Η απώλεια της φύσης και η αύξηση των πανδημιών

Ο κόσμος βρίσκεται στο χείλος μιας παγκόσμιας πανδημίας που παρόμοια δεν έχει δει ποτέ πριν. Το COVID-19 έχει εξαπλωθεί σε όλες τις χώρες και ηπείρους και έχει προκαλέσει ανείπωτα ανθρώπινα δεινά, κοινωνική αναταραχή και οικονομική ζημία. Ωστόσο, ενώ η εξάπλωση της τρέχουσας κρίσης είναι άνευ προηγουμένου, ο νέος κορονοϊός αποτελεί την συνέχεια από μια σειρά ασθενειών που έχουν εμφανιστεί τις τελευταίες δεκαετίες, όπως ο Έμπολα, το AIDS, SARS, η γρίπη των πτηνών και η γρίπη των χοίρων. Όλες προερχόμενες από τα ζώα. Οι επιστημονικές αποδείξεις που καταδεικνύουν ότι η υπερεκμετάλλευση της φύσης είναι ένας από τους παράγοντες πίσω από την εξάπλωση νέων ασθενειών.

Οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν αλλάξει σημαντικά τα τρία τέταρτα της γης και τα δύο τρίτα των ωκεανών. Ο βαθμός της αλλαγής στον πλανήτη έφτασε σε τέτοιο βαθμό που η επιστημονική κοινότητα φτάνει στο σημείο να καθορίζει τη γένεση μιας νέας εποχής: το «ανθρωποκένο».

Οι αλλαγές στη χρήση γης φέρνουν την άγρια ζωή και τους ανθρώπους σε στενότερη επαφή διευκολύνοντας έτσι την εξάπλωση ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων νέων στελεχών βακτηρίων και ιών.

Εν τω μεταξύ, το παράνομο και ανεξέλεγκτο εμπόριο άγριων ζώων δημιουργεί επικίνδυνες ευκαιρίες για επαφή μεταξύ των ανθρώπων και των ασθενειών αυτών.

Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά από τα πρόσφατα κρούσματα προήλθαν από αγορές που πωλούν ένα μείγμα άγριων και κατοικίδιων θηλαστικών, πουλιών και ερπετών, δημιουργώντας έτσι, τις ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη παλαιών και νέων ζωονόσων (μολυσματικές ασθένειες που μπορούν να είναι μεταδοτικές από ζώα σε ανθρώπους).

Διάφορες μελέτες έχουν παρουσιάσει τους δεσμούς μεταξύ των επιπτώσεων της επέμβασης του ανθρώπου στα οικοσυστήματα και την βιοποικιλότητα και την εξάπλωση ορισμένων ασθενειών , (μπορείτε να ανατρέξετε στο Nature, WWF, Unesco) και ενώ πολλοί από αυτούς τους συνδέσμους δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητοί, είναι σαφές ότι η ανθρώπινη υγεία και η προστασίας της φύσης είναι στενά συνδεδεμένες.

Η σημερινή κρίση δημιουργεί επείγουσα ανάγκη για προβληματισμό σχετικά με τη σχέση μεταξύ ανθρώπων και φύσης, τους κίνδυνους που συνδέονται με την τρέχουσα οικονομική αναπτυξιακή πορεία και πώς μπορούμε να προστατευθούμε καλύτερα στο μέλλον.

Η προστασία και διατήρηση της φύσης καθώς και τα οφέλη που παρέχει είναι απαραίτητα για να διατηρήσουμε την υγεία και την ευημερία μας.

Καθώς αντιμετωπίζουμε τις ανησυχητικές επιπτώσεις της κρίσης του κορονοϊού, πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψιν τις συνεχιζόμενες φυσικές και κλιματικές κρίσεις που απειλούν το μέλλον μας. Είναι επιτακτική ανάγκη η παγκόσμια κοινότητα να αναλάβει δράση έτσι ώστε να σταματήσει η απώλεια φυσικών οικοτόπων μαζί με την εξαφάνιση ζώντων ειδών.

Ταυτόχρονα με τη διατήρηση των φυσικών μας συστημάτων, απαιτείται δράση για την αποκατάσταση αυτών που έχουν καταστραφεί ή υποβαθμιστεί, με τρόπο που ωφελεί τους ανθρώπους και θα αποκαθιστά τις θεμελιώδεις λειτουργίες που παρέχουν βιο-ομάδες, όπως τα δάση. Έχοντας επίγνωση αυτής της πρόκλησης, ο ΟΗΕ έχει αφιέρωσε τη δεκαετία του 2020 ως Δεκαετία για την Αποκατάσταση του Οικοσυστήματος.

Η διατήρηση και η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων μας όπως και των υπηρεσιών που παρέχουν – συμπεριλαμβανομένης της ρύθμισης των ασθενειών -πρέπει να θεωρηθεί ως θεμελιώδες μέρος της διατήρησης της ανθρώπινης υγείας.

Ένας υγιής πλανήτης είναι το θεμέλιο της δικής μας υγείας.

PS. Τα πιο πάνω αφορούν την παγκόσμια κοινότητα, εμείς εδώ στην Κύπρο έχουμε προ πολλού αντιληφθεί τις πιο πάνω έννοιες. Αυτό αποδεικνύεται καθημερινά από τις πράξεις της κυβέρνησης Αναστασιάδη –ΔΗΣΥ. Οι επαύλεις σε προστατευόμενες περιοχές, η καταστροφή οικοτόπων προστατευόμενων ειδών, η προσπάθεια μετατροπής του ΑΚΑΜΑ σε πάρκο με την πιθανότητα μεγάλων αναπτύξεων και τα πλωτά εστιατόρια αποτελούν τις προσπάθειες της κυβέρνησης για προστασία και διατήρηση της φύσης, όπως και τα εργοστάσια ασφάλτου δίπλα από κατοικημένες περιοχές. Όλα αυτά και τόσα άλλα σε μια ‘προσπάθεια για καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης και διαπαιδαγώγησης’ (Αναστασιάδης 5/6/2018).

Χριστίνα Νικολάου,

Επικεφαλής Γραφείου Περιβάλλοντος ΚΕ ΑΚΕΛ