Ανοιχτό αφήνει το θέμα μιας ενδεχόμενης στήριξης της κυβέρνησης Αναστασιάδη για το κυπριακό ζήτημα ο αναπληρωτής Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Σταύρος Ευαγόρου και εκτιμά ότι εφόσον το κοινό ανακοινωθέν που αναμένεται βρίσκεται στη βάση για την έναρξη των συνομιλιών όλα τα κόμματα πρέπει να συνεργαστούν για το κάλο του τόπου.
Όσον αφορά την οικονομική κρίση που πλήττει την Κύπρο ο κ. Ευαγόρου αναγνωρίζει ότι έγιναν λάθη από την προηγούμενη κυβέρνηση, ωστόσο όπως επισημαίνει τα σημαντικότερα λάθη έγιναν από την πλευρά των τραπεζών, επιρρίπτοντας μάλιστα τις ευθύνες στον πρώην διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας.
Συνέντευξη κ. Σταύρου Ευαγόρου Αναπληρωτή Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου ΑΚΕΛ
Ποια η στάση που θα τηρήσετε στο κυπριακό ζήτημα;
Υπάρχουν συγκεκριμένες θέσεις μας που είναι διαχρονικές ανεξαρτήτως εάν κυβερνά ο κ. Χριστόφιας ή ο κ. Αναστασιάδης. Εμείς έχουμε πει ευθείς εξ’ αρχής στο εθνικό μας θέμα θα στηρίξουμε τον σημερινό Πρόεδρο στη βάση κάποιον προϋποθέσεων. Αλλά αυτές οι προϋποθέσεις που έχουν σχέση με τις συγκλίσεις που καταγράφονται μεταξύ του κ. Χριστόφια και του κ. Ταλάντ επί προηγούμενης διακυβέρνησης οι οποίες παραπέμπουν και στην συμφωνημένη βάση λύσης του Κυπριακού δηλαδή αντιζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, με μια και μόνη κυριαρχία, μια ιθαγένεια, με ισότητα όπως την περιγράφουν τα Ηνωμένα Έθνη τότε ναι να προχωρήσουμε.
Σίγουρα δεν είναι εύκολος ο δρόμος, αλλά εκεί που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαπραγματεύεται υπερασπιζόμενος τις θέσεις της δικής μας της πλευράς αλλά και συνολικά του κυπριακού λαού ναι θα τον στηρίξουμε. Από κει και πέρα τον επικρίναμε γιατί αναλαμβάνοντας της εξουσία υπήρξαν παλινδρομήσεις. Η δική μας η πλευρά είναι εκείνη που σε πρόσφατο ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών αποδέχθηκε να μην γίνει παραπομπή στα συμφωνηθέντα ή στα ανακοινωθέντα Χριστόφια – Ταλάντ με αποτέλεσμα να ξεκινήσουν από την αρχή ψάχνοντας τη λύση. Ελπίζω τώρα να φτάσουν στο κοινό ανακοινωθέν και να ξεκινήσουν οι συζητήσεις.
Πρέπει σε αυτές τις δύσκολες αποφάσεις όλα τα κόμματα να συνεργάζονται για το καλό του τόπου;
Αυτή είναι και η προσπάθεια η δική μας, γι’ αυτό υπάρχει και λειτουργεί το Εθνικό Συμβούλιο για το Κυπριακό αποκλειστικά και μόνο, όπου εκεί συζητούνται και καταρτίζονται οι θέσεις όλων. Το δικό μας το κόμμα θεωρώ ότι πολλές φορές απέδειξε ότι μπορεί να είναι καταλύτης στην προσπάθεια να υπάρξει κοινή συναίνεση σε ότι αφορά στο Κυπριακό, όμως ένας ο οποίος μελετά την διαχρονική πολιτική των πολιτικών κομμάτων στη χώρα, δεν μπορώ να πω ότι όλα τα πολιτικά κόμματα στην Κύπρο επιδιώκουν και θέλουν τη λύση που θέλουμε και εμείς.
Θα ήθελα και ένα σχόλιο σχετικά με το σκάνδαλο “Δρομολαξιά” που αφορά την αγοραπωλησία τουρκοκυπριακής γης και στο οποίο φέρεται να εμπλέκονται δύο στελέχη του κόμματος του ΑΚΕΛ.
