Η διπλωματία του «Shock»

Χρειάζεται σχεδιασμός συγκροτημένων πολιτικών

Του Ανδρέα Ν. Μασούρα*

Όλοι καταλήγουν σε ένα κοινό συμπέρασμα: Ότι επιβάλλεται αναδιαμόρφωση και αναδόμηση της στρατηγικής που θα πρέπει να ακολουθήσει η Κύπρος ως ρυθμιστικός παράγοντας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αντίληψη η οποία προκύπτει μέσα από την πολιτικό-στρατιωτική κρίση των ημερών. Αυτό το οποίο όμως δεν αποσαφηνίστηκε ακόμα είναι ο σχεδιασμός και το περιεχόμενο μιας τέτοιας στρατηγικής η οποία θα αναθεωρήσει ριζικά και τον ρόλο της Κύπρου.

Αυτό άλλωστε είναι και το πιο ουσιαστικό ερώτημα που θα πρέπει να απασχολήσει την Κυβέρνηση και τους διαχειριστές της εξωτερικής πολιτικής: Τι σχεδιασμούς μπορούμε να τροχιοδρομήσουμε αλλά και να εφαρμόσουμε εντός ενός χρονικού πλαισίου το οποίο δεν θα βλάψει άλλο την γεωστρατηγική μας ταυτότητα.

Η αναδιαμόρφωση του ενεργειακού παιχνιδιού στην περιοχή αποτελεί – διπλωματικά – ένα από τα ισχυρά όπλα που θα πρέπει να αξιοποιήσει με σωστό τρόπο η εξωτερική μας πολιτική. Πριν λίγο καιρό εμφανίστηκε στο τραπέζι – τόσο άτυπα αλλά και επίσημα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής της Ελλάδας, μια εναλλακτική ενεργειακή πρόταση και πιο συγκεκριμένα πρόταση η οποία αφορούσε την ιδέα για αγωγό με αφετηρία τα κοιτάσματα της Κύπρου που θα καταλήγει στις αγορές της Ε.Ε. μέσω της Ελλάδας, τον «Eastern Mediterranean Pipeline». Το πιο σημαντικό στοιχείο σε αυτή την πρόταση είναι η έμμεση εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών οι οποίες φαίνεται να προωθούν μια τέτοια ιδέα, αφού μια πρώτη παρουσίαση του «project» έγινε από τον Έλληνα Πρωθυπουργό στην Αμερικανική Κυβέρνηση πριν λίγους μήνες.

Ουσιαστικά, μια τέτοια συζήτηση, σημαίνει πολλά τόσο για την Κύπρο, όσο και για την Ελλάδα. Ιδιαίτερα όμως για την Κύπρο, μια τέτοια συζήτηση θα αρχίσει να αναδιαμορφώνει σταδιακά την συμπεριφορά ξένων δυνάμεων αφού μέσα από την σταθερότητα στην περιοχή που θα προωθήσει η Κύπρος, θα διασφαλίζονται ταυτόχρονα τα συμφέροντά τους στην περιοχή και θα θεωρούν την Κύπρο ως μια σοβαρή «διαχειρίστρια Ενέργειας».

Βέβαια, η πιο πάνω ιδέα του «Eastern Mediterranean Pipeline» δημιουργεί ερωτήματα ως προς την βιωσιμότητα του έργου κτλ, στοιχεία τα οποία θα δεν αναπτύξω σε αυτό το άρθρο αφού προσεγγίζω το θέμα ως ιδέα για ανάπτυξη των μηχανισμών της εξωτερικής πολιτικής προς νέες κατευθύνσεις. Πέραν τούτου, η ιδέα αυτή αποτελεί μια από τις πολλές ενέργειες οι οποίες θα μπορούσαν να κατατεθούν στο τραπέζι και μέσα από την συζήτηση να αναδιαμορφωθεί σταδιακά αλλά σταθερά και το ενδιαφέρον ξένων χωρών απέναντι στην Κύπρο.

Για παράδειγμα, ο ρόλος της Μόσχας είναι καθοριστικής σημασίας και σίγουρα πρόκειται για μια δύναμη η οποία ενδιαφέρεται να εμπλακεί στο ενεργειακό παιχνίδι της Μεσογείου μέσω της Κύπρου.

Αυτό που στην ουσία χρειάζεται είναι ο σχεδιασμός συγκροτημένων πολιτικών οι οποίες να δημιουργούν το αίσθημα της αξιοπιστίας και της αποφασιστικότητας. Δυστυχώς, μέχρι τώρα, η εξωτερική πολιτική τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδας στηρίζεται πάνω σε πρόχειρους σχεδιασμούς, χωρίς σταθερούς άξονες δράσης, χωρίς κίνητρα και αντικίνητρα, δημιουργώντας έτσι και προς τα έξω το αίσθημα της αναξιοπιστίας και της μη-σοβαρότητας.

*Αντιπρόεδρος Β’ Κινήματος Οικολόγων. Ακαδημαϊκός