Ιωνάς: Το σωφρονιστικό σύστημα της χώρας μας αποτελεί πρότυπο μελέτης από διεθνείς Οργανισμούς
Το σωφρονιστικό σύστημα στη χώρα μας έχει μεταμορφωθεί ριζικά κατά τα τελευταία χρόνια, αποτελώντας πρότυπο μελέτης από εμπειρογνώμονες χωρών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης που επισκέπτονται τις Φυλακές μας, ανέφερε ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Ιωνάς Νικολάου μιλώντας στην τελετή λήξης των μαθημάτων του Σχολείου των Φυλακών.
Σε χαιρετισμό του ο κ. Νικολάου ανέφερε ότι πέραν από την αναγνώριση της οποίας τυγχάνει από διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς ως πρότυπο μελέτης το σωφρονιστικό μας σύστημα, πρόσφατα μάς έχει προταθεί όπως διοργανώσουμε στην Κύπρο το Συνέδριο των Διευθυντών Φυλακών του Συμβουλίου της Ευρώπης, τον ερχόμενο Μάιο.
«Το γεγονός αυτό αποτελεί τιμή για το σωφρονιστικό μας σύστημα και για την Κυπριακή Δημοκρατία. Αποτελεί, για τους ιδίους, ευκαιρία μελέτης του σωφρονιστικού συστήματος, που κατάφερε, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να ξεπεράσει τα προβλήματα που κατά κύριο λόγο επισημαίνονταν διαχρονικά σε εκθέσεις των Επιτροπών κατά των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης και των Ηνωμένων Εθνών και να προχωρήσει σε ριζοσπαστικές αλλαγές σε τομείς που προσεγγίζουν το ενδιαφέρον των Διευθυντών των Φυλακών κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης», υπογράμμισε.
Και πρόσθεσε: «Η υιοθέτηση του πλαισίου παροχής υπηρεσιών υγείας εντός των Φυλακών, η συνεχής φροντίδα των ευάλωτων κρατουμένων από τους ψυχιάτρους και νοσηλευτές Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, καθώς και η λειτουργία του Κέντρου Ψυχικής Υγείας στην Πτέρυγα 10 έχουν, κατά τα τελευταία χρόνια, ανατάξει τις παρεχόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας ως πρότυπο μελέτης από τους εμπειρογνώμονες ξένων χωρών, αφού η αυτοχειρία και οι αυτοτραυματισμοί αποτελούν φαινόμενα συχνής αναφοράς σε κλειστές φυλακές, που σε μερικές περιπτώσεις έχουν μετατραπεί σε μάστιγα.
Ταυτόχρονα, έχουν λειτουργήσει προγράμματα ενημέρωσης και πρόληψης χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και προγράμματα στήριξης, αντιμετώπισης και διευκόλυνσης της πρόσβασης των χρηστών σε θεραπευτικές δομές, όπως είναι η παραπομπή κρατουμένων στη Θεραπευτική Κοινότητα της Αγίας Σκέπης και η εφαρμογή του Κλειστού Προγράμματος Απεξάρτησης ‘ΔΑΝΑΗ’, το οποίο αναμένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω με την αξιοποίηση της ανακαινισμένη Πτέρυγας 10Α. Παράλληλα, προγραμματίζεται επίσκεψη σε κέντρα απεξάρτησης κρατουμένων και σε θεραπευτικά κέντρα που λειτουργούν εντός των φυλακών στην Ελλάδα και τα οποία σημειώνονται ότι συνιστούν βέλτιστες πρακτικές, η επιτυχής συμπλήρωση των οποίων δυνατόν να οδηγήσει σε υπό όρους αναστολή της έκτισης της ποινής και/ή στη υποχρεωτική αναγνώριση ελαφρυντικής περίστασης».
Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο για αναθεώρηση του Νόμου για τις Φυλακές και στους σχετικούς Κανονισμούς που έχουν υποβληθεί για νομοτεχνικό έλεγχο, ο κ. Νικολάου επεσήμανε ότι θα υπάρχει διά νόμου κατοχύρωση των δικαιωμάτων των κρατουμένων και καινοτόμες αλλαγές, που αποσκοπούν στη δημιουργία ενός σωφρονιστικού συστήματος προσανατολισμένου στην ανθρωποκεντρική έκτιση των ποινών και την ενίσχυση των διαδικασιών αναμόρφωσης και παραγωγικής κοινωνικής επανένταξης των κρατουμένων.
Περαιτέρω, ο κ. Υπουργός είπε ότι αν και ο υπερπληθυσμός στις φυλακές έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, εντούτοις, παραμένει πρόβλημα το οποίο καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε στο πλαίσιο της σωφρονιστικής πολιτικής του κράτους. Και εξήγησε: «Ενδεικτικά, ενώ τα προηγούμενα χρόνια ο υπερπληθυσμός έφτανε το 214%, αφού είχαμε χωρητικότητα 340 προσώπων και ο πληθυσμός ξεπερνούσε τους 700 κρατούμενους, σήμερα ο αριθμός των κρατουμένων κυμαίνεται γύρω στους 650 ενώ έχει αυξηθεί η χωρητικότητα των φυλακών σε 566 πρόσωπα. Σήμερα, με τον καθορισμό πολιτικής για τους αλλοδαπούς κρατουμένους – οι οποίοι αποτελούν το 45% του συνολικού αριθμού των κρατουμένων στις Φυλακές – την προώθηση νομοθεσίας για τον επαναπατρισμό αλλοδαπών κρατουμένων που κατηγορούνται ή καταδικάστηκαν για τα αδικήματα παράνομης παραμονής και/ή εργασίας και την εφαρμογή του ηλεκτρονικού βραχιολιού, αναμένεται ο αριθμός αυτός να περιοριστεί περαιτέρω, ώστε να διατηρείται στα επίπεδα της χωρητικότητας των φυλακών».
Καταλήγοντας, ο κ. Νικολάου αναφέρθηκε στην μελέτη που ετοιμάζεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης για την ετοιμασία ειδικού προγράμματος εφαρμογής του θεσμού της κοινοτικής εργασίας, ως εναλλακτική της ποινής της φυλάκισης, στα πρότυπα αντίστοιχων προγραμμάτων άλλων χωρών.