Προ ημερών ο Υπουργός Οικονομικών σε ανάρτηση του στο διαδίκτυο θέλησε να «μοιράσει» απαντήσεις για το ρυθμό ανάπτυξης στην Κύπρο. Την ίδια μέρα εφημερίδα δημοσίευε άρθρο για την αυξητική τάση των ενοικίων στη Λεμεσό και τη Λευκωσία ενώ γινόταν αναφορά σε άστεγους που ζουν στα κρεβατάκια των παραλιών αφού δεν μπορούν να βρουν προσιτό διαμέρισμα για να ενοικιάσουν. Αυτή είναι η Κύπρος του σήμερα. Ο Υπουργός Οικονομικών να λέει ότι είμαστε σε καλό δρόμο την ώρα που ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε προσιτή στέγη ή ακόμα χειρότερα μένει άστεγο.
Δεν υπάρχει κανείς που να αρνείται ότι η οικονομία μεγαλώνει, αλλά αντί η Κυβέρνηση να το αξιοποιήσει ως εργαλείο για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της κοινωνίας το μετατρέπει σε όπλο στην επικοινωνιακή φιέστα που έχει στήσει. Με αυτή τη φιλοσοφία πολιτεύεται. Χρησιμοποιώντας τις εξελίξεις ως επικοινωνιακά όπλα για να κτυπήσει τους πολιτικούς αντιπάλους και όσους της ασκούν κριτική, παράως εργαλεία πολιτικής για να λύσει τα αυξανόμενα προβλήματα της κοινωνίας.
Επανέρχομαι στην οικονομία. Μεγαλώνει, αλλά με τρόπο που γεννά και πάλι φούσκες. Μας γυρνά δέκα χρόνια πίσω όταν στο κατασκευαστικό τομέα η ευφορία ήταν τόσο μεγάλη που κανείς δεν έβλεπε την τραπεζική κρίση που πλησίαζε. Αντίστοιχες συνταγές επιστρατεύει και σήμερα. Ακολουθεί ένα αναπτυξιακό μοντέλο που στηρίζεται στο βραχυπρόθεσμό όφελος, που ειρήσθω εν παρόδω, είναι τεράστιο για ορισμένους, λίγους, προνομιούχους, τους ίδιους προνομιούχους που πλούτισαν και τότε, αδιαφορώντας για το τι θα φέρει το μέλλον. Ήδη οι δείκτες της Παγκόσμιας τράπεζας κρούουν το κώδωνα του κινδύνου για την οικονομία αλλά η Κυβέρνηση συνεπαρμένη από τα οφέλη του σήμερα αδιαφορεί για τις επιπτώσεις του αύριο. Διότι είναι αυτή η οικονομία, με αυτό το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, που δημιουργεί τα σημερινά φαινόμενα με τα δυσθεώρητα ενοίκια και τους άστεγους.
Αυτή την κατάσταση η Κυβέρνηση δεν την κληρονόμησε, τη δημιούργησε.
Και σαν να μην έφτανε η εμμονή με το αναπτυξιακό μοντέλο των διαβατηρίων και των υπερπολυτελών κατασκευών φρόντισε να καταργήσει και την όποια στεγαστική πολιτική υπήρχε στο παρελθόν και αφορούσε νεαρά ζευγάρια και ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Σήμερα που οι πραγματικότητες με τα ενοίκια, τις εκποιήσεις και τις μειώσεις μισθών κάνουν την στεγαστική πολιτική του Κράτους επίκαιρη όσο πότε, σήμερα η Κυβέρνηση επιμένει ότι αυτή δεν έχει θέση στις πολιτικές προτεραιότητες της και την αφήνει ανενεργή.
Αυτή είναι και η φιλοσοφία της. Λιγότερο και όχι καλύτερο Κράτος. Στηριζόμενη στο δογματισμό της απόλυτης ελευθερίας των αγορών, αδυνατεί να στηρίξει την κοινωνία σε βασικές ανάγκες που έχει σήμερα.
Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, αλλά υπάρχουν πολιτικές αποφάσεις που μπορούν αφενός να δημιουργήσουν ένα πιο ισορροπημένο αναπτυξιακό μοντέλο και να στηρίξουν την κοινωνία.
Πρώτιστα, με την επαναφορά ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής. Υπενθυμίζω ότι η Κυβέρνηση είναι πολύ αποφασιστική και δεν υπολογίζει κόστος όταν πρόκειται να δώσει φορολογικά κίνητρα στο πλούτο και το μεγάλο κεφάλαιο, όταν πρόκειται για κοινωνική πολιτική έχει άλλη θεώρηση, περιοριστική. Θα μπορούσε να επαναφέρει τη φορολογία στην μεγάλη ακίνητη ιδιοκτησία για να δημιουργήσει ένα σταθερό έσοδο που θα διοχετευτεί αποκλειστικά στην αντιμετώπιση των στεγαστικών προβλημάτων και στη δημιουργία κοινωνικής στέγασης, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες της ΕΕ. Επαναλαμβάνω, χρειάζεται ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική.
Δεύτερο, χρειάζεται να ξαναδούμε το αναπτυξιακό μοντέλο μας. Δεν αρκεί να έρχονται και να φεύγουν οι καταθέσεις στην χώρα αλλά χρειάζεται να δημιουργήσουμε υποδομές, να βελτιώσομε την εξωστρέφεια της οικονομίας μας, αναπτύσσοντας την τεχνολογία και την καινοτομία και να μεγαλώσουμε την παραγωγική μας βάση. Ώστε να τα οφέλη της ανάπτυξης να είναι για τους πολλούς, όχι για τους λίγους.
Αυτά χρειάζονται όραμα. Η σημερινή Κυβέρνηση φαίνεται να έχει άλλες προτεραιότητες.
Χάρης Πολυκάρπου
Επικεφαλής Γρ. Οικονομικών Μελετών – Κ.Ε. ΑΚΕΛ