Αβέρωφ: Δεν δικαιολογείται να έχουμε τόσο χαμηλό δανεισμό με τόση πλεονάζουμε ρευστότητα
Συνάντηση με τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας κ. Κωνσταντίνο Ηροδότου είχε σήμερα ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, συνοδευόμενος από τον Εκπρόσωπο Τύπου του κόμματος και Βουλευτή κ. Δημήτρη Δημητρίου. Ο κ. Νεοφύτου προχώρησε σε δηλώσεις μετά τη συνάντηση και σε παρατήρηση δημοσιογράφου πως είχε ευχηθεί ο κ. Νεοφύτου να είχε κλείσει το θέμα των χρεώσεων των τραπεζών ως και τη συνάντηση του με τον Διοικητή της Κεντρικής και ότι αυτό δεν συζητήθηκε, ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού απάντησε ότι:
«Όντως όταν ρωτήθηκα από συναδέλφους σας αν στη σημερινή συνάντηση υπήρχε στην ατζέντα το θέμα των χρεώσεων των τραπεζών είπα ότι μπορεί μέχρι την Παρασκευή να μην υπάρχει ως θέμα και όντως δεν υπάρχει ως θέμα. Και πάλι να σημειώσω την ικανοποίησή μας ότι το τραπεζικό σύστημα λαμβάνει υπόψη ανησυχίες της κοινωνίας, και δείχνει κοινωνικά αντανακλαστικά.
Χωρίς αυτό να θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα και τη βιωσιμότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα. Σήμερα είχα μια πάρα πολύ εποικοδομητική συνάντηση με τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας όπου ανασκοπήσαμε την πορεία της οικονομίας, αλλά πρωτίστως και τον τομέα που είναι ο καθ ύλην αρμόδιος που είναι η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα. Μείναμε ικανοποιημένοι από την ενημέρωση αλλά και από την ανταλλαγή απόψεων και σημειώνουμε ένα πράγμα. Την προσέγγιση τη σωστή που την επικροτώ και ήταν για εμένα και Ευαγγέλιο στην πολιτική μου ταυτότητα. Πρόληψη, πρόληψη, πρόληψη. Να μπορούμε ως θεσμοί να παίρνουμε τις αναγκαίες αποφάσεις να προλαβαίνουμε γεγονότα που θα μπορούσαν να επισυμβούν. Κατά κανόνα στην Κύπρο αφήνουμε τα γεγονότα να συμβούν και πανικοβλημένοι να προσπαθούμε να κάνουμε διαχείριση των κινδύνων και των περιπετειών που μπαίνει ο τόπος. Αυτός είναι ο κανόνας δυστυχώς στην Κύπρο. Και χαίρομαι να παρατηρήσω ότι ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας ο Κωνσταντίνος Ηροδότου, ακολουθεί τη σωστή προσέγγιση της πρόληψης».
Κληθείς να δώσει ένα παράδειγμα, ο κ. Νεοφύτου απάντησε ότι ομιλεί για πολιτικές και πρόσθεσε «έρχομαι τώρα σε ένα σημαντικό θέμα που έχουμε εγείρει ως ΔΗΣΥ. Γιατί πάμε με τα πεζά τα καθημερινά και θέλω να κάνω και την αυτοκριτική μου, χωρίς να αφιερώνουμε χρόνο και ενέργεια σε πολύ ουσιαστικά ζητήματα. Ένας από τους λόγους που φτάσαμε στην κρίση την τραπεζική του 2013 ήταν γιατί το τραπεζικό σύστημα δάνειζε αλόγιστα. Με αποτέλεσμα πέραν του αλόγιστου δανεισμού, να έχουν έλλειψη ρευστότητας οι τράπεζές μας που δανείζονταν λεφτά από το ευρωσύστημα. Που έφτασε μέχρι τα 12 δις έκτακτη ρευστότητα από την ΕΚΤ, το γνωστό ELA. Που είμαστε σήμερα; Στο ακριβώς αντίθετο. Τα επίπεδα δανεισμού πάρα πολύ χαμηλά και την ίδια η πλεονάζουσα ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα μπορεί να αγγίζει σήμερα μεταξύ 13 και 15 δις ευρώ. Κοιτάξαμε και κάποιους δείκτες σε σχέση με την Ευρώπη. Πρώτον, στην Κύπρο για κάθε 100 ευρώ που υπάρχει κατάθεση υπάρχει ένας αντίστοιχος δανεισμός 59 ευρώ. Στην Ευρώπη, το ποσοστό είναι για κάθε 100 ευρώ κατάθεσης υπάρχει δανεισμός 116 ευρώ. Αυτό εξηγεί και την πλεονάζουσα ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα, τα 13 με 15 δις ευρώ.
