Χριστούγεννα και διατροφή: Συμβουλές για ισορροπημένη διατροφή και υγεία

Η αφθονία των αγαθών που επικρατεί στα Χριστουγεννιάτικα τραπέζια , κάνει τον οποιοδήποτε να μην μπορεί να αντισταθει στους γευστικούς πειρασμούς. Από πάρτι γραφείου ή πάρτι φίλων μέχρι και οικογενειακές υποχρεώσεις , παντού σου δίνεται η ευκαιρία να χάσεις τον αυτοέλεγχο σου και να καταναλωσεις μεγάλες ποσότητες..

Τις γιορτές είμαστε κυριολεκτικά περικυκλωμένοι από διάφορα εορταστικά εδέσματα και ποτά. Από την μια δεν υπάρχει λόγος να είμαστε ένοχοι όταν τα απολαμβάνουμε, από την άλλη όμως πρέπει να θυμόμαστε, πως οι άνθρωποι καταναλώνουν περίπου 6000 θερμίδες την ημέρα των Χριστουγέννων!

Η ενέργεια αυτή είναι 3 φορές περισσότερη από ότι χρειαζόμαστε και μπορεί να αυξήσει το βάρος μας κατά την περίοδο των εορτών έως και 2 κιλά.

Και όμως, μπορούμε να γιορτάσουμε χωρίς άγχος! Τα ωραία γιορτινά τραπέζια αποτελούν για τους περισσότερους από εμάς μια από τις μεγαλύτερες προσδοκίες των γιορτινών ημερών και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των παραδοσιακών οικογενειακών ή φιλικών συγκεντρώσεων του κάθε Έλληνα, τόσο κατά την διάρκεια των εορταστικών διακοπών όσο και άλλων κοινωνικών εκδηλώσεων οποιαδήποτε στιγμή του έτους.

Για αυτό τον λόγο, υπάρχουν διάφορα μικρά μυστικά στο να σας βοηθήσουν να φάτε, να πιείτε ενώ ταυτόχρονα να παραμείνετε υγιείς. Οι συμβουλές που ακολουθούν θα σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε τους φόβους σας και να απολαύσετε τις γιορτές, χωρίς να στερηθείτε τις οικογενειακές και φιλικές σας συγκεντρώσεις.

Ξεκινήστε με ένα καλό πρωινό γεύμα
Το πρωινό και κατά την περίοδο των γιορτών συνεχίζει να αποτελεί ίσως το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας. Αν ξεκινήσετε την ημέρα σας με μια ισορροπημένη διατροφή που να προσφέρει πληθώρα θρεπτικών συστατικών, τότε έχετε πολύ περισσότερες πιθανότητες στην συνέχεια της γιορτινής ημέρας να συνεχίσετε έτσι όσο δύσκολο και αν ακούγεται αυτό.

Έτσι, καλές προτάσεις για ένα σωστό πρωινό είναι:

1 φλιτζάνι γάλα, 2 φέτες ψωμί με μαργαρίνη-μέλι και 1 φρούτο1 φλιτζάνι γάλα με δημητριακά πρωινού και 1 φρούτο1 τοστ (με ψωμί ολικής άλεσης μαργαρίνη-τυρί-γαλοπούλα) και 1 φυσικό χυμό1 φλιτζάνι γάλα, 1 κουλούρι Θεσσαλονίκης και 1 φρούτο1 φλιτζάνι γάλα, 1 σταφιδόψωμο και 1 φρούτο

Καταναλώστε ενδιάμεσα μικρογεύματα και σνακ
H κατανάλωση φρούτων δεν θα πρέπει να παραμελείται, λόγω του χριστουγεννιάτικων γλυκών. Εκμεταλλευθείτε τον ελεύθερο χρόνο των ημερών για να δημιουργήσετε πρωτότυπες φρουτοσαλάτες.

Τα αποξηραμένα φρούτα μπορούν επίσης να αποτελέσουν ένα εύγευστο και θρεπτικό snack. Οι χουρμάδες, τα σύκα, τα δαμάσκηνα και τα βερίκοκα είναι όλα άριστες επιλογές.

