Τα δύο τρίτα του στόλου των αεροσκαφών παγκοσμίως, σταμάτησαν να πετούν μετά την επιβολή των lockdowns λόγω της πανδημίας. Οι ουρανοί άδειασαν στην κυριολεξία και τώρα, την ώρα που αρκετές χώρες αρχίζουν να καταστρώνουν σχέδια για την επόμενη μέρα, οι αεροπορικές είναι ενώπιον μιας τεράστιας πρόκλησης, καθώς προσπαθούν να διαφυλάξουν τα καθηλωμένα τους αεροσκάφη σε αεροδιαδρόμους και αποθήκες.
Πάνω από 16.000 αεροσκάφη σταμάτησαν να πετούν σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Cirium. Και ξαφνικά προτεραιότητα για τις αεροπορικές έγινε η εξεύρεση κατάλληλου χώρου και συνθηκών για το 62% του παγκόσμιου στόλου, ώστε να μπορεί να επιστρέψει με ασφάλεια στους αιθέρες μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Για να ξαναπετάξουν, δεν αρκεί ένα απλό… ξεσκόνισμα. Χρειάζονται πολλή δουλειά και προσοχή όσο βρίσκονται καθηλωμένα, διατήρηση των υδραυλικών συστημάτων και των συστημάτων ελέγχου πτήσης ώστε να προστατευτούν από την εισβολή εντόμων ή πουλιών που μπορεί να φτιάξουν ακόμα και τις φωλιές τους μέσα σε αυτά.
Ακόμα κι όταν είναι παρκαρισμένα στον αεροδιάδρομο, τα αεροσκάφη γεμίζονται με καύσιμα ώστε να είναι πιο βαριά και να μην ταλαντεύονται από ανέμους, αλά και για να διασφαλίζεται η καλή λίπανση των δεξαμενών τους.
«Κανένας δεν μπορούσε να σκεφτεί ότι θα χρειαζόταν τέτοιας έκτασης συντήρηση», αναφέρει ο Anand Bhaskar, CEO της Air Works, με έδρα το Νέο Δελχί, που επισκευάζει και συντηρεί αεροσκάφη. Όπως λέει ο χώρος στάθμευσης είναι μεγάλο πρόβλημα και αποτελεί έναν πραγματικό εφιάλτη για εταιρείες σαν και τη δική του.
Ο αριθμός των αεροσκαφών που συνεχίζουν να πετούν είναι ο χαμηλότερος των τελευταίων 26 ετών και η διαχείριση τόσο πολλών «παρκαρισμένων» είναι μια τεράστια πρόκληση για μια βιομηχανία που ήδη είναι σε κρίση.
Η ΙΑΤΑ έχει προειδοποιήσει ότι τα έσοδα από επιβατική κίνηση θα μειωθούν κατά το 1/3 ενός τρισ. δολαρίων φέτος και 25 εκατ. θέσεις εργασίας μπορεί να χαθούν.
Το πάρκινγκ αεροσκαφών είναι πανάκριβο, αλλά ποικίλει από αεροδρόμιο σε αεροδρόμιο: στην Ινδία, μόνο η στάθμευση κοστίζει 1.000 δολάρια τη μέρα γα ένα μεγάλο αεροσκάφος.
Και ακόμα και με μεγάλες εκπτώσεις τα έξοδα μπορεί να ανέλθουν στα 12,5 εκατ. δολ. για εξάμηνη στάθμευση, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κόστος συντήρησης.
Η ΙΑΤΑ έχει ζητήσει από τις κυβερνήσεις να μειώσουν τις χρεώσεις στάθμευσης που αντιστοιχούν σε λιγότερο από 2% των εσόδων μιας αεροπορικής υπό φυσιολογικές συνθήκες. Τώρα όμως μπορεί να «λυγίσουν» κάποιες αεροπορικές.
Η Etihad Airways με έδρα το Αμπου Ντάμπι αναφέρει ότι οι μηχανικοί της εργάζονται 24 ώρες το 24ωρο για τη συντήρηση των καθηλωμένων αεροσκαφών, ενώ περίπου 200 εργαζόμενοι ανά βάρδια καθαρίζουν τις καμπίνες σχολαστικά, σε μια πραγματικά πρωτόγνωρη διαδικασία.
Προσοχή χρειάζονται και τα ελαστικά. Η Qantas Airways αναφέρει ότι σε όλα τα αεροσκάφη, από τα Boeing 737s ως τα Airbus SE A380s πρέπει να γυρίζουν οι ρόδες κάθε μια ή δύο εβδομάδες, ενώ τοποθετείται και υδραυλικό υγρό στο γρανάζι προσγείωσης για προστασία από τη σκουριά.
Μια μεγάλη πρόκληση με τα σταθμευμένα αεροπλάνα είναι και τα φρένα, τα οποία μπορούν να χαλαρώσουν μέσα σε 24 ώρες, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Finnair , Jukka Glader. Καθένα από τα αεροσκάφη της του απαιτεί από 10 έως 12 σφιγκτήρες πίσω από τους τροχούς για να τους κρατήσει στη θέση τους. Με τόσα πολλά αεροσκάφη καθηλωμένα, η Finnair παρήγγειλε 500 τέτοιους ξύλινους σφιγκτήρες.
Κάποιες αεροπορικές, παρκάρουν τα αεροσκάφη τους ακόμα και σε άλλες χώρες λόγω έλλειψης χώρων στάθμευσης, όπως η British Airways που έχει παρκάρει το μισό της στόλο στη Γαλλία.