Βλέπω το εθνικό τσουνάμι να έρχεται.
· Επειδή είναι αδιάλλακτη η Τουρκία και επειδή δεν βολεύει την Τουρκία να επαναρχίσει ο διάλογος πρέπει να κάτσουμε με σταυρωμένα τα χέρια; Εγώ δεν θα κάτσω με σταυρωμένα τα χέρια.
Ο Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού, κ. Αβέρωφ Νεοφύτου με το πέρας συνάντησης του με την Πρέσβειρα της Αμερικής στη Κύπρο κ. Κathleen Ann Doherty κλήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις δημοσιογράφων για την συνάντηση του με την Πρέσβειρα και το Κυπριακό:
Ερώτηση: Καταρχάς να μας κάνετε μια δήλωση για την συνάντηση που είχατε με την Αμερικανίδα Πρέσβειρα. Αντικείμενο συζήτησης και πως μπορεί ο αμερικανικός παράγοντας να έχει ρόλο αυτήν την περίοδο;
Απάντηση: Είχα συνάντηση με την Αμερικανίδα Πρέσβειρα. Πρώτα την ενημέρωσα για τις επαφές μου στην Ουάσινγκτον και στην Νέα Υόρκη. Κάποιες από τις επαφές που είχαν γίνει και με την βοήθεια και τη στήριξη της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Κύπρο.
Θα επαναλάβω ακόμα μια φορά πως είναι τέτοιες οι συγκυρίες που είναι αναβαθμισμένες οι σχέσεις Κύπρου-Ηνωμένων Πολιτειών.
Έχουμε το θέμα της Ενέργειας. Οι Αμερικανοί δεν ήρθαν για τουρισμό. Ήρθαν και θα μείνουν στα θέματα Ενέργειας.
Και θέλω να εκφράσω ακόμα μια φορά την βεβαιότητά μου πως το πρόγραμμα της EXΧON MOBIL θα γίνει. Η γεώτρηση θα γίνει. Και δεν εκτιμώ ότι θα τολμήσει η Τουρκία να κάνει στην EXΧON MOBIL της Αμερικής αυτά που έκανε της EΝΙ της Ιταλίας.
Ερώτηση: Κύριε Νεοφύτου, έχει ανοίξει μια συζήτηση δημοσίως για το θέμα της μορφής της λύσης και υπάρχουν επαναλαμβανόμενες επικρίσεις από πλευράς ΑΚΕΛ. Εκτός από τους χειρισμούς του Προέδρου, ότι αφήνει κατά κάποιον τρόπο ανοικτό το παράθυρο η κυβέρνηση πάνω στο θέμα των δύο κρατών με πράγματα που δεν κάνει ή με πράγματα που δεν λέει.
Απάντηση: Δεν υπάρχει τέτοιο ζήτημα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από το πιο επίσημο βήμα που μπορεί να υπάρχει στον κόσμο, από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ξεκαθάρισε την πρόθεση της δικής μας πλευράς για την επανέναρξη αμέσως του διαλόγου με βάση τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης, τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά και τα έξι σημεία του πλαισίου Γκουτέρες.
Από εκεί και πέρα, ξέρετε για να υπάρξει ταγκό χρειάζεται και ντάμα. Μόνος σου δεν μπορείς να χορέψεις.
Ερώτηση: Εάν, λέω υποθετικά, η άλλη πλευρά δεν έρθει να χορέψουμε θα παραμείνουμε στο φουαγιέ να περιμένουμε;
Απάντηση: Όχι. Για αυτό ήμουν έντονος τις τελευταίες μέρες. Είναι ξεκάθαρο ότι η Τουρκία όπως κάνει εδώ και δεκαετίες, μεθοδευμένα και στρατηγικά, με την πάροδο του χρόνου, ξεδιπλώνει την υλοποίηση των στρατηγικών της.
Και θεωρώ πως πολύ μεθοδευμένα η Άγκυρα θέλει να βάλει πέρα το πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Και δεν θέλει η Τουρκία να βάλει ταφόπλακα στο μοντέλο λύσης της Διζωνικής Δικοινοτικής για να μας προτείνει το Ενιαίο Κράτος. Για να μας προτείνει τη λύση που τη βλέπουμε ως ιδεατή ως Ελληνοκυπριακή πλευρά.
Θέλει να σκοτώσει το πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής για να φέρει στο τραπέζι τα δύο κράτη. Είτε ευθέως είτε συγκεκαλυμμένα. Και ουσιαστικά αυτό που δεν πέτυχε το 1950 με το ταξίμ, να προσπαθεί να το φέρει τώρα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Για αυτό και χρειάζεται εγρήγορση. Για αυτό και χρειάζεται να στηρίξουμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Κι εμείς αυτό πράττουμε. Να γίνουμε ασπίδα ενάντια σε οποιεσδήποτε μεθοδεύσεις.
