Δήλωση Προέδρου ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου Περί Φορέα Μη Εξυπηρετουμένων Δανείων
· Λέμε και δημιουργούμε στον κόσμο την εντύπωση ότι με το να δημιουργηθεί ένας Φορέας Διαχείρισης ΜΕΔ, ούτε λίγο ούτε πολύ, ‘μην αγχώνεστε, ξοφλήσατε τα δάνεια σας’ και θα λυθεί το πρόβλημα. Μακάρι να ήταν έτσι.
· Και ποίοι είναι οι επενδυτές σε αυτούς τους Φορείς Διαχείρισης των ΜΕΔ; Δεν ξέρω αν ακούσατε ποτέ τα hedge funds, τα λεγόμενα γεράκια, αυτοί είναι οι μόνοι επενδυτές που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε Φορείς ΜΕΔ
· Είναι και κάποιοι που μιλούν για την Ιρλανδία… Στην Ιρλανδία, οι τράπεζες ήταν εντός προγράμματος, είναι με bail out που στηρίχτηκαν οι τράπεζες και όχι με bail in, το ένα το βασικό. Το δεύτερον, δημιουργήθηκε ένας εθνικός οργανισμός διαχείρισης ενεργητικού, δηλαδή τα μη εξυπηρετούμενα των τραπεζών μεταφέρθηκαν στο λεγόμενο NAMA (National Asset Management Agency) το οποίο στήριξε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πως; Ήρθε αυτός ο οργανισμός, έκδωσε ομόλογα δισεκατομμυρίων, πήγαν αυτά τα χαρτιά στην ΕΚΤ και πήραν φρέσκο χρήμα το οποίο χρησιμοποίησαν για να δώσουν στις τράπεζες.
· Θα σταθούμε δίπλα στον κάθε πολίτη αλλά με υπευθυνότητα λέγοντας του τις αλήθειες και χρειάζεται να δούμε πως στηρίζεται αυτή η προσπάθεια γιατί είναι και εθνική προσπάθεια: Από τη μια να καθαρίσουν οι ισολογισμοί των τραπεζών, από την άλλη να μην ζήσουμε αυτό που αποφύγαμε τα τελευταία 5 χρόνια και μέσω μαγικών συνταγών να καταλήξουμε να γίνουμε η χώρα που θα ζούμε καθημερινά τις εκποιήσεις.
. Σε αυτά τα ζητήματα χρειάζεται να συνεχίσουμε όλοι να επιδεικνύουμε τη σοβαρότητα και υπευθυνότητα που δείξαμε τα τελευταία πέντε χρόνια… Υπάρχει πρόβλημα και πρέπει με σύνεση και σωφροσύνη να το αντιμετωπίζουμε.
Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για την συζήτηση των προϋπολογισμών στη Βουλή. Η οικονομία του τόπου στάθηκε στα πόδια της. Βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο, οι θυσίες του λαού μας αποδίδουν. Μειώθηκε η ανεργία αν και αυτό δεν είναι κάτι για το οποίο μπορούμε να πανηγυρίζουμε εάν δεν φτάσουμε στα σημεία που να θεωρείται ότι στη χώρα μας υπάρχει πλήρης απασχόλησης. Έχουμε τους πιο ψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης που δημιούργησαν τα μεγαλύτερα πλεονάσματα από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και δεν μιλώ μόνο αριθμούς αλλά και ποσοστιαία.
Όμως υπάρχουν και οι προκλήσεις. Υπάρχουν τα προβλήματα που χρειάζονται λύσεις. Μια από αυτές τις προκλήσεις και τα προβλήματα είναι τα ψηλά ποσοστά των μη εξυπηρετούμενων δάνειων.
Σε συνεργασία εδώ στη Βουλή αλλά και με την Κυβέρνηση δώσαμε αρκετά εργαλεία στον χρηματοπιστωτικό τομέα για διευκόλυνση των δανειοληπτών στην αναδιάρθρωση προβληματικών δανείων και σχεδόν η ολότητα των αναδιαρθρωμένων δανείων ήταν και αποτέλεσμα Προτάσεων Νόμου που εγώ προσωπικά κατέθεσα σε συνεργασία με την Κυβέρνηση αλλά και σε συνεργασία με όλα τα Κοινοβουλευτικά Κόμματα. Για να μπορούν δανειολήπτες δίδοντας ακίνητη περιουσία είτε για να μειώνουν τον δανεισμό τους σε επίπεδα που να μπορούν να πληρώνουν τις δόσεις, είτε για να εξοφλήσουν πλήρως το δάνειό τους. Δόθηκαν και φοροελαφρύνσεις όσον αφορά μεταβιβαστικά τέλη και κεφαλαιουχικά κέρδη και πολλά άλλα χρήσιμα εργαλεία.
