Του Γιώργου Περδίκη*
Περάσαμε αισίως και το ορόσημο των 100 ημερών από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Όλα τα εν τη Βουλή κόμματα έκαναν τις επιλογή τους και τώρα πέφτουν με τα μούτρα στη μάχη της συσπείρωσης. Όλα; Όχι! Οι Οικολόγοι ακολουθώντας μια καταξιωμένη μέσα από τις δεκαετίες δημοκρατική διαδικασία κατέληξαν στην… μη κατάληξη υπέρ ενός υποψηφίου.
Όπως έχω δηλώσει σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις η έννοια της «συσπείρωσης» δεν υπάρχει στο Κίνημα των Οικολόγων. Στην ιδρυτική διακήρυξη του Κινήματος έγραψα: «Επιδιώκουμε πρώτα να εκφράσουμε και μετά να πείσουμε». Στην παρούσα περίπτωση οι διαμορφωμένες από καιρό απόψεις μέσα στο Κίνημα σε επίπεδο ψηφοφόρων, μελών και στελεχών δεν επέτρεπαν τη διαμόρφωση πλειοψηφίας υπέρ ενός υποψήφιου. Πώς να εκφραστεί λοιπόν αυτή η πολιτική βιοποικιλότητα μέσω μιας καταληκτικής απόφασης υπέρ ενός μόνον υποψηφίου;
Ξέρουμε βέβαια πολύ καλά ότι στα παραδοσιακά κόμματα η ηγεσία αποφασίζει και πειθαναγκάζει σε συμπόρευση – με «φοβέρες και με αίματα» κατά τον ποιητή – τα μέλη των συλλογικών σωμάτων που αρμοδίως – κατά το καταστατικό του κάθε κόμματος – παίρνουν την απόφαση. Τι είδαμε φέτος; Τα κόμματα υποστήριξαν «ανεξάρτητους» υποψηφίους μέσω ψηφοφορίας στα συλλογικά σώματα επί εισηγήσεων της ηγεσίας με θετικό ποσοστό από 90% μέχρι 100%. Κατά τα αλλά λοιδορούνται οι «δημοκρατικές» διαδικασίες σε κουμμουνιστικά ή δικτατορικά καθεστώτα…
Αν όμως τα στελέχη ενός κόμματος όντως μπορούν να «εξαναγκαστούν» – ακόμα και με τη χρήση διαφορών τεχνικών και διαδικαστικών μέσων πχ με ροζ και γαλάζια ψηφοδέλτια – δεν συμβαίνει το ίδιο με τα απλά μέλη, τους ψηφοφόρους και τους πολίτες εν γένει. Όσες απειλές, ταξίματα, φοβέρες και υποσχέσεις και να δεχτεί ένα άτομο στο τέλος της ημέρας – πίσω από το παραβάν – μένει μόνο του αντιμέτωπο με τη συνείδηση του και πράττει κατά τη βούληση του. Κάθε ψήφος είναι «κατά συνείδηση», κάθε ψήφος είναι «κατά βούληση». Το ελαφρυντικό της όποιας κομματικής απόφασης δεν μπορεί να το επικαλείται κανένας ψηφοφόρος.
Η χρήση λοιπόν του όρου «κατά βούληση» είναι λάθος τουλάχιστον στην περίπτωση του Κινήματος Οικολόγων. Η σωστή περιγραφή της πρόσφατης απόφασης των Οικολόγων είναι «μη απόφαση για τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών».
Άλλωστε και απόφαση να υπήρχε – όπως συνέβη σε άλλες περιπτώσεις – οι Οικολόγοι ούτε θα ήθελαν και ούτε θα μπορούσαν να εφαρμόσουν τακτικές πειθαναγκασμού (δηλαδή πιέσεις, απειλές, τάξιμο, υποσχέσεις, συνθήματα κλπ.) επί των μελών, ψηφοφόρων ή εν γένει των πολιτών.
Η χρήση του όρου «κατά βούληση» παραπέμπει σε παραγγέλματα βολής σε στρατιωτική άσκηση ή πραγματική μάχη και είναι εντελώς αδόκιμη στην περίπτωση των εκλογών. Άλλωστε στο πόλεμο (ή στο πεδίο βολής) ο εχθρός είναι κοινός και επί αυτού βάλλουν όλοι οι οπλίτες. Το «κατά βούληση» στις εκλογές δεν μπορεί να μεταφράζεται – όπως έγινε δυστυχώς από κάποιους – ότι επιλέγω υποψήφιο και στοχεύω τους υπόλοιπους ομού μετά των υποστηρικτών τους μεταξύ των οποίων ενδεχομένως να υπάρχουν πολλοί μέλη, στελέχη ή ψηφοφόροι μου.
Προς άρση κάθε παρεξήγησης λοιπόν η απόφαση των Οικολόγων για τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών 2023 δεν είναι το «κατά βούληση» και κακώς παρουσιάζεται ως τέτοια. Και δεν προέκυψε ως αποτέλεσμα κάποιας αδυναμίας του καταστατικού – ως επίσης κακώς προβάλλεται – αλλά λόγω της συνειδητής επιλογής των Οικολόγων να μην εφαρμόζουν τακτικές πειθαναγκασμού και επιβολής της άποψης μιας συγκυριακής εσωτερικής πλειοψηφίας ή του ηγέτη ή της ηγεσίας, όπως συμβαίνει ακόμα σε όλα τα κόμματα (παλαιότερα και νεότερα στην ηλικία) στην Κύπρο.
Στην τελική ανάλυση ισχύει αυτό που μας υπενθύμισε έγκυρος νομικός όταν ρωτήθηκε για τις συγκεκριμένες πρόνοιες του καταστατικού μας: «vox populi, vox Dei» (φωνή λαού, φωνή Κυρίου).
*Γιώργος Περδίκης,
Μέλος Πολιτικής Επιτροπής,
Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών