορεί να γίνει αντιληπτό, τη μεταφορά προς το γήπεδο αλκοολούχων ποτών από οποιοδήποτε πρόσωπο που χρησιμοποιεί δημόσιο ή ιδιωτικό μέσο μετάβασης σε αυτό, τη μετάβαση προς το γήπεδο σε κατάσταση μέθης ή έχοντας κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών, τη μεταφορά σε όχημα που μεταβαίνει προς το γήπεδο αντικειμένων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως επιθετικά όπλα, τη μετάβαση φιλάθλου που κατέχει εισιτήριο για συγκεκριμένη κερκίδα, σε οποιαδήποτε άλλη κερκίδα ή σε χώρο που είναι καθορισμένος για τους φιλάθλους άλλης ομάδας ή σε κερκίδες για καθήμενους φιλάθλους ή σε οικογενειακές κερκίδες, ενώ δεν κατέχει εισιτήριο εισόδου σε οικογενειακή κερκίδα (αποκλεισμός από το γήπεδο για χρονική περίοδο ενός έτους), την είσοδο φιλάθλου στον αγωνιστικό χώρο χωρίς άδεια (αποκλεισμός του παραβάτη από το γήπεδο για χρονική περίοδο πέντε ετών), την παρακολούθηση του αγώνα συστηματικά και αναίτια σε όρθια στάση σε κερκίδες που έχουν καθοριστεί ως κερκίδες για καθήμενους φιλάθλους, την παραβίαση της απαγόρευσης εισόδου στο αθλητικό χώρο (άμεση σύλληψη του δράστη και επέκταση της απαγόρευσης εισόδου για περίοδο διπλάσια του χρόνου της απαγόρευσης).

Παράλληλα το νομοσχέδιο προνοεί ότι σε περίπτωση επιβολής της απαγόρευσης εισόδου το δικαστήριο δύναται να επιβάλει στον παραβάτη κατ’ οίκον περιορισμό με τη χρήση ηλεκτρονικής συσκευής βραχιολιού ή να απαιτήσει την παρουσία του σε αστυνομικό σταθμό κατά τον χρόνο διεξαγωγής του αγώνα.

Σημαντική παράμετρος της νέας νομοθεσίας είναι η πρόνοια για ταχεία εκδίκαση των υποθέσεων (αυτόφωρο αδίκημα). Όπως προβλέπεται πρόσωπο το οποίο συλλαμβάνεται για διάπραξη οποιουδήποτε αδικήματος με βάση τις πρόνοιες του Νόμου προσάγεται ενώπιον του δικαστηρίου μέσα σε 24 ώρες από της σύλληψης του για να κατηγορηθεί και η εκδίκαση της υπόθεσης γίνεται χωρίς καθυστέρηση.

Το νομοσχέδιο προνοεί επίσης σειρά μέτρων με στόχο την πρόληψη της βίας στους αγωνιστικούς χώρους, μέτρα όπως η απαγόρευση μετακίνησης φιλάθλων, η διεξαγωγή αγώνων χωρίς την παρουσία φιλάθλων, φιλάθλους.

Για την υλοποίηση της νέας νομοθεσίας το νομοσχέδιο προνοεί αναβάθμιση των εγκαταστάσεων των γηπέδων, εγκαθιστώντας σύγχρονα τεχνολογικά ηλεκτρονικά συστήματα που αξιοποιούνται για την παρακολούθηση και ταυτοποίηση των φιλάθλων, όπως είναι η λειτουργία στη βάση κοινού λογισμικού προγράμματος του συστήματος CCTV, Turnstiles και προγράμματος ταυτοποίησης φιλάθλων, καθώς και η λειτουργία της κάρτας φιλάθλου.

Προνοείται περαιτέρω η αρίθμηση των θέσεων στις κερκίδες και η ταξιθέτηση των φιλάθλων η οποία θα συμβάλει σημαντικά στην κατάργηση της ανωνυμίας, η χρήση αντιβανδαλικών υλικών σε συγκεκριμένους χώρους όπως είναι οι χώροι υγιεινής, καντίνες κλπ, η καθιέρωση κερκίδων για καθήμενους φιλάθλους και οικογενειακών κερκίδων, η Σύσταση Αρχής Αδειοδότησης Σταδίων η οποία θα διορίζεται από το Υπουργικό Συμβούλιο και θα αναλαμβάνει να αδειοδοτεί την λειτουργία των σταδίων ή να εκδίδει το ετήσιο πιστοποιητικό ασφαλείας, αστυνομικούς ελέγχους οι οποίοι δεν θα περιορίζονται στον έλεγχο του πλήθους, τη σύσταση Ταμείου Αστυνόμευσης Αγώνων το οποίο θα αναλαμβάνει την εκμίσθωση υπηρεσιών αστυνόμευσης αγώνων πέραν των καθιερωμένων αστυνομικών καθηκόντων και τα έσοδα του οποίου θα προέρχονται από τις εισπράξεις των αγώνων (€1 για κάθε φίλαθλο που εισέρχεται στο γήπεδο).