Από την ομάδα των ξηρών καρπών, η μακράν καλύτερη επιλογή είναι τα κάστανα, καθώς η λιποπεριεκτικότητά τους είναι χαμηλή. Αξιοποιώντας τις παραπάνω επιλογές θα ελέγξετε την πείνα και τον κορεσμό σας τις ημέρες των εορτών και θα αποφύγετε το τσιμπολόγημα και άλλες λιγότερο υγιεινές επιλογές.

Τρόφιμο Θερμίδες
Δαμάσκηνα (30γρ) 95
Σύκα (ξερά) 70
Αμύγδαλα (30γρ) 160
Καρύδια (30γρ) 183
Κάστανα (30γρ) 55

Τι να αποφύγετε;
Η τακτική που ακολουθεί αρκετός κόσμος να μην τρώει όλη μέρα για να είναι πιο ελεύθερος θερμιδικά στο τραπέζι, έχει ως αποτέλεσμα να φτάνετε την ώρα του γεύματος πολύ πεινασμένοι και τελικά να καταναλώνετε πολύ περισσότερες θερμίδες κάνοντας κακές διατροφικές επιλογές.

Ομοίως κάποιοι αποφασίζουν να «τιμωρήσουν» τον εαυτό τους για το γιορτινό τραπέζι και να μη φάνε τίποτα την επόμενη μέρα ή να φάνε ένα γιαουρτάκι. Αυτή η μεγάλη θερμιδική διαφορά είναι ένα σοκ για τον οργανισμό μας, άλλωστε δεν έχετε να τιμωρήσετε τον εαυτό σας για κάτι.

Καλό θα ήταν να μην πάτε λοιπόν στα εορταστικά γεύματα πολύ πεινασμένοι. Καλό θα είναι να φάτε από πριν λίγα λαχανικά όπως καρότα, αγγουράκια, σέλινο ή ντομάτα για να σας «κόψει» την όρεξη για πολύ φαγητό.

Αποφύγετε να «τσιμπολογάτε» τα διάφορα ορεκτικά εδέσματα όπως τυριά και ότι άλλο έχει μέχρι να σερβιριστεί το φαγητό. Με όλα τα μεζεδάκια γύρω μας, συχνά είναι δύσκολα να ελέγξουμε το τσιμπολόγημα μας. Ωστόσο, σκεφτείτε οτι μόνο ένα μικρό κομμάτι κρεατόπιτα περιέχει τουλάχιστον 250 θερμίδες. Για αυτόν τον λόγο, προσπαθήστε να μην είστε κοντά σε τέτοια μεζεδάκια και να εξασφαλίσετε να έχετε υγιεινές επιλογές

Αν είστε καλεσμένοι το βράδυ, το μεσημέρι προτιμήστε να φάτε κάτι ελαφρύ όπως μια σούπα ή σαλάτα λαχανικών, ένα ελαφρύ σάντουιτς ή δημητριακά.

Τι να επιλέξετε στο κυρίως γεύμα;
Η γεμιστή γαλοπούλα είναι το βασικό κυρίως γεύμα των ημερών. Παρά το ότι η γαλοπούλα είναι χαμηλή σε λιπαρά και ενέργεια και πλούσια σε πρωτεΐνη, όταν είναι γεμιστή τότε αρκετή ποσότητα του λίπους απορροφάται από τη γέμιση. Γι’ αυτό μαγειρέψτε ξεχωριστά τη γαλοπούλα από τη γέμιση. Ψήστε τη γαλοπούλα ολόκληρη στο φούρνο και όταν θα τη φάτε, αφαιρέστε την πέτσα και το ορατό λίπος. Με αυτό τον τρόπο θα πάρετε λιγότερα λιπαρά και θα ψήσετε πιο καλά τη γαλοπούλα. Επίσης, καλό θα ήταν να αφαιρέσετε την πέτσα, όπου περιέχεται το περισσότερο λίπος και θερμίδες.