Και να σας πω κι έναν ενδεικτικό άλλο δείκτη. Αυτή η ρευστότητα του συστήματός μας είναι 352% έναντι του μέσου όρου της Ευρώπης που είναι μόλις 150%. Άρα με αυτά τα νούμερα που έχω παραθέσει αλλά και το τι συμβαίνει στην Ευρώπη, μιλήσαμε στον Διοικητή -δεν αφορά τον Διοικητή, αφορά κυρίως το τραπεζικό σύστημα- είναι ότι βεβαίως και πρέπει να λαμβάνουν υπόψη στις δανειοδοτήσεις τα ρίσκα, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη σταθερότητα του τραπεζικού τομέα για να μην ξαναζήσουμε εποχές του 2013 αλλά δεν δικαιολογείται να έχουμε τόσο χαμηλό δανεισμό με τόση πλεονάζουσα ρευστότητα γιατί αυτό είναι εις βάρος των τραπεζών γιατί αντί να έχουν έσοδα από τις καταθέσεις έχουν πέναλτι. Δεύτερον η οικονομία του τόπου χωρίς να χρηματοδοτούνται παραγωγικοί τομείς έχει επίπτωση στους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης και τρίτον, όταν μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχουν πρόσβαση στον δανεισμό δεν μπορούν ούτε να επεκταθούν αλλά και πολύ περισσότερο νέοι άνθρωποι που θέλουν να δημιουργήσουν τη μικρομεσαία τους επιχείρηση δεν μπορούν να το πετύχουν. Σε αυτό εμείς θα δώσουμε μεγάλη σημασία. Θα συνεχίσουμε τον κύκλο επαφών και με τις τράπεζες και με το Σύνδεσμο Τραπεζών. Γιατί συχνά ακούμε ότι θα θέλαμε να δώσουμε δανεισμό αλλά είναι οι εγκύκλιοι της Κεντρικής Τράπεζας. Μήπως όμως είναι η λάθος ερμηνεία»;
Σε ερώτηση ότι έκανε λόγο για λίγο νέο δανεισμό και ότι τα κυπριακά νοικοκυριά παραμένουν υπερχρεωμένα, ο κ. Νεοφύτου απάντησε ότι «όντως στην Κύπρο έχουμε το πιο ψηλό ποσοστό σε όλη την Ευρώπη όσο αφορά τον ιδιωτικό δανεισμό. Έχουμε την ίδια ώρα όντως και το μεγαλύτερο ποσοστό ΜΕΔ. Την ίδια ώρα έχουμε ως Κύπριοι και με διαφορά το πιο ψηλό ποσοστό, καταθέσεων ιδιωτικών, άρα πρέπει να τα λαμβάνουμε όλα υπόψη και δεν πρέπει ούτε να το σκεφτεί κάποιος ότι θα πάμε στις αλόγιστες πρακτικές του παρελθόντος αλλά θεωρώ ταπεινά ότι φτάσαμε στο άλλο άκρο».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου μήπως το μήνυμα που έχει στείλει στην Κεντρική Τράπεζα, είναι η πλεονάζουσα ρευστότητα να διοχετευτεί στην αγορά, για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίες και να μειωθούν τα κόκκινα δάνεια, ο κ. Νεοφύτου απάντησε ότι «δεν μειώνεις κόκκινα δάνεια. Πρώτον, δεν ήρθαμε εδώ για να πούμε σε οποιοδήποτε ανεξάρτητο αξιωματούχο πώς να κάνει τη δουλειά του. Αυτό είναι το πρώτο που θέλω να ξεκαθαρίσω. Δεύτερον, η αξιολόγηση μιας αίτησης για δάνειο δεν αφορά την Κεντρική Τράπεζα. Η εξέταση για τους κινδύνους ή όχι κι αν μπορεί ο δανειολήπτης να ανταπεξέρχεται στις δόσεις του και να έχει ένα βιώσιμο δανεισμό είναι θέμα που οι τράπεζες οι ιδιωτικές πρέπει να αναλάβουν και το αναλαμβάνουν. Αυτό που εμείς λέμε είναι ότι χωρίς οι τράπεζες να μπουν σε κινδύνους στην προ του 2013 περίοδο, μπορούμε να βρούμε με σωφροσύνη και σύνεση τη χρυσή τομή διασφαλίζοντας τη σταθερότητα του συστήματος και τη βιωσιμότητα των νέων δανείων, να αρχίσει σταδιακά να χρηματοδοτούνται παραδοσιακοί τομείς. Αυτό έχω στην προμετωπίδα και αυτό θα πράξουμε ως ΔΗΣΥ. Να βοηθηθούν νέοι επιχειρηματίες, οι νέοι επιστήμονες, να δημιουργήσουν τη δική τους δουλειά αλλά όχι του κουτουρού αλλά με βάση συγκεκριμένα επιχειρηματικά πλάνα. Με βάση πορίσματα κι εκθέσεις εξιδεικευμένων επαγγελματιών για να βάλουμε την επαγγελματοσύνη σε όλα τα επίπεδα της κυπριακής οικονομίας».
Σε ερώτηση ποια είναι η άποψη του Διοικητή για τα θέματα που έχει εγείρει ο κ. Νεοφύτου, ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού απάντησε ότι «δεν λειτουργώ ως εκπρόσωπος αυτές είναι οι θέσεις μας. Ήταν πάρα πολύ παραγωγική η συνάντηση κι αν κάτι μπορεί να συνδεθεί στην ερώτηση σας, θα ξαναδούμε τις τράπεζες, το σύνδεσμο τραπεζών και ενδεχομένως να χρειαστεί να κάτσουν σε ένα κοινό τραπέζι οι τράπεζες και η Κεντρική τράπεζα για να διευκρινιστούν οι εγκύκλιοι. Μπορεί ενδεχομένως και να υπάρχει λάθος ερμηνεία εκ μέρους των τραπεζών όσο αφορά τις εγκυκλίους εκ μέρους της Κεντρικής τράπεζας».
Σε ερώτηση ότι διατυπώθηκαν επικρίσεις αναφορικά με τις κινήσεις του Προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού για το θέμα των χρεώσεων των τραπεζών, ο κ. Νεοφύτου απάντησε ότι «αυτοί που δεν δέχονται κριτική είναι αυτοί στους οποίους ανάβουμε κεριά στα κοιμητήρια. Δεν θέλω να είμαι ένας εξ αυτών».