Η δικαιοσύνη κάνει τη δουλειάς της, αναμένουμε τη δικαστική διερεύνηση του θέματος. Τις επόμενες ώρες, σήμερα ή αύριο θα βγει δελτίου τύπου του κόμματος για το θέμα, το οποίο θα με καλύπτει απόλυτα.
Όσον αφορά την οικονομία ποια είναι η δική σας εκτίμηση;
Η εκτίμηση της κατάστασης της Κυπριακής οικονομίας είναι θα έλεγα υποκειμενική, ανάλογα με το σε ποιο χώρο πολιτικά βρίσκεσαι, άλλη είναι η εκτίμηση της κυβέρνησης, άλλη η δική μας. Αλλά υπάρχουν πέρα των υποκειμενικών και τα αντικειμενικά δεδομένα. Η κυβέρνηση λέει ότι πάμε καλά γιατί η τρόικα μας είπε μπράβο, είστε καλά παιδιά και εφαρμόζεται το μνημόνιο, αρά πάμε καλά. Εμείς δεν βλέπουμε όμως ότι πηγαίνουμε καλά. Πάμε καλά όταν η ανεργία έχει ανέβει στο 17,6% δηλαδή 78 000 ανέργους;
Πάμε καλά όταν είχαμε μια θλιβερή πρόσφατα πρωτιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση με την ανεργία των νέων να εκτοξεύεται άνω του 40%; Πάμε καλά όταν έχουμε ρεκόρ στο κλείσιμο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων λόγω της έλλειψης ρευστότητας, αφού οι τράπεζες μας μετά το κούρεμα δεν έχουν μια και δεν μπορούν να δανείσουν κανέναν; Υπάρχει ανυπαρξία ρευστότητας στην αγορά, η αγορά είναι πεθαμένη, μόνο με μετρητά μια αγορά δεν μπορεί να κινηθεί, δεν υπάρχει ούτε καταναλωτική κίνηση, τα στεγαστικά δάνεια κατά το ήμισυ και πλέον περιορισμένα, τα σπουδαστικά ακόμα περισσότερο. Ουσιαστικά δεν έχουν μα οι τράπεζες.
Τι πρέπει να γίνει, ποιες είναι οι δικές σας θέσεις;
Μετά την υπογραφή του μνημονίου, η οικονομία βρήκε τοίχο. Είχαμε προτείνει να κινηθούμε προς τρεις κατευθύνσεις σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οργανωμένα και συντεταγμένα. Να προχωρήσουμε σε μια απεμπλοκή ουσιαστικά από το μνημόνιο οργανωμένα και συντεταγμένα, χωρίς αυτό να σημαίνει έξοδο από την ευρωζώνη, για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρις ότου αποκατασταθεί η ρευστότητα στην αγορά με δικό μας νόμισμα. Χωρίς να έχουμε ψευδαισθήσεις ότι η πρόταση μας θα είχε και δυσκολίες, δεν τις παραγνωρίζουμε, αλλά την ίδια στιγμή συγκρίνοντας τις συνθήκες που ζει ο κυπριακός λαός σήμερα, θα μπορούσαμε οργανωμένα να αλλάξουν τα πράγματα. Αυτή η πρόταση που κατατέθηκε και στην κυβέρνηση και στην κοινωνία και δεν έγινε αποδεκτή.
Κινηθήκαμε λοιπόν σε τρεις άξονες. Η πρότασή μας για απεμπλοκή από το μνημόνιο, δεύτερον πρόταση για επανασχεδιασμό της οικονομίας, με τα σημερινά δεδομένα στη βάση αυτή έχουμε ολοκληρώσει και παραδίδουμε σταδιακά στην κοινωνία μια μελέτη – πρόταση επανασχεδιασμού της οικονομίας και αφορά όλους τους τομείς της οικονομίας και με ποιον τρόπο μπορούμε να προχωρήσουμε δίνοντας ιδιαίτερη σημασία και σε άλλους τομείς, διότι είχαμε βάλει όλα μας τα αυγά σε ένα καλάθι αυτό που ονομάζεται τραπεζικός – χρηματοπιστωτικός ή συμβουλευτικός τομέας, έχουμε τον τουρισμό, έχουμε τη ναυτιλία, μπορούμε να χτίσουμε μια σύγχρονη βιομηχανία στη βάση της προηγμένης τεχνολογία και καινοτομίας. Όσον αφορά στον τομέα της ενέργειας που είναι μια ευλογία για τον τόπο να δούμε με ποιο τρόπο θα τον αναπτύξουμε.