Το νομοσχέδιο προνοεί παράλληλα περιεκτικότερους ελέγχους των φιλάθλων, χρηματοδότηση βελτιωτικών έργων στα γήπεδα από το κράτος, καταγραφή των ονομάτων και στοιχείων των μελών των fan clubs και όσων λαμβάνουν εισιτήριο στους οργανωμένους φιλάθλους, από τα ποδοσφαιρικά σωματεία και παραχώρηση οποιασδήποτε πληροφορίας ή στοιχείων θα ζητηθούν από την Αστυνομία, το διαχωρισμό φιλάθλων, την εισαγωγή της κάρτας φιλάθλου χωρίς την οποία δεν θα είναι δυνατή η αγορά εισιτηρίου, την εφαρμογή ειδικών μέτρων για επικίνδυνα παιχνίδια και αποκλεισμό από τα γήπεδα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό σε κάθε πρόσωπο το οποίο ενήργησε ή συνέβαλε στην διάπραξη επεισοδίων βίας από την Αστυνομία, τον υπεύθυνο ασφαλείας του γηπέδου ή το σωματείο ως διοικητικό μέτρο και από το Δικαστήριο ως μέρος της ποινής μετά από δικαστική απόφαση.

Παράλληλα το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης μέτρα για την ψυχαγωγία των φιλάθλων στα πλαίσια εφαρμογής του μέτρου για έγκαιρη προσέλευση στο γήπεδο, αλλά και την ανάπτυξη κοινωνικών προγραμμάτων πρόληψης από σωματεία και ΚΟΑ όπως ενημέρωση στα σχολεία, επιτήρηση ή εποπτεία των προσώπων στα οποία επιβλήθηκε η απαγόρευση εισόδου, τουλάχιστο δύο μήνες πριν να τη λήξη της απαγόρευσης, ώστε αυτοί να μπορέσουν να ξεπεράσουν τα διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, είτε προσωπικά είτε κοινωνικά προβλήματα, και να επιστρέψουν στα γήπεδα χωρίς προβλήματα, πρόγραμμα για διαμόρφωση φιλικού περιβάλλοντος στη κοινωνία ως μέτρο πρόληψης του χουλιγκανισμού με την βοήθεια των ομάδων ή του Δήμου όπου υπάρχουν συγκεκριμένες ομάδες, των συνδέσμων φιλάθλων και της Αστυνομίας, δημιουργία ομάδων επικοινωνίας, επιτήρησης ή επίβλεψης των οργανωμένων φιλάθλων από τα σωματεία και την παραχώρηση από την ΚΟΠ κοινωνικών βραβείων (FA Community Awards) για τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και τα αποτελέσματα του καλύτερου κοινωνικού προγράμματος πρόληψης του χουλιγκανισμού που δημιουργούνται από τα σωματεία
Επίσης προβλέπεται η συνεργασία ΚΟΑ και ΜΜΕ μέσω της προβολής φιλμ για τη βία στα γήπεδα και ανάρτηση σε ιστοσελίδες ΜΜΕ στο διαδίκτυο, διαφωτιστική εκστρατεία, όπως το “Use your head” προκαλώντας τον κάθε φίλαθλο να σκέφτεται πριν κάνει κάτι, αξιοποιώντας διάφορα μέσα προβολής και στέλλοντας μηνύματα κατά του χουλιγκανισμού, ενώ γίνεται λόγος και για το ρόλο των ΜΜΕ, τα οποία όπως ανέφερε και ο Υπουργός Δικαιοσύνης οφείλουν να επιδεικνύουν μεγαλύτερη υπευθυνότητα όταν αναφέρονται σε πράξεις χουλιγκανισμού στο ποδόσφαιρο και να δίδουν μηνύματα για τα θετικά του αθλητισμού και ειδικότερα του ποδοσφαίρου.

Στο πλαίσιο της διάσκεψης Τύπου έγινε επίσης παρουσίαση από εκπρόσωπο ιδιωτικής εταιρείας αστυνόμευσης που συνεργάζεται με το στάδιο ΓΣΠ, του σύγχρονου συστήματος παρακολούθησης υψηλής ευκρίνειας που έχει εγκατασταθεί στο ΓΣΠ με στόχο την αναγνώριση και ταυτοποίηση προσώπων που βρίσκονται στις κερκίδες του σταδίου.

Το σύστημα είχε εφαρμοστεί πιλοτικά στον πρόσφατο τελικό Κυπέλλου μεταξύ Ερμή και ΑΠΟΕΛ.