Αυτά αποδείχτηκαν ως πολύ ουσιαστικά αλλά όχι ικανά για να λύσουν (εντελώς) το μεγάλο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Και βεβαίως είναι μια επιλογή η δημιουργία ενός Φορέα διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, στον οποίο ένα πιθανό σχήμα θα είναι μια μειοψηφική συμμετοχή του κράτους (χωρίς να έχει παρέμβαση στα της διοίκησης αυτού του φορέα) και να γίνει προσέλκυση και ξένων επενδυτών και ακόμα μπορεί και οι υφιστάμενες τράπεζες να συμμετέχουν με ένα μικρό ποσοστό στο κεφάλαιο αυτού του φορέα.
Όμως θέλω να μιλήσω με ευθύτητα και ειλικρίνεια προς τους πολίτες, γιατί ακούμε από πολλούς συναδέλφους, επιτελεία, ειδικούς και μη, να δημιουργούν και φρούδες ελπίδες. Και πρέπει στους πολίτες να μιλούμε με ειλικρίνεια και πριν και μετά από κάθε εκλογή:
Η μεταφορά ενός δανείου από μια τράπεζα σε ένα Φορέα διαχείρισης ΜΕΔ δεν αλλοιώνει ούτε ένα «ν» την σύμβαση που υπάρχει μεταξύ του δανειολήπτη και του χρηματοπιστωτικού τομέα. Απλώς αλλάζει ο Οργανισμός που οφείλεις τα λεφτά σου. Οι υποχρεώσεις του δανειολήπτη μένουν. Γιατί ακούω ότι με την μεταφορά, εξαγγέλλονται και κουρέματα των δανείων.
Μέσα από τις αναδιαρθρώσεις στις τράπεζες είναι περιπτώσεις, κάθε περίπτωση ξεχωριστά, που γίνεται και μια συζήτηση του δανειολήπτη με τον χρηματοπιστωτικό τομέα όσον αφορά και το τελικό ύψος της υποχρέωσης του.
Λέμε και δημιουργούμε στον κόσμο την εντύπωση ότι με το να δημιουργηθεί ένας Φορέας Διαχείρισης ΜΕΔ, ούτε λίγο ούτε πολύ, ‘μην αγχώνεστε, ξοφλήσατε τα δάνεια σας’ και θα λυθεί το πρόβλημα. Μακάρι να ήταν έτσι.
Ξέρετε, τα δάνεια είναι συνδεδεμένα με τις καταθέσεις των καταθέτων που τις χρησιμοποιούν κάποιοι άλλοι (σε μορφή δανείων) και όταν δεν μπορούσαν να πληρωθούν τα δάνεια κουρεύτηκαν οι καταθέτες. Δυστυχώς. Και δεν μπορούμε με ευκολία να λέμε όλοι θα κουρέψουμε οριζόντια όλα τα δάνεια. Και ποιος θα πληρώσει το κόστος;
αι ποίοι είναι οι επενδυτές σε αυτούς τους φορείς διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων; Δεν ξέρω αν ακούσατε ποτέ τα hedge funds, τα λεγόμενα γεράκια, αυτοί είναι οι μόνοι επενδυτές που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε φορείς μη εξυπηρετούμενων δανείων. Και αυτοί δεν αστειεύονται. Επενδύουν και θέλουν σε δυο-τρία χρόνια να έχουν κέρδη.
Και να ξέρουμε κάτι. Θα δημιουργηθεί αυτός ο Φορέας που είναι ένα πιθανό σενάριο, θέλω να είμαι ειλικρινής, αλλά θα ζήσουμε μέσω από αυτό τον μηχανισμό πίεση για εκποιήσεις.
Ενώ σήμερα παρά τις προβλέψεις κάποιων ότι μέρα με τη μέρα θα ήταν στον τελάλη όλη η περιουσία των Κυπρίων, πέρασαν σχεδόν πέντε χρόνια και δεν ξέρω να έχει γίνει καμία εκποίηση, έστω και μία. Διότι οι τράπεζες προσέχουν γιατί αν προχωρήσουν σε εκποιήσεις και οι τιμές που θα πωληθούν είναι πολύ χαμηλές θα έχουν επίπτωση στον υπόλοιπο ισολογισμό τους γιατί θα επηρεαστούν οι αξίες των ακινήτων που είναι υποθηκευμένα.
