Έιντε: Περίπλοκη η κατάσταση, δεν βλέπει άμεσα εξελίξεις (ΒΙΝΤΕΟ)

Ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ Έσπεν Μπαρθ Έιντε, σε δηλώσεις μετά τη δίωρη συνάντηση που είχε στα κατεχόμενα με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι η κατάσταση στο Κυπριακό, όπως έχει εξελιχθεί μετά και τη Διάσκεψη στο Κραν Μοντάνα, είναι περίπλοκη και σύμφωνα με το ίδιο δεν βλέπει να υπάρχουν άμεσα οποιεσδήποτε εξελίξεις.

Ο κ. Έιντε ανέφερε επίσης ότι ανάμεσα στα καθήκοντά του όσο βρίσκεται ακόμη στο νησί θα είναι να διασφαλίσει ότι «θα γράψουμε μια ενδελεχή και ειλικρινή έκθεση». Την ίδια ώρα απαντώντας σε ερώτηση για τους λόγους αποτυχίας στο Κραν Μοντάνα είπε ότι «πλησιάσαμε πιο κοντά στην ουσία αλλά δεν νοιώθαμε ότι είχαμε την ίδια εξέλιξη όσον αφορά το γενικό αίσθημα εμπιστοσύνης και ετοιμότητας».

Αναφερόμενος στη συνάντησή του με τον κ. Ακιντζί, είπε ότι είχαμε μια πολύ ενδελεχή, πολύ καλή, από καρδιάς συζήτηση ως προς το τί έγινε πρόσφατα και το πού βρισκόμαστε προσπαθώντας να διερευνήσουμε επίσης την ιδέα του που πάμε».

Για το Κραν Μοντάνα, ανέφερε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη προσήλθαν στη Διάσκεψη «με την σαφή πρόθεση – κατά την άποψή μου – να προσπαθήσουν να υπερπηδήσουν τα τελευταία εμπόδια».

«Κατορθώσαμε τις πρώτες ημέρες να συμφωνήσουμε ότι υπήρχαν έξι συγκεκριμένα ερωτήματα που έπρεπε να διευθετηθούν, δύο για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις και τέσσερα για τα εσωτερικά θέματα, και προσπαθήσαμε σκληρά να φτάσουμε σε αποτέλεσμα σε όλα», πρόσθεσε.

Ένοιωθα, συνέχισε ο κ. Έιντε, «για αρκετό καιρό ότι παρά το γεγονός ότι η πρόοδος ήταν πιο αργή απ’ ότι εκτιμούσα, θα τα καταφέρναμε». Πρόσθεσε ωστόσο ότι «όπως μπορούσατε να δείτε όταν προσπαθήσαμε να ενώσουμε όλο το πακέτο μαζί δεν ήταν δυνατόν και ο ΓΓ με τη συγκατάθεση των συμμετεχόντων έκλεισε τη Διάσκεψη, λέγοντας ότι δεν είχαμε το επιθυμητό αποτέλεσμα».

Αυτό, επεσήμανε, «είναι πολύ λυπηρό και λυπάμαι που δεν τα καταφέραμε».

Ο αξιωματούχος του ΟΗΕ ανέφερε ακόμη ότι έχει ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για όλες τις εξελίξεις από την συνάντηση της Γενεύης και έπειτα, περιλαμβανομένου και του αδιεξόδου που δημιουργήθηκε στο νησί για λίγους μήνες. «Μία από τις αναφορές μου ήταν ότι ενώ πλησιάσαμε στην ουσία, βλέπαμε μια σταδιακή επιδείνωση της εμπιστοσύνης», είπε. Διευκρίνισε ότι «δεν αναφέρομαι μόνο στην εμπιστοσύνη στο ανώτατο επίπεδο αλλά και στην διακοινοτική εμπιστοσύνη. Ο κόσμος φαινόταν λιγότερο προετοιμασμένος αντί για περισσότερο προετοιμασμένος».

Νομίζω εκ των υστέρων, πρόσθεσε, «πρέπει να προβληματιστούμε αν οι κοινότητες ήταν επαρκώς εμπλεκόμενες στη διαδικασία, αν οι κοινότητες ήταν επαρκώς πληροφορημένες και είχαν την επαρκή ώθηση γι’ αυτό. Δεν ξέρω, αλλά θεωρώ ότι εναπόκειται στους ιστορικούς να το συζητήσουν».

Συνέχισε επαναλαμβάνοντας τη δέσμευση του ΟΗΕ «να είναι υποστηρικτικός». «Ο Γενικός Γραμματέας το έχει καταστήσει πολύ σαφές ότι όπου μπορούμε να είμαστε υποβοηθητικοί, θα είμαστε εκεί και θα είμαστε υποβοηθητικοί», είπε. Αλλά φυσικά, πρόσθεσε, «δεν υπάρχει διαδικασία, αν οι πλευρές δεν το βλέπουν ως μια διαδικασία».

Ανέφερε ακόμη ότι ως μέρος της αποστολής του εκ μέρους του ΓΓ του ΟΗΕ στο νησί είναι να συνομιλήσει και με τις δύο πλευρές και να προσπαθήσει να φτάσει σε κάποιο συμπέρασμα και να κάνει αναφορά στον ΓΓ “κατά πόσον υπάρχουν κάποια βήματα που θα μπορούσαν να γίνουν από δικής μας πλευράς, κατά πόσον οι πλευρές είναι έτοιμες να κάνουν οποιαδήποτε βήματα και αν ναι τί είδους βήματα”.

