Η Τουρκία αυτή την εποχή έχει μια δυσκολία, διότι δεν συζητά, αλλά ορισμένες φορές φωνάσκει…
Ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Ιωάννης Κασουλίδης είχε σήμερα, 27 Μαρτίου 2017, συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας κ. Νίκο Κοτζιά, στο πλαίσιο επίσκεψης του Έλληνα αξιωματούχου στην Κύπρο για τους εορτασμούς της επετείου της 25ης Μαρτίου. Ο κ. Κοτζιάς έγινε, επίσης, δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Νίκο Αναστασιάδη και τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Δημήτρη Συλλούρη, ενώ θα έχει συναντήσεις με εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Κατά τη συνάντησή τους, οι δύο Υπουργοί εξέτασαν, μεταξύ άλλων, τις εξελίξεις στο Κυπριακό, επαναβεβαιώνοντας την κοινή θέση των δύο χωρών σε ό,τι αφορά στα περαιτέρω βήματα. Συζήτησαν δε τις διμερείς σχέσεις, καθώς και περιφερειακά και διεθνή ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος και τρόπους ενίσχυσης των υφιστάμενων τριμερών συνεργασιών.
Μιλώντας μετά το πέρας της συνάντησης, ο κ. Κασουλίδης, καλωσορίζοντας θερμά τον Έλληνα ομόλογό του στην Κύπρο, αναφέρθηκε στην ιδιαίτερα παραγωγική συνάντηση που είχε ενωρίτερα ο κ. Κοτζίας με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατά την οποία συζήτησαν εκτενώς τις εξελίξεις στο Κυπριακό. «Όπως γνωρίζετε, η Ελληνική Κυβέρνηση καταβάλλει άοκνες και φιλότιμες προσπάθειες για εξεύρεση βιώσιμης και ευρωπαϊκής λύσης του Κυπριακού, χωρίς αναχρονιστικά συστήματα στρατιωτικών εγγυήσεων. Ο κ. Κότζιας έχει ο ίδιος αναπτύξει σχετικές ιδέες για το ζήτημα και θα ήθελα εκ νέου να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες για την προσωπική του εμπλοκή στο ζήτημα», υπογράμμισε ο κ. Κασουλίδης.
Παράλληλα, ο κ. Κασουλίδης ανέφερε ότι, κατά τη συνάντηση, έγινε ανασκόπηση και ανάλυση των κοινών προσπαθειών, ενώ υπήρξε αλληλοενημέρωση για τις επαφές των δύο Υπουργών σε διάφορες χώρες που είχαν κάνει επίσκεψη.
«Εκείνο που θα ήθελα να τονίσω τώρα είναι πως όλες αυτές οι προσπάθειες μιας κοινής πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο, οι τριμερείς συνεργασίες που έγιναν με τα μετριοπαθή κράτη της Ανατολικής Μεσογείου, οι κοινές μας και κεχωρισμένες προσπάθειες συμμετοχής στον Διεθνή Συνασπισμό για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας και οι συνεργασίες που έχουμε κάνει και αποδείξει ότι είμαστε χώρες σημαντικές και χώρες ανάχωμα –όπως έχω πει πολλές φορές- για τις ασύμμετρες απειλές της περιοχής, αρχίζουν σήμερα να αποδεικνύουν πόσο χρήσιμες είναι και πόσο μπορούμε να θρέψουμε καρπούς στην υπηρεσία της υπόθεσης των εθνικών θεμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου.
Από πλευράς του, ο κ. Κοτζίας εξέφρασε τη συγκίνηση και τη χαρά του για την επίσκεψή του στην Κύπρο, και ανέφερε ότι, με τον κ. Κασουλίδη συζήτησαν «για το πού πάει η περιοχή μας, πώς θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα σε αυτήν ακόμα καλύτερα».
Επιπρόσθετα, εξετάστηκε η παρούσα κατάσταση των τριμερών συνεργασιών, καθώς και τρόποι επέκτασής τους με νέες χώρες.
Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε επίσης στις συναντήσεις που είχαν οι δύο Υπουργοί με ομολόγους τους και Συμβούλους Ασφαλείας από διάφορα κράτη που επισκέφθηκαν. Εξέτασαν δε τις νέες δυνατότητες που ανοίγονται για την εξωτερική πολιτική των δύο κρατών, αλλά και για τα συμφέροντα των δύο κρατών και της Ευρώπης.
Για το Κυπριακό, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι οι δύο χώρες έχουν άριστη συνεργασία και κοινή φροντίδα. Ευχαρίστησε, επίσης, τόσο τον Υπουργό Εξωτερικών όσο και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τις ενδιαφέρουσες και φιλικές συζητήσεις.
Κληθείς να σχολιάσει εάν, μετά και την ανακοίνωση από πλευράς Eide, μέσω twitter, για συνάντηση στις 2 Απριλίου του Προέδρου Αναστασιάδη και του Τουρκοκύπριου ηγέτη, θα αποτελέσει την αρχή για επιστροφής τον διάλογο, ο κ. Κασουλίδης είπε ότι «οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν για πρώτη φορά μετά από, για μας, τον μη σημαντικό λόγο για τον οποίο διακόπηκαν οι διαπραγματεύσεις, σε μια συνάντηση κοινωνικής φύσεως σε δείπνο. Θα έχουν εκεί την ευκαιρία να ανταλλάξουν με κάθε ειλικρίνεια τις σκέψεις και τις προθέσεις τους και ό,τι αποφασίσουν θα μας το αναγγείλουν τότε. Εγώ τι μπορώ να πω περισσότερο από το ότι όταν έχεις διαφορές, οι διαφορές επιλύονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και όχι εκτός αυτού».