Δεν σηκώνει η Κύπρος τουρκικό κράτος εντός της Κύπρου. Καταφέραμε με χίλιες δυσκολίες να κρατήσουμε της Κυπριακή Δημοκρατία ως τη μόνη αναγνωρισμένη.
Δίνει τον αγώνα εδώ και 44 χρόνια να απαλλαγούμε από την τουρκική κατοχή και να φύγουν τα τουρκικά στρατεύματα. Είναι ποτέ δυνατόν να επιτρέψουμε να βάλει η Τουρκία στο τραπέζι την λύση των δύο κρατών ή συγκεκαλυμμένα τη λύση δύο κρατών που ουσιαστικά θα νομιμοποιεί την τουρκική εισβολή και ουσιαστικά θα νομιμοποιεί και τις 40 χιλιάδες τουρκικά στρατεύματα; Γιατί εάν, ώ μη γένοιτο, υπάρξουν δύο κράτη απλώς θα μετατραπούν όλες οι παράνομες πράξεις σε νομιμοποιημένες.
Ερώτηση: Τι νομίζετε ότι μπορεί να κάνει ο αμερικανικός παράγοντας αυτή τη στιγμή για να υποβοηθήσει την διαδικασία επανέναρξης των συνομιλιών δεδομένης και μιας λιγότερης στενής σχέσης που έχουν οι ΗΠΑ τον τελευταίο καιρό με την Τουρκία;
Απάντηση: Είτε μας αρέσει είτε όχι δεν υπάρχουν στρατηγικοί φίλοι. Υπάρχουν στρατηγικά συμφέροντα. Σήμερα τα συμφέροντα των ΗΠΑ και οι ενεργειακοί τους σχεδιασμοί συμπίπτουν με τα στρατηγικά συμφέροντα και τα συμφέροντα της πατρίδας μας. Και πρέπει να το εκμεταλλευτούμε.
Οι συγκυρίες δεν δημιουργούνται, δεν τις προγραμματίζεις, ούτε τις πλάθεις. Απλά συμβαίνουν και πρέπει να τις εκμεταλλευτείς την ώρα που συμβαίνουν.
Διαφορετικά οι ευκαιρίες, είναι σαν το τρένο: δεν περιμένουν τον επιβάτη. Ο επιβάτης πρέπει να μπει στο τρένο, στον σωστό σταθμό.
Ερώτηση: Κύριε Πρόεδρε, είπατε πριν, η ερώτηση ήταν εάν η Τουρκία δεν θέλει να συζητήσει για Διζωνική και θέλει να αλλάξει το πλάνο, ή εάν θέλετε, την ατζέντα, η απάντηση ήταν ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε την ατζέντα. Τι θα κάνουμε; Ανέπτυξε κάποιες προτάσεις ο Γενικός Γραμματέας, κάποιες ιδέες για το πως διαδικαστικά μπορούν να προχωρήσουν τα πράγματα. Θεωρείτε ότι μπορούν αυτές οι προτάσεις να είναι η λύση, ή απλώς θα πάμε σε μια παρατεταμένη ανομβρία αν θέλετε στην Κύπρο.
Απάντηση: Δεν θεωρώ ότι ο διεθνής παράγοντας και τα Ηνωμένα Έθνη θα επιλέξουν μια διαδικασία παρατεταμένων συνομιλιών. Αυτή είναι η εικόνα που έχω. Είτε θα ξεκινήσουν συνομιλίες και θα είναι χωρίς χρονοδιάγραμμα, αλλά σύντομες, είτε δεν θα ξεκινήσουν ποτέ.
Ερώτηση: Να μας το διευκρινίσετε λίγο όμως αυτό Πρόεδρε. Ποιος θα καθορίσει το χωρίς χρονοδιάγραμμα αλλά σύντομες; Το σύντομα ποιος θα το καθορίσει, πως θα καθοριστεί;
Απάντηση: Δεν είναι το τι θέλω. Είναι το τι διαβάζω και να μου επιτρέψετε με ειλικρίνεια να το πω. Δεν βλέπω να είναι διατεθειμένα τα Ηνωμένα Έθνη να ξεκινήσουν μια διαδικασία ατέρμονη, που θα φάμε ακόμα 44 χρόνια να συνομιλούμε.
Σίγουρα δεν δεχόμαστε και δεν θα δεχτούμε χρονοδιαγράμματα, αλλά πρέπει να πεισθούν ότι υπάρχει το έδαφος να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις.
Ερώτηση: Εσείς βλέπετε την Τουρκία να έχει αυτή την διάθεση να βρεθεί μια λύση; Γιατί να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις, απλώς και μόνο για να συζητούμε;
Απάντηση: Εγώ αν ήμουν Τουρκία δεν θα ήθελα να ξεκινήσω διαπραγματεύσεις τώρα.