Θα πω και κάτι άλλο. Αν θα μεταφερθούν τα μη εξυπηρετούμενα σε άλλο φορέα, και μεταφερθούν σε μια τιμή περίπου στην τιμή που είναι στα βιβλία των Τραπεζών, τότε οι Τράπεζες θα είναι πολύ ικανοποιημένες γιατί θα καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους. Θα βοηθηθούν οι Τράπεζες και θα μεταφέρουμε το πρόβλημα σε ένα άλλο Φορέα.
Είναι και κάποιοι που μιλούν για την Ιρλανδία. Ξέρετε, όταν οι συζητήσεις γίνονται με ατάκες και συνθήματα είναι καλή η επικοινωνία με όλους.
Στην Ιρλανδία, οι τράπεζες ήταν εντός προγράμματος, είναι με bail out που στηρίχτηκαν οι τράπεζες και όχι με bail in, το ένα το βασικό. Το δεύτερον, δημιουργήθηκε ένας εθνικός οργανισμός διαχείρισης ενεργητικού, δηλαδή τα μη εξυπηρετούμενα των τραπεζών μεταφέρθηκαν στο λεγόμενο NAMA (National Asset Management Agency) το οποίο στήριξε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πως; Ήρθε αυτός ο οργανισμός, έκδωσε ομόλογα δισεκατομμυρίων, πήγαν αυτά τα χαρτιά στην ΕΚΤ και πήραν φρέσκο χρήμα το οποίο χρησιμοποίησαν για να δώσουν στις τράπεζες.
Στην Κύπρο μας το είπαν από την πρώτη μέρα, ‘δεν πρόκειται να δεχτούμε ομόλογα ενός τέτοιου οργανισμού’, ώστε να μπορέσουν αυτά τα ομόλογα να πάρουν ρευστότητα από το ευρωσύστημα. Ήταν απόλυτοι από την πρώτη μέρα.
Άρα από την στιγμή που δεν μπορεί αυτός ο φορέας να αντλήσει ρευστότητα πρέπει να βρει επενδυτές. Και εξήγησα, αυτοί οι επενδυτές είναι τα λεγόμενα γεράκια που θα επιδιώξουν σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα να πάρουν τα λεφτά τους και με κέρδος.
Θέλω να καταλήξω, ότι σε αυτά τα ζητήματα χρειάζεται να συνεχίσουμε όλοι να επιδεικνύουμε τη σοβαρότητα και υπευθυνότητα που δείξαμε τα τελευταία πέντε χρόνια.
πάρχει πρόβλημα και πρέπει με σύνεση και σωφροσύνη να το αντιμετωπίζουμε.
Δώσαμε κάποια εργαλεία στον πιστωτικό τομέα. Έγιναν κάποιες αναδιαρθρώσεις. Μπορεί να μην ήταν στα επίπεδα που θέλαμε και ναι είναι προς συζήτηση και μελέτη και άλλες επιλογές.
Όμως θα το επαναλάβω, να μην δημιουργούμε στους πολίτες πάλι φλούδες ελπίδες: Θα σταθούμε δίπλα στον κάθε πολίτη αλλά με υπευθυνότητα λέγοντας του τις αλήθειες και χρειάζεται να δούμε πως στηρίζεται αυτή η προσπάθεια γιατί είναι και εθνική προσπάθεια: Από τη μια να καθαρίσουν οι ισολογισμοί των τραπεζών, από την άλλη να μην ζήσουμε αυτό που αποφύγαμε τα τελευταία 5 χρόνια και μέσω μαγικών συνταγών να καταλήξουμε να γίνουμε η χώρα που θα ζούμε καθημερινά τις εκποιήσεις.
ΕΡΩΤΗΣΗ – ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Ερ.: Έχετε πει ότι μελετάτε και κάποιες άλλες επιλογές…
Απάντηση: Όχι ήμουν συγκεκριμένος. Η δημιουργία ενός Φορέα είναι μια επιλογή που συζητείται και πιθανώς να είναι ακόμα ένα εργαλείο στην προσπάθεια της αντιμετώπισης των ψηλών ποσοστών των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Αυτό που διευκρινίζω είναι να μην στέλνουμε την εικόνα στον κόσμο, επειδή είναι προεκλογική περίοδος, ότι επειδή χρειάζεται να προσθέσουμε και άλλα εργαλεία στην προσπάθεια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων να το συνδέουμε ότι ‘θα κάνουμε ένα οργανισμό και εσείς οι δανειολήπτες να ξέρετε ότι δημιουργήθηκε αυτός ο οργανισμός και είτε θα διαγραφούν τα δάνεια σας είτε θα κουρευτούν 40%, 50% και 60%’. Αυτό θεωρώ πως έχω υποχρέωση να το πω.
Να πω την αλήθεια στον λαό και στον κόσμο με την ίδια υπευθυνότητα που τα τελευταία δέκα χρόνια απευθυνόμουν στον λαό.