Συνέχισε λέγοντας ωστόσο ότι «ο ΓΓ εισηγήθηκε όπως όλοι οι εμπλεκόμενοι μπουν σε μια περίοδο προβληματισμού και νομίζω ότι το ορθό πράγμα που μπορεί να πει κανείς τώρα είναι ότι βρίσκονται ακόμη σε εκείνη την περίοδο προβληματισμού. Θα τους αφήσουμε να συνεχίσουν να προβληματίζονται», ανέφερε.

Εξέφρασε και πάλι την ελπίδα του ΟΗΕ ότι «θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε υπό τις υφιστάμενες παραμέτρους του ΟΗΕ, που είναι αυτές στις οποίες είναι προσηλωμένος ο ΟΗΕ, αλλά φυσικά αυτό απαιτεί την βούληση και των δύο πλευρών». Και αυτό, πρόσθεσε ο ίδιος, έχει να κάνει με την ουσία αλλά έχει να κάνει επίσης με την εμπιστοσύνη και μια ειλικρινή βούληση να διανύσουν αυτό το τελευταίο μίλι.

«Είναι μια περίπλοκη διαδικασία, δεν βλέπω οποιεσδήποτε εξελίξεις άμεσα», είπε ο κ. Έιντε, προσθέτοντας ότι «δεν έχω ακούσει τίποτα εδώ που να υποδηλοί ότι θα γίνει κάτι στο πολύ άμεσο μέλλον». «Θεωρώ ότι αυτή τη στιγμή διανύουμε μια περίοδο καταλαγιάσματος (cool off) και νομίζω είναι δύσκολο να κάνω άλλη δήλωση επ’ αυτού».

Ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ ανέφερε ότι στις συναντήσεις που είχε με τους Αναστασιάδη και Ακιντζί τους εξέφρασε την εκτίμησή του για τις προσπάθειες τους όχι μόνο στο Κραν Μοντάνα αλλά συνολικά.

«Στο τέλος της ημέρας, οι δύο ηγέτες έχουν φέρει αυτή τη διαδικασία κατά πολύ πιο μπροστά» από ότι ποτέ προηγουμένως, είπε. Ό,τι και να γίνει, πρόσθεσε, «ένα από τα εναπομείναντα καθήκοντά μου όσο είμαι ακόμη εδώ θα είναι να διασφαλίσω ότι θα γράψουμε μια ενδελεχή και ειλικρινή έκθεση, μια δίκαιη έκθεση», προσθέτοντας ότι η ομάδα του ΟΗΕ θα προβεί σε αξιολόγηση του τί έγινε για να μάθει από τα λάθη της και θα συγκεντρώσει όλο το υλικό από αυτή τη διαδικασία, έτσι ώστε να είναι διαθέσιμο «αν αργά ή γρήγορα υπάρξουν νέες προσπάθειες».

Ερωτηθείς για το πότε θα φύγει από την Κύπρο, διευκρίνισε ότι οι εκλογές στη Νορβηγία είναι στις 11 Σεπτεμβρίου άρα μάλλον θα φύγει νωρίτερα.

Σε ερώτηση για τις δημόσιες δηλώσεις που έχει κάνει για τα ανοίγματα της ελληνοκυπριακής πλευράς και κατά πόσο δεν έχει τίποτα να πει για τις προτάσεις και την συμπεριφορά της τουρκοκυπριακής πλευράς ανέφερε ότι ο κ. Ακιντζί, ο Τ/κ διαπραγματευτής Οζντίλ Ναμί και η ομάδα του «υπήρξαν πολύ σοβαροί και πολύ προσηλωμένοι και επεξεργάστηκαν πολλές ιδέες κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, καθώς και στο Κραν Μοντάνα». Δεν υπήρχε καμία απολύτως πρόθεση εκ μέρους μου να πω ότι τα ανοίγματα προήλθαν μόνο από την μία πλευρά, και οι πλευρές προχωρούσαν η μία προς την άλλη, σημείωσε.

«Για αυτά τα βασικά ζητήματα, το εδαφικό, το περιουσιακό, τα ζητήματα διακυβέρνησης, το θέμα της ισότιμης μεταχείρισης αλλά και πολύ σημαντικά στο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων υπήρξε μια σοβαρή προσπάθεια να σκεφτούμε ένα νέο μοντέλο, να προσπαθήσουμε να αντικαταστήσουμε το παλιό μοντέλο», σημείωσε.

Υπήρχαν, ανέφερε, «ανοίγματα από την ελληνοκυπριακή πλευρά και υπήρχαν ανοίγματα από την τουρκοκυπριακή πλευρά».

Σε ερώτηση γιατί η προσπάθεια δεν ήταν επιτυχής, ο κ. Έιντε είπε ότι «θέτω και στον εαυτό μου την ίδια ερώτηση».

Σημειώνοντας ότι ορισμένες από τις διαβουλεύσεις ήταν εμπιστευτικές, ανέφερε ότι «αυτό που μπορώ να μοιραστώ εδώ είναι ότι πλησιάσαμε πιο κοντά στην ουσία αλλά δεν νοιώθαμε ότι είχαμε την ίδια εξέλιξη όσον αφορά το γενικό αίσθημα εμπιστοσύνης και ετοιμότητας».

«Νομίζω ότι το συμπέρασμα στο οποίο έφτασε ο ΓΓ είναι βασισμένο στην παρατήρηση του πως εξελισσόταν αυτό παρά στην ουσία την ίδια».

Φυσικά, πρόσθεσε, «υπήρχαν κάποια εκκρεμή ζητήματα», προσθέτοντας ότι ο ίδιος έχει δηλώσει ότι θεωρούσε ότι μπορούσαν να επιλυθούν, “αλλά δεν μπορέσαμε να τα λύσουμε και η Διάσκεψη τερματίστηκε».