Η οικονομία της υποβαθμίζεται, οι κυρώσεις εναντίον της συνεχίζονται από την Αμερική, τεταμένες οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει ανάγκη την Ευρώπη ως Τουρκία, μια Ευρώπη που είναι μέλος η Κύπρος. Και για να πάρει κάτι από την Ευρώπη, προϋπόθεση είναι η επίλυση του Κυπριακού.
Άρα, δεν είναι κατάλληλος καιρός για την Τουρκία, για αυτό και η δική μου η εκτίμηση: αποφεύγει τις διαπραγματεύσεις όπως ο διάβολος το λιβάνι. Είναι επιπρόσθετος λόγος εμείς, να υπερβάλουμε εαυτόν. Όλοι, όλοι. Έχουμε καιρό να κάνουμε κριτικές όλοι.
Και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να συνεχίσει σε αυτή την γραμμή όπως την διακήρυξε στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, και ο Υπουργός Εξωτερικών και εμείς όπου μπορούμε. Όπου μπορούμε.
Επειδή είναι αδιάλλακτη η Τουρκία και επειδή δεν βολεύει την Τουρκία να επαναρχίσει ο διάλογος πρέπει να κάτσουμε με σταυρωμένα τα χέρια; Να μοιρολατρούμε;
Εγώ δεν θα κάτσω με σταυρωμένα τα χέρια. Θα έχω την ερχόμενη Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη στις Βρυξέλλες σημαντικές επαφές. Να στείλω αυτό το μήνυμα. Την θέληση μας.
Να νιώσουν και οι ξένοι ότι εμείς ως κοινωνία έχουμε πάθος για την λύση.
Δεν είναι αρκετό ο εκάστοτε εκλελεγμένος Πρόεδρος της Δημοκρατίας να προσπαθεί. Αυτό δεν είναι αρκετό.
Χρειάζονται και ισχυρά πολιτικά μηνύματα από την κοινωνία και από τις πολιτικές δυνάμεις.
Ξεθώριασε το πάθος. Δυστυχώς. Ο χρόνος έχει επηρεάσει. Φαίνεται μια κόπωση. Και αν φαίνεται μια κόπωση στο εσωτερικό, αντιλαμβάνεστε ότι ενδεχομένως να κουράσαμε και τους ξένους.
Νιώθω όπως ακριβώς πριν περίπου δέκα χρόνια, από αυτή την αίθουσα και από αυτή την θέση προειδοποιούσα για την οικονομική κατάρρευση που ερχόταν και ήμουν ο κινδυνολόγος. Δεν με πίστευε κανείς.
Βλέπω το εθνικό τσουνάμι να έρχεται. Δεν μπορώ ούτε να σιωπήσω, ούτε να μείνω με σταυρωμένα τα χέρια. Όσες κατηγορίες, και από οπουδήποτε αν προέρχονται.
Τα άκουσα και εχθές προχθές από κάποιους. Άρχισε να κινδυνολογεί ο Αβέρωφ.
Όχι δεν κινδυνολογώ. Βλέπω τι έρχεται για την πατρίδα μου.
Αν μια οικονομική κρίση αφήνει πίσω τις πληγές, θα έρθει ώρα που θα έχεις την οικονομική ανάκαμψη. Αν χάσεις πατρίδες δεν τις ξανακερδίζεις πίσω.
Ερώτηση: Κύριε Νεοφύτου, τι πήγε λάθος; Ο ΠτΔ έκανε σχεδόν όλα όσα εσείς τουλάχιστον του ζητήσατε. Ακόμη και όταν ο ίδιος έβαζε όρους και προϋποθέσεις για να πάει σε διασκέψεις, τελικά πήγε όμως όπως εσείς ζητήσατε χωρίς όρους και άλλες προϋποθέσεις. Τι πήγε λάθος και φτάσαμε ως εδώ να προειδοποιείτε με τόσο έντονο τρόπο;
Απάντηση: Επαναλαμβάνω δεν είναι αρκετές οι προσπάθειες, οι επίπονες και επίμονες του Προέδρου. Χρειάζεται όλοι να στηρίξουμε, χωρίς να διαταράσσουμε το εσωτερικό μέτωπο. Όλοι μας.
Πρέπει ο άλλος που είναι στις Βρυξέλλες, στην Ουάσιγκτον, στο Παρίσι, στο Βερολίνο, στη Μόσχα να νιώσει ότι υπάρχει ένα πάθος από αυτή την κοινωνία, από αυτή την κοινότητα ότι δεν συμβιβάζεται με την de facto κατάσταση. Ότι δεν θα δεχτεί τη διχοτόμηση.
Και πολύ ταπεινά το λέω. Δεν εισπράττεται αυτό το μήνυμα εκτός Κύπρου