Ευρωπαϊκό Δίκαιο: προστασία καταναλωτών από τραπεζικές παρανομίες

Ευρωπαϊκό Δίκαιο: προστασία καταναλωτών από τραπεζικές παρανομίες

Η ένταξη ενός κράτους στην ΕΕ καθιστά το ευρωπαϊκό δίκαιο (νομοθεσία) δεσμευτικό για το κράτος-μέλος. Πρόσφατα, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας αποφάνθηκε ότι το ευρωπαϊκό δίκαιο δεν την δεσμεύει εάν συγκρούεται με το Σύνταγμα της χώρας, όπως αυτό ερμηνεύεται από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.

Η απόφαση προκάλεσε μια ομοβροντία αντιδράσεων της ΕΕ επειδή παραπέμπει σε «έξοδο» από την ΕΕ, παραμένοντας εντός, κάτι που συνιστά βόμβα στην ευρωπαϊκή ενοποίηση μέσω δεσμευτικών κανόνων δικαίου. Εάν η Πολωνία προχωρήσει σε εφαρμογή της απόφασης, η ΕΕ θα αντιδράσει με όλο το νομικό της οπλοστάσιο π.χ. επιβολή χρηματικής ποινής, αφαίρεση δικαιώματος ψήφου στο Συμβούλιο (απαιτείται ομοφωνία από τα λοιπά κράτη-μέλη), πάγωμα στην χορήγηση κεφαλαίων της ΕΕ συμπεριλαμβανομένου του Μηχανισμού Ανάκαμψης (€36 δις για Πολωνία) κ.ά. Η δεσμευτικότητα του δικαίου της ΕΕ είναι ξεκάθαρη και δεν μπορεί να παρεμποδίζεται από κυβερνητική ή νομοθετική εγχώρια κωλυσιεργία, ούτε με ερμηνείες Ανωτάτων Δικαστηρίων των κρατών-μελών.

Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις καταχρηστικές ρήτρες/όρους στις συμβάσεις των τραπεζών με καταναλωτές είναι σε ισχύ στην Κύπρο από το 1997, αλλά ουδέποτε  εφαρμόστηκε αποτελεσματικά και με ισονομία. Η Κυπριακή Κυβέρνηση με διάφορες προφάσεις αρνήθηκε να συμμορφωθεί με την υποχρέωσή της για αποτελεσματική εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας όπως η ΕΕ υπέδειξε κατόπιν διαπίστωσης, αρχικά το 2013 και ξανά το 2019, συνεχίζοντας να συγκαλύπτει για χρόνια το τραπεζικό έγκλημα. Ούτε ευαισθητοποιήθηκε όταν το Ευρωκοινοβούλιο, κατόπιν πρωτοβουλίας μου, υπερψήφισε έκθεση για τις καταχρηστικές ρήτρες και πρακτικές, ειδικότερα των τραπεζών, κατά των καταναλωτών. Η Κύπρος δεν είναι μόνη στις τραπεζικές παρανομίες αλλά είναι η χείριστη και εγκληματική περίπτωση στην ΕΕ. Το σχέδιο είναι απλό. Όταν θα εφαρμοστεί αποτελεσματικά η ευρωπαϊκή νομιμότητα, τα χιλιάδες θύματα των τραπεζικών παρανομιών θα έχουν ήδη οικονομικά εξοντωθεί ή υποταγεί σε κάποιας μορφής «διακανονισμό»…

Η δικαστική εξουσία αποτελεί την ασφαλιστική δικλείδα για ισονομία και προστασία των αδύνατων, όπως το επιβάλλει η Ευρωπαϊκή νομοθεσία, από τις παρανομίες των ισχυρών τραπεζών. Ενώ σε άλλα κράτη-μέλη, τα Δικαστήρια εκδικάζουν βάσει της δεσμευτικής Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και καθοδηγητικών αποφάσεων του Δικαστηρίου της ΕΕ (ΔΕΕ), τα οποία υπερέχουν οποιασδήποτε εγχώριας νομοθεσίας ή κυβερνητικής κωλυσιεργίας, στην Κύπρο είμαστε στο … μηδέν. Χαρακτηριστικά, η συγκεκριμένη Ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι ως να μην υπάρχει για την Κύπρο. Μάλιστα, δεν έχει καν παραπεμφθεί στο ΔΕΕ ένα έστω προδικαστικό ερώτημα από Κυπριακό Δικαστήριο που να αφορά καταχρηστικούς όρους  τραπεζών. Κι όταν παραπονούμενος το ζήτησε από το Δικαστήριο, αυτό απορρίφθηκε!  Οι προδικαστικές παραπομπές από άλλα κράτη μέλη ξεπερνούν τις 600 τον χρόνο κι ενώ είμαστε το χείριστο κράτος στις τραπεζικές παρανομίες, δεκαεφτά χρόνια από την ένταξη μας είναι ως να είμαστε εκτός ΕΕ.

Η Δρ. Ρέα Οικονομίδου-Αποστολίδου, πρώην ανώτατο στέλεχος στο ΔΕΕ, επισημαίνει: «Είναι αμφίβολο αν το δίκαιο της ΕΕ ενσωματώνεται όπως προβλέπεται και όπως επιβάλλεται στο κυπριακό δίκαιο.» Για όσους γνωρίζουν την πραγματικότητα, δεν υπάρχει αμφιβολία, αλλά ελάχιστοι μιλούν δημόσια.

Κώστας Μαυρίδης,

Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D),

Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο