Μία πολύ συχνή μορφή μαθησιακής δυσκολίας είναι η δυσλεξία η οποία παρατηρείται στη γραπτή γλώσσα και δεν έχει σχέση με τη νοητική καθυστέρηση.
Συναντάται στο 10-15% των παιδιών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αναλογία αγοριών και κοριτσιών να είναι 4 προς 1.
Μία συνοπτική περιγραφή της δυσλεξίας είναι ότι τα άτομα δυσκολεύονται να μάθουν μέσω της γραπτής ή προφορικής γλώσσας, χωρίς να υπάρχει προφανής λόγος (τραύμα, πνευματική καθυστέρηση κτλ.). Σε αυτή την κατηγορία μπορεί να ανήκουν και ευφυή ή και ταλαντούχα άτομα.
Συμπτώματα
Σύμφωνα με τους επιστήμονες της Κλινικής Μάγιο στις ΗΠΑ, τα συμπτώματα της δυσλεξίας μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστούν σε ένα παιδί πριν αυτό πάει στο σχολείο, αλλά ορισμένες πρώιμες ενδείξεις μπορεί να προειδοποιήσουν. Ο δάσκαλος μπορεί να είναι ο πρώτος που θα παρατηρήσει το πρόβλημα στο παιδί.
Οι πρώιμες ενδείξεις για δυσλεξία περιλαμβάνουν την αργοπορημένη ομιλία και την αργή εκμάθηση νέων λέξεων.
Όταν το παιδί πάει σχολείο, τα συμπτώματα της δυσλεξίας γίνονται πιο εμφανή και περιλαμβάνουν ανάγνωση σε χαμηλότερο επίπεδο από το αναμενόμενο για την ηλικία του, προβλήματα στην κατανόηση όσων ακούει, δυσκολία στην κατανόηση γρήγορων οδηγιών και δυσκολία στο να ακολουθεί πάνω από μία εντολή κάθε φορά.
Μπορεί επίσης να έχει προβλήματα στο να θυμάται την ακολουθία των πραγμάτων, ανικανότητα να προφέρει μια μη οικεία λέξη, δυσκολία στο να δει τις ομοιότητες και τις διαφορές σε γράμματα και λέξεις, το να βλέπει γράμματα ή λέξεις ανάποδα, δυσκολία στο να συλλαβίσει τις λέξεις και προβλήματα στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας.
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΟ
1. Δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει σύνθετες και πολύπλοκες λέξεις.
2. Έχει προβλήματα με τους χρόνους των ρημάτων ή τις αντωνυμίες.
3. Παραλείπει συλλαβές ή καταλήξεις
4. Μιλάει κομπιαστά ψάχνοντας να βρει τις κατάλληλες λέξεις.
5. Μπερδεύει την σειρά των γραμμάτων μέσα στην λέξη
6. Μπερδεύει ακουστικά παρόμοιες λέξεις π.χ. λέει ματηθής αντί μαθητής, σάλαθα νατί θάλασσα κ.λ.π
7. Οι προφορικές του εκφράσεις είναι ανώριμες συντακτικά και γραμματικά
8. Δεν μπορεί να διηγηθεί μια ιστορία με την σωστή σειρά των γεγονότων
9. Δυσκολεύεται να συσχετίσει αντικείμενα που βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον με την ανάλογη ονομασία τους
10. Δεν καταλαβαίνει την έννοια της ομοιοκαταληξίας και της ακολουθίας
11. Όταν συλλαβίζει μπορεί να αποκωδικοποιεί σωστά τα γραφήματα, ενώ όταν προσπαθεί να διαβάσει την λέξη ολόκληρη την λέει λάθος
12. Δεν ξέρει που τονίζονται οι λέξεις και πώς να χρησιμοποιεί τα σημεία στίξης
13. Δεν ξεχωρίζει τα γράμματα μεταξύ τους
14. Δεν μπορεί να καταλάβει παιχνίδια με λέξεις και γράμματα
ΣΤΟ ΓΡΑΠΤΟ ΛΟΓΟ
1. Δυσκολεύεται να ζωγραφίσει ή να φτιάξει ορισμένα σχήματα.
2. Δυσκολεύεται να γράψει το όνομά του και παρουσιάζει δείγματα στρεφοσυμβολισμού και καθρεπτικής γραφής
3. Αντιστρέφει, μεταθέτει γράμματα ή συλλαβές
4. Προσθέτει, παραλείπει γράμματα ή συλλαβές
5. Δεν ξέρει να βάζει τόνους
6. Δεν βάζει σημεία στίξης
7. Κολλάει τις λέξεις μεταξύ τους
8. Ακατάστατη και ακαταλαβίστικη γραφή
9. Λάθη στην αντιγραφή από τον πίνακα
10. Λάθη αδικαιολόγητα και διαφορετικά στην ορθογραφία
Είναι πολύ σημαντικό για το παιδί η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της δυσλεξίας.