Ερωτηθείς να πει την άποψη της Ελλάδας για το πώς διαμορφώνεται τώρα η κατάσταση στο Κυπριακό, σε σχέση με το τι βλέπουμε να υπάρχει από πλευράς Τουρκίας στην προσέγγιση των θεμάτων όχι μόνο σε ό,τι αφορά την Κύπρο, αλλά και τα Ελληνοτουρκικά, και τι μπορεί να κάνει η ελληνική πλευρά για να διευκολύνει τον διάλογο, έστω και υπό συνθήκες έντασης που δημιουργούνται από πλευράς Άγκυρας, ο κ. Κοτζιάς υπογράμμισε ότι το Κυπριακό έχει δύο διαστάσεις, μια εσωτερική και μια διεθνή/εξωτερική. «Στην εσωτερική πτυχή, η Ελλάδα ουδέποτε ανακατεύτηκε είτε εξέφρασε, ούτε εγώ προσωπικά εξέφρασα γνώμη, διότι, υπογραμμίζω, στηρίζουμε απόλυτα και ολοκληρωτικά την πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όσον αφορά την εξωτερική πτυχή, η αίσθηση που αποκόμισα από τις διαπραγματεύσεις στην Γενεύη ήταν ότι η Τουρκία δεν ήταν έτοιμη, μπορεί και να μην θέλει –θα το δείξει το μέλλον, στο τραπέζι θα φανεί αυτό-, να συζητήσει πραγματικά και ουσιαστικά το ζήτημα των λεγόμενων εγγυήσεων, δηλαδή της Συνθήκης των Εγγυήσεων, και την υποχρεωτική στις σημερινές συνθήκες παραίτησή της από τα λεγόμενα δικαιώματα –τα ανύπαρκτα κατ’ εμέ και παράνομα- παρέμβασης. Η Τουρκία εγκατέλειψε το τραπέζι των διαπραγματεύσεων στην Γενεύη, σε αυτό σημείο ακριβώς που δεν έχει ή δεν θέλει να έχει απαντήσεις. Και όπως ανέμενα και ήταν η εκτίμησή μου, ανακαλύπτει άλλα ζητήματα, για παράδειγμα τις λεγόμενες τέσσερεις ελευθερίες, προκειμένου η όποια μη συνέχιση των συζητήσεων να γίνεται σε άσχετα με το Κυπριακό θέματα και όχι στον πυρήνα του Κυπριακού, που είναι η κατοχή της βορείου Κύπρου.
Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος, είμαι οπαδός του να διατηρεί κανείς τις συνομιλίες του και τα κανάλια συνομιλίας του ανοικτά ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Είναι μια πολιτική που συνέβαλα κι εγώ ο ίδιος προσωπικά από τη δεκαετία του ’90, είναι μια εποχή, κατά την οποία δουλέψαμε με τον Γιάννο Κρανιδιώτη για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, και από εκείνη την εποχή είμαι οπαδός να κρατάμε ανοικτό τον διάλογο. Η Τουρκία αυτή την εποχή έχει μια δυσκολία, διότι δεν συζητά, αλλά ορισμένες φορές φωνάσκει. Και φωνάσκει διότι, όπως αναλύσαμε στην Ελλάδα και είναι διεθνώς αποδεκτό, είναι μια νευρική δύναμη. Ελπίζω να υπερβεί τα εσωτερικά της ζητήματα και τη νευρικότητά της και να μπορέσουμε να επανέλθουμε σε έναν ουσιαστικό και ορθολογικό διάλογο στη βάση του διεθνούς δικαίου και των πραγματικών δικαίων των κρατών.
Σε ερώτηση εάν εκτιμά, μετά από τις επαφές που είχε στις ΗΠΑ με τη νέα Κυβέρνηση Trump, ότι υπάρχει μια αναβάθμιση των σχέσεων των ΗΠΑ με την Ελλάδα και την Κύπρο και κατά πόσο Κύπρος και Ελλάδα θεωρούνται ότι είναι οι χώρες που μπορούν να παίξουν ρόλο στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή και αν αναμένει εμπλοκή των ΗΠΑ στο θέμα του Κυπριακού, ο Έλληνας Υπουργός είπε: «Εγώ είμαι οπαδός της πολυδιάστατης ενεργητικής δημοκρατικής εξωτερικής πολιτικής. Και πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο και αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε να γνωστοποιήσουμε και να αποδείξουμε την εμβέλεια των προτάσεων και των απόψεων που έχουμε για την περιοχή. Να δείξουμε ότι σε αυτή την περιοχή της μεγάλης αστάθειας, η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν έναν άξονα σταθερότητας που μπορεί να συμβάλει στην σταθεροποίηση ολόκληρης της περιοχής και ιδιαίτερα τα κράτη, τα οποία αφορούν τη σημερινή αμερικάνικη εξωτερική πολιτική, Αίγυπτο και Ισραήλ. Δεν παρακολουθώ παθητικά την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Προσπαθούμε να είμαστε ενεργός συμμέτοχος σε αυτή την πολιτική, δηλαδή να εξηγούμε, να προτείνουμε και να κερδίζουμε με τα επιχειρήματά μας. Δεν σημαίνει ότι πάντα είναι αυτό δυνατό, αλλά το διεκδικούμε και το επιδιώκουμε».