Στέφανος Στεφάνου*
Δύσκολα μπορεί κάποιος να κατανοήσει ποια η σκοπιμότητα της συζήτησης που άρχισε και πάλι ο Πρόεδρος για το Πλαίσιο Γκουτιέρες. Λέμε και πάλι, γιατί δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται συζήτηση για το Πλαίσιο και την ημερομηνία κατάθεσής του.
Η πρώτη φάση συζήτησης, προέκυψε πριν από μερικούς μήνες, όταν οι κυβερνώντες επέμεναν ότι το Πλαίσιο Γκουτιέρες ήταν της 4ης Ιουλίου και όχι της 30ης Ιουνίου, όπως επέμενε η τουρκοκυπριακή πλευρά. Αυτή η θέση πυροδότησε συζητήσεις αν είναι ένα ή δύο τα Πλαίσια, για το περιεχόμενο του Πλαισίου και τις θέσεις που περιλαμβάνει.
Την όλη συζήτηση την τερμάτισε η επίσημη τοποθέτηση του Γενικού Γραμματέα ότι το Πλαίσιο το έδωσε στις 30 Ιουνίου. Σ’ αυτή την τοποθέτηση, η οποία επαναλήφθηκε και αργότερα μερικές φορές από τον ΓΓ, η δική μας πλευρά επέλεξε τη σιωπή. Έτσι κάνουν οι κυβερνώντες, όταν προκύπτει κάποιο θέμα ή κάποια εξέλιξη που δεν τους βολεύει. Δια της σιωπής και της υπεροπλίας που διαθέτουν στα ΜΜΕ προσπερνούν το άβολο θέμα και αλλάζουν ατζέντα. Έτσι προσπάθησαν να προσπεράσουν το θέμα με την ημερομηνία του Πλαισίου. Έκαναν κάθε τι το δυνατόν για να περάσει απαρατήρητο από την ελληνοκυπριακή κοινωνία, αφού το αφήγημά τους έμεινε αιωρούμενο και αποδείχθηκε έωλο.
Ξανά, λοιπόν, στη συζήτηση για το Πλαίσιο Γκουτιέρες με τον Πρόεδρο να επιμένει ότι υπάρχουν Πρακτικά και ότι πρέπει να βρεθούν. Κάθε φορά δε που κάνει αναφορά στα Πρακτικά δεν παραλείπει να αφήνει αιχμές και υπονοούμενα για την Γενική Γραμματεία του Διεθνούς Οργανισμούς, επειδή τα Πρακτικά –κατά τον Πρόεδρο- είτε έχουν χαθεί είτε αποκρύβονται.
Αυτή η στάση του Προέδρου κάνει ζημιά στην ελληνοκυπριακή πλευρά και εν γένει στην Κυπριακή Δημοκρατία. Δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία από τη μια να έχει –ορθά- στην πρόταξη της πολιτικής της την υλοποίηση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ για την Κύπρο και το κυπριακό, να επιδιώκει την παροχή των Καλών Υπηρεσιών του ΓΓ και από την άλλη, να αφήνονται υπονοούμενα για την αντικειμενικότητα του Διεθνούς Οργανισμού και ειδικά της Γενικής Γραμματείας.
Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί ο Πρόεδρος άνοιξε ξανά το θέμα με το Πλαίσιο και τι επιδιώκει με το μέτωπο που άνοιξε. Θα είχε λογική, αν ο ΓΓ δεν είχε τοποθετηθεί επί της ουσίας των θεμάτων που εγείρονται, ειδικά εκείνα που αφορούν στο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Κατά παραδοχή του Προέδρου, ο ΓΓ ευθαρσώς και ορθά τοποθετήθηκε στο θέμα τόσο κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης στο Κραν Μοντανά, όσο και στο κρίσιμο δείπνο της τελευταίας νύχτας της Διάσκεψης. Κατά τον ΓΓ, από την πρώτη μέρα της λύσης θα τερματιστεί το αναχρονιστικό σύστημα εγγυήσεων, το ίδιο και τα επεμβατικά δικαιώματα. Σε ό,τι αφορά δε στον κατοχικό στρατό, ο ΓΓ προκρίνει την αποχώρηση μεγάλου μέρους του τις πρώτες μέρες της λύσης και ακολούθως πλήρη αποχώρησή του σ’ ένα λογικό χρονικό διάστημα.
Ο ΓΓ έχει θέση και την έχει διακηρύξει. Ποια η σκοπιμότητα, λοιπόν, ο Πρόεδρος να επιμένει να επαναφέρει ένα θέμα που τον φέρνει σε σύγκρουση με τη Γενική Γραμματεία;
Δύσκολο να δοθεί μια απάντηση. Το μόνο που λογικά μπορεί να σκεφτεί κάποιος είναι ότι οι κυβερνώντες συνεχίζουν στον επικίνδυνο δρόμο της δαιμονοποίησης και της υπόσκαψης του κεκτημένου των διαπραγματεύσεων, το οποίο ο ΓΓ του ΟΗΕ ζητά να διαφυλαχθεί και να αξιοποιηθεί για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων.
Σημαντικό συστατικό μέρος αυτού του κεκτημένου αποτελεί το Πλαίσιο Γκουτιέρες, στη βάση του οποίου ο ΓΓ ζητά τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων και ο Πρόεδρος δηλώνει ετοιμότητα να το πράξει. Μέρος του κεκτημένου αποτελούν επίσης οι συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν από το 2008 και μετά, καθώς και το άτυπο έγγραφο για μηχανισμό εφαρμογής της λύσης.
Το Πλαίσιο Γκουτιέρες αποτελεί γερή βάση για να γίνει στοχευμένη διαπραγμάτευση στα σημαντικά θέματα που παρέμειναν ανοικτά έπειτα από την πολυετή διαπραγμάτευση. Για να γίνει, όμως, διαπραγμάτευση και να αξιοποιηθεί το Πλαίσιο Γκουτιέρες, πρέπει πρώτα να συμφωνηθούν οι όροι αναφοράς. Μέχρι τώρα παρουσιάζονται δυσκολίες και οι επισκέψεις της απεσταλμένης του ΓΓ, είναι χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Αντί, λοιπόν, ο Πρόεδρος να σκιαμαχεί για τα Πρακτικά της 4ης Ιουλίου προκαλώντας αναστάτωση, ζημιογόνες αντιπαραθέσεις και αποπροσανατολισμό από το καθοριστικό καθήκον της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, ας επικεντρωθεί στην υλοποίησή του. Εκτός κι αν ο στόχος είναι όντως ο αποπροσανατολισμός….
*Βουλευτής, εκπρόσωπος Τύπου ΑΚΕΛ