Ο τρίτος άξονας είναι συγκεκριμένα μέτρα στήριξης των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού είτε αυτό λέγεται κοινωνικό κράτος, είτε επιδοματική πολιτική, στήριξη της πρώτης κατοικίας.
Υπάρχουν όμως σήμερα τέτοια περιθώρια για παροχές;
Η Κύπρος είναι υπό ομηρία. Είναι μια νέα αποικιακή κατάσταση την οποία ζούμε τώρα, είμαστε χώρα υπό κατοχή διπλή. Από τη μια η Τουρκία και δυστυχώς η τρόικα από την άλλη. Υπάρχουν όμως περιθώρια εάν θέλουν να στοχεύσουν στις παροχές. Βρήκαμε από καταναλωτικές δαπάνες του κράτους, περικόπτοντας ταξίδια, προνόμια και πολλά άλλα που κατά την άποψή μας ήταν υπερβολικές κατά τρόπο τέτοιο ώστε τα χρήματα αυτά να διοχετευτούν κάπου άλλου. Τη μελέτη αυτή τη κάναμε σε συνεργασία με τα άλλα κόμματα σε μια προσπάθεια να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση όντος έχει κάνει πίσω σε κάποια ζητήματα.
Έγιναν λάθη από την προηγούμενη κυβέρνηση;
Φυσικά, και έγιναν λάθη, αλλά θεωρώ ότι ακόμα και η συνομολόγηση του μνημονίου που η προηγούμενη κυβέρνηση είχε καταλήξει με την τρόικα δεν περιελάμβανε ούτε κούρεμα καταθέσεων, ούτε αύξηση φορολογιών, ούτε διαγραφεί των αξιογράφων δηλαδή του εθνικού πλούτου, δεν περιελάμβανε εκποίηση εθνικού πλούτου, ιδιωτικοποιήσεις κα. Δεν είμαι εγώ που τα έχω πει είναι δηλώσεις που έχουν γίνει από την πλευρά των βουλευτών της σημερινής κυβέρνησης και αξιωματούχων που δηλώνουν ότι το μνημόνιο ήταν σαφώς πιο ήπιο και σίγουρα δεν περιελάμβανε την καταστροφή του χρηματο-τραπεζικού τομέα και κούρεμα καταθέσεων.
Μπορεί λοιπόν να έγιναν λάθη αλλά δεν ήταν εκείνα τα λάθη που οδήγησαν σε αυτό το σημείο την Κύπρο. Αν αναλύσεις τον τρόπο που λειτούργησε το τραπεζικό σύστημα, διότι αρχικά μας άγγιξε στην πρακτική οικονομία, στη συνέχεια άρχισαν να εμφανίζονται το ένα μετά το άλλο διαδοχικά όχι λάθη, τα εγκληματικά λάθη τα οποία διέπραξαν ορισμένοι τραπεζίτες στην Κύπρο.
Δηλαδή, η αγορά είχε επενδύσει μονόπλευρα σε ομόλογα ελληνικά δημοσίου 4,6 δισ. χάθηκαν μόνο με το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων. Επίσης ο τρόπος με τον οποίο έγινε η επέκταση των τραπεζών στη Ρωσία στη Ρουμανία κλπ. με αποτέλεσμα να χαθούν πολλά και ο τρόπος που δανειοδοτούσαν συγκεκριμένους επιχειρηματίες, οι οποίοι σήμερα εμφανίζονται 20 έως 30 επιχειρήσεις να χρωστούν πάνω από το 50% των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Ε, ποιος φταίει που έδιναν τα δάνεια, εγώ ως πολιτικός ή η προηγούμενη κυβέρνηση και η νυν. Φταίνε εκεί που εποπτεύουν το τραπεζικό σύστημα, δηλαδή ο προηγούμενος διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας ο οποίος επέτρεψε να γίνουν επενδύσεις σε ελληνικά ομόλογα, επέτρεψε τις δανειοδοτήσεις και από και ξεκίνησε ο κατήφορος.
Ελένη Κοτέ