Έκθεση της Ελεγκτικής για τον “Φορέα Κοινωνικής Στήριξης” – Τι καταγράφει

Η Ελεγκτική Υπηρεσία δημοσίευσε Ειδική Έκθεση “Έλεγχος Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης για τα έτη 2018-2024” που ετοιμάστηκε από την Υπηρεσία.

Η Ελεγκτική κάνει λόγο για σχέση επιρροής ή και προσδοκία οφέλους από μέρους των δωρητών και ζητά διαφάνεια, με τον Φορέα να μιλά για ατεκμηρίωτες σκιές.

Προλογισμός της έκθεσης από τον Γενικό Ελεγκτή

Σκοπός του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης (Φορέας) είναι η παροχή οικονομικής στήριξης σε φοιτητές που, λόγω έκτακτων περιστατικών, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στη συνέχιση της πανεπιστημιακής τους εκπαίδευσης.

Μέχρι και το 2022 τα έσοδα και οι δαπάνες του Φορέα ανέρχονταν στα €0,5εκ ετησίως. Το 2023 και 2024 τα έσοδα του Φορέα είχαν σημαντική αύξηση, ανήλθαν στα €2,5εκ. Σημαντική αύξηση παρατηρήθηκε και στις δαπάνες οι οποίες ανήλθαν στα €1,6εκ. για το 2024. Τα αυξημένα έσοδα για τα έτη 2023 και 2024 έδωσαν τη δυνατότητα να βοηθηθούν περισσότεροι δυσπραγούντες φοιτητές κατά το 2024, κάτι ιδιαίτερα θετικό.

Το νομικό πλαίσιο λειτουργίας του Φορέα έχει ιδιαιτερότητες σε σχέση με άλλα φιλανθρωπικά ταμεία: Ιδρύθηκε με Νόμο, τα έσοδα του προέρχονται αποκλειστικά από ιδιωτικές εισφορές, διοικείται από Επιτροπή με Πρόεδρο την/τον σύζυγο του/της εκάστοτε Προέδρου της Δημοκρατίας, το Γενικό Λογιστή (Ταμία) και τους Γενικούς Διευθυντές τριών Υπουργείων (Μέλη).

Οι εν λόγω ιδιαιτερότητες του Φορέα, δημιουργούν, κατά την άποψη της Υπηρεσίας μας, ιδιάζουσα σχέση: Ο/Η σύζυγος της/του Προέδρου του Φορέα είναι ο/η εκάστοτε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που λαμβάνει αποφάσεις οι οποίες επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τις ιδιωτικές εταιρείες – εισφορείς.

Η εν λόγω ιδιάζουσα σχέση δεν προκύπτει με ευθύνη των εμπλεκόμενων (Φορέα, εισφορέων, εκτελεστικής εξουσίας) αφού οι σχετικές ρυθμίσεις καθορίστηκαν με το Νόμο το 2014 (Ν. 156(Ι)/2014).

Από τον έλεγχο εντοπίστηκαν συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου σημαντικές εισφορές καταβλήθηκαν από εταιρείες οι οποίες είχαν κάποιας μορφής οικονομική δραστηριότητα με το κράτος, π.χ. εταιρεία που διαβουλευόταν με το κράτος για συμβόλαιο αρκετών εκατομμυρίων, την ίδια περίοδο κατέβαλε εισφορά στο Φορέα.

Οι περιπτώσεις αυτές δεν υποδηλώνουν από μόνες τους σκοπιμότητα. Ούτε είναι ασύνηθες, ιδιωτικές εταιρείες, στα πλαίσια του κοινωνικού τους έργου, να ενισχύουν ένα φιλανθρωπικό φορέα. Αυτό που ιδιαίτερα προβληματίζει είναι η ύπαρξη παραγόντων, οι οποίοι μόνοι τους ή συνδυαστικά, μπορούν να υπονομεύσουν τη δημόσια εμπιστοσύνη των πολιτών.

Η Υπηρεσία μας κρίνει ότι το υφιστάμενο σύστημα λειτουργίας και διαχείρισης του Φορέα δεν επαρκεί για να διασφαλίσει τη θεσμική ακεραιότητα που απαιτείται στις περιπτώσεις όπου η φιλανθρωπία διασταυρώνεται με την πολιτειακή εξουσία. Θεωρούμε ότι απαιτείται περισσότερη διαφάνεια.

Προς αυτή την κατεύθυνση η Υπηρεσία μας υποβάλλει συγκεκριμένη σύσταση (βλ. σημείο 1.23 στη Σύνοψη). Βέβαια μπορούν να εξετασθούν και να εφαρμοσθούν άλλα εναλλακτικά μέτρα.

Σε κάθε περίπτωση, τελικός στόχος θα πρέπει να είναι η ενίσχυση της διαφάνειας, ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος τα οφέλη λειτουργίας του Φορέα να επισκιάζονται από δημόσια αμφισβήτηση.

Το συσσωρευμένο πλεόνασμα του Φορέα όσον και τα μετρητά (καταθέσεις στην Τράπεζα) παρουσίασαν αξιοσημείωτη αύξηση τα έτη 2023-2024.

Το συσσωρευμένο υπόλοιπο το έτος 2023 ήταν €2.071.103 και το 2024 ήταν €2.644.235 σε σχέση με €349.829 το 2022.

Εξάλλου, οι καταθέσεις στην τράπεζα το έτος 2023 ήταν €1.806.582 και το 2024 €2.675.765 σε σχέση με €349.577 το έτος 2022.

Όπως αναφέρεται στην Έκθεση, «η αύξηση που παρατηρήθηκε οφείλεται, κυρίως, στη μεγάλη εισροή εισφορών/δωρεών κατά τα έτη 2023 και 2024, καθώς και στο γεγονός ότι το 2023, παρά τη σημαντική αύξηση των εσόδων, δεν υπήρξε η ανάλογη αύξηση των δαπανών.

Δείτε την Έκθεση στον πιο κάτω σύνδεσμο

https://www.audit.gov.cy/audit/audit.nsf/annualso_gr/annualso_gr?OpenForm