H εμπειρία και τα βιώματα του 1974 από την τουρκική εισβολή και τη συνεχιζόμενη για 51 χρόνια κατοχή μάς επιβάλλει να είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, να σταθούμε δίπλα στην Ουκρανία σταθερά, αταλάντευτα, θεσμικά και πολιτικά είπε σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας κ. Βολοντιμίρ Ζελένσκι, στο Προεδρικό Μέγαρο, στο Κίεβο.
Μετά τη συνάντηση τους οι δύο Πρόεδροι προέβησαν σε δηλώσεις στα ΜΜΕ.
Στις δηλώσεις του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «είναι με αισθήματα τιμής αλλά και ευθύνης που επισκέπτομαι σήμερα το Κίεβο.
Και είμαι σήμερα εδώ, όχι μόνο για να εκφράσω την αλληλεγγύη και συμπαράσταση της Κύπρου αλλά και για να τιμήσω προσωπικά το παράδειγμα ανθεκτικότητας του ουκρανικού λαού και που ο ίδιος ο Πρόεδρος δείχνει ως ηγέτης της χώρας, απέναντι σε μια βάναυση και απρόκλητη εισβολή.
Από την κυβέρνηση μέχρι τον τελευταίο πολίτη, η Ουκρανία παραμένει ενωμένη σε έναν αγώνα που δεν αφορά μόνο την ίδια αλλά και την υπεράσπιση οικουμενικών αρχών και αξιών που ως επερχόμενη Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να προωθήσουμε και να προασπίσουμε.
Είμαι σήμερα εδώ για να επαναλάβω δημόσια ότι η Κύπρος, που γνωρίζει από πρώτο χέρι τι σημαίνει εισβολή και κατοχή, τί σημαίνει πρόσφυγες, αγνοούμενοι, καταπάτηση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας, στη σωστή πλευρά της ιστορίας και θα συνεχίσει να το πράττει με συνέπεια, αξιοπιστία και ξεκάθαρη πολιτική βούληση.
Με τον Πρόεδρο Ζελένσκι πέραν από τις συζητήσεις για τις διμερείς μας σχέσεις και τις προοπτικές που υπάρχουν για περαιτέρω εμβάθυνση τους συζητήσαμε θέματα που αφορούν την επερχόμενη Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.
Κοινή μας βούληση για τις διμερείς μας σχέσεις είναι να εμβαθύνουμε και να διευρύνουμε τη συνεργασία μας, αξιοποιώντας και την πολυάριθμη ουκρανική κοινότητα στην Κύπρο, που προϋπήρχε της ρωσικής εισβολής. Μετά τη ρωσική εισβολή φιλοξενούμε 25 χιλιάδες Ουκρανούς πρόσφυγες, ένας σημαντικός αριθμός λαμβάνοντας υπόψη τον πληθυσμό της Κύπρου.
Με τον Πρόεδρο Ζελένσκυ είχαμε επίσης μια ειλικρινή συζήτηση, με ενημέρωσε ο Πρόεδρος, για το ότι ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης ρωσικής εισβολής, για τις σοβαρές επιπτώσεις αυτης της εξέλιξης, ανταλλάξαμε απόψεις για τις διεθνείς προσπάθειες για επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπογράμμισα την ξεκάθαρη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας, θέση που αντικατοπτρίζει και τη θέση της ΕΕ, πως κάθε ειρηνευτική προσπάθεια και συμφωνία πρέπει να στηρίζεται στις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στον απόλυτο σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.
Τόνισα την ίδια στιγμή, πως οι όποιες ειρηνευτικές προσπάθειες πρέπει να προωθούνται με την ενεργή συμμετοχή της ίδιας της Ουκρανίας, όπως επίσης και την ενεργό συμμετοχή και συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε, και αυτό θέλω να το υπογραμμίσω, η ασφάλεια της Ουκρανίας είναι άμεσα συνυφασμένη με την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και μιλώντας για την ΕΕ θεωρώ ότι έχει αποδείξει στην πράξη ότι στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας, αναφέρθηκε ο Πρόεδρος στη σημαντικότητα των ευρωπαϊκών κυρώσεων που θα ήταν σαφώς πιο αποτελεσματικές αν δεν υπήρχαν κράτη που συμπεριφέρονταν ως επιτήδειοί ουδέτεροι. Και πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτά τα κράτη που εκμεταλλεύονται την τραγωδία που περνά ο λαός της Ουκρανίας για να προωθήσουν δικά τους συμφεροντα.
Σήμερα είχα επίσης την ευκαιρία να ενημερώσω τον Πρόεδρο για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και τις προσπάθειές μας για επανέναρξη των συνομιλιών.
Θέλω να εκφράσω δημόσια ευγνωμοσύνη για τη σταθερή στήριξη και την αλληλεγγύη της Ουκρανίας στην προσπάθεια για επανένωση του τόπου μας, για προάσπιση της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Κύπρου. Άλλωστε Κύπρος και Ουκρανία, κυπριακός και ουκρανικός λαός έχουν κοινά βιώματα και
δυστυχώς γνωρίζουμε πολύ καλά τι σημαίνει στρατιωτική εισβολή και στρατιωτική κατοχή. Και ακριβώς λόγω και αυτών των κοινών βιωμάτων και εμπειριών σας διαβεβαιώ πως ο κυπριακός λαός κατανοεί πλήρως και συμπάσχουν με τις δοκιμασίες που βιώνει ο ουκρανικός λαός.
Η φωνή μας ενώνεται με τη δική σας, χωρίς καμία εξαίρεση και καμία αμφισημία, για απόλυτο σεβασμό των αρχών του διεθνούς δικαίου, της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των κρατών.
Ένα μέρος των συζητήσεων μας θα συνεχιστούν, αφορούν και τα επόμενα βήματα στις σχέσεις της ΕΕ με την Ουκρανία ενόψει και της ανάληψης από την Κυπριακή Δημοκρατία της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ σε 26 ημέρες.
Σε μια περίοδο, όπου οι γεωπολιτικές πιέσεις αυξάνονται, η Ευρώπη χρειάζεται ενότητα, συνοχή και αποφασιστικότητα – και η Κυπριακή Δημοκρατία είναι πανέτοιμη να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση. Στο πλαίσιο αυτό, η συνέχιση της πολυδιάστατης στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία αποτελεί βασική προτεραιότητα κατά το εξάμηνο της Κυπριακής Προεδρίας.
Επιτρέψτε μου να αναφερθώ και στο θέμα της διεύρυνσης, καθώς πιστεύω ακράδαντα πως δεν είναι απλώς μια πολιτική επιλογή για την ΕΕ αλλά πρωτίστως μια γεωπολιτική αναγκαιότητα. Πρέπει -και αυτό θα πράξουμε κατά την Προεδρία μας – να προωθήσουμε τη διαδικασία διεύρυνσης της Ένωσης, ενισχύοντας ανάμεσα σε άλλα, και τη συλλογική μας ασφάλεια και τη δημοκρατική μας ανθεκτικότητα. Ειδικότερα για την Ουκρανία, θα πράξουμε ό,τι χρειάζεται για να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή προοπτική της στην ατζέντα της ΕΕ, ενισχύοντας αυτή τη δυναμική.
Η Κύπρος, μια μικρή χώρα που εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από 22 χρόνια, γνωρίζει πολύ καλά τι σημαίνει να επιδιώκεις την ευρωπαϊκή σου πορεία και προοπτική υπό γεωπολιτικές πιέσεις και περιφερειακές απειλές. Αυτή μας η εμπειρία, και τα βιώματα του 1974 από την τουρκική εισβολή και τη συνεχιζόμενη για 51 χρόνια κατοχή μάς επιβάλλει να είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, να σταθούμε δίπλα σας, σταθερά, αταλάντευτα, θεσμικά και πολιτικά, υποστηριχτές της μεγάλης προσπάθειάς σας να καταστείτε μέλος της ΕΕ»
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Ζελένσκι είπε, μεταξύ άλλων, μιλώντας μέσω διερμηνέα ότι η παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας αποτελεί ένδειξη της στήριξης της ΕΕ προς την Ουκρανία.
Πρόσθεσε ότι ανάμεσα σε άλλα συζήτησε με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για τα γεγονότα των τελευταίων τεσσάρων ετών σημειώνοντας ότι η Ουκρανία δίνει μια ενωτική δύναμη στην ΕΕ και θα συνεχίσει να λειτουργεί ως ενοποιητικό σημείο.
Ανέφερε ακόμη ότι η Ουκρανία επιθυμεί την ειρήνη, ευχαριστώντας παράλληλα την Κύπρο για την υποστήριξη της προς τη χώρα του και εντός της ΕΕ, σημειώνοντας ότι «η Προεδρία της Κύπρου στην ΕΕ μπορεί να καταστεί ιστορική προς την κατεύθυνση» της πορείας της Ουκρανίας στην Ένωση.
Είπε ακόμη ότι με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη συζήτησαν και την πολιτική κυρώσεων της ΕΕ έναντι της Ρωσίας.
«Μιλήσαμε για το ρωσικό ναυτικό, για τις κοινές ευρωπσϊκές αποφάσεις ότι η Ρωσία πρέπει να πληρώνει τα χρήματα που χρειάζονται για την ανάκαμψη της Ουκρανίας, λεφτά τα οποία ο Ρώσος εισβολέας έχει σε ευρωπαϊκές τράπεζες», είπε και ευχαρίστησε την Κύπρο για τη στήριξη της στο θέμα αυτό.
Αναφέρθηκε ακόμη σε παιδιά από την Ουκρανία που έχουν απαχθεί και ζήτησε την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας για το θέμα αυτό.
Νωρίτερα, οι δύο Πρόεδροι μετέβησαν στο Μνημείο «Τοίχος των Ηρώων», όπου κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατέθεσε στεφάνι, ενώ στη συνέχεια, στο Προεδρικό Μέγαρο, είχαν κατ΄ιδίαν συνάντηση και διευρυμένες συνομιλίες.
Μετά τις δηλώσεις τους στα ΜΜΕ, οι δύο Πρόεδροι παρακάθησαν σε γεύμα εργασίας.