Τι να προσέξετε στη γέμιση;
Η γέμιση της γαλοπούλας μπορεί να είναι λαχανικά. Ο αρακάς, τα καρότα και τα λαχανάκια Βρυξελλών αποτελούν πλούσιες πηγές αντιοξειδωτικών, τα οποία είναι πιθανόν να σας προστατεύσουν από καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο. Επίσης, αν δεν τα έχετε επαλείψει με βούτυρο, η γέμιση αυτή των λαχανικών είναι χαμηλή σε θερμίδες και λίπος ενώ ταυτόχρονα συνεισφέρει στην κατανάλωση της συνιστώμενης καθημερινά κατανάλωσης των 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών.

Όσον αφορά την παρασκευή της κατά την διάρκεια του ψησίματος, αφήστε τον ζωμό της γαλοπούλας να ανέβει στην επιφάνεια, και στην συνέχεια αφαιρέστε το. Άν συμπεριλάβετε πατάτες, καλό θα ήταν να χρησιμοποιήσετε ελαιόλαδο για το ψήσιμό τους και να τις κόψετε σε μεγαλύτερους κύβους, έτσι ώστε να απορροφήσουν όσο το δυνατόν λιγότερο λίπος.

Να θυμάστε…
Πρέπει να έχετε πάντα τον έλεγχο της μερίδας σας. Δεν είναι απαραίτητο να στερηθείτε τις αγαπημένες σας γεύσεις, αρκεί να τρώτε μικρότερες ποσότητες. Ο καλύτερος τρόπος για να μην ξεπεράσετε το όριο είναι να γεμίσετε από την αρχή το πιάτο σας με ότι πρόκειται να φάτε και έπειτα να ξεκινήσετε το γεύμα σας. Μια συμβουλή η οποία μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην ποιότητα του πιάτου είναι να γεμίσετε το ½ πιάτο με σαλάτα, το υπόλοιπο ¼ με γαλοπούλα ή κρέας στεγνό χωρίς το δέρμα ή λίπος και το άλλο ¼ του πιάτου με ρύζι ή πατάτα ή μακαρόνια (καλό θα είναι να τα επιλέξετε χωρίς κρέμες, τυριά και λάδι).

Τι γίνετε με τα χριστουγεννιάτικα γλυκά;
Να επιλέξετε κουραμπιέ ή μελομακάρονο; 

Τα παραδοσιακά Χριστουγεννιάτικα γλυκά είναι σχεδόν όλα φορτωμένα με πολλές θερμίδες. Η βασιλόπιτα και ο κουραμπιές αποδίδουν ανά μερίδα τις περισσότερες θερμίδες και είναι πλούσια σε χοληστερίνη και κορεσμένα λιπίδια. Το μελομακάρονο και η μηλόπιτα φαίνεται να αποτελούν τις πιο ενδεδειγμένες επιλογές, καθότι έχουν τις λιγότερες θερμίδες, συγκριτικά με τις υπόλοιπες χριστουγεννιάτικες επιλογές, ενώ, επίσης, περιέχουν χαμηλότερες ποσότητες κορεσμένων λιπιδίων.

Γλυκό (τμχ) Θερμίδες
Μελομακάρονο (35γρ) 190
Κουραμπιές (40γρ) 240
Βασιλόπιτα (1 κομμάτι) 500
Δίπλες (30γρ) 88

Τι ποτό να επιλέξετε;

Όσον αφορά το αλκοόλ, καλό είναι να μην παίρνει τη θέση του νερού και να καταναλώνουμε 1-2 ποτηράκια. Ξεδιψάστε με νερό και αφήστε το ποτό να σας συνοδέψει γευστικά με μέτρο. Παρόλο που ένα έως δυο ποτηράκια κάνουν καλό στην καρδιά, η μεγάλη ποσότητα δεν είναι ότι καλύτερο για την υγεία και το βάρος σας. Θα μπορούσατε για αλλαγή να καταναλώσετε ένα μην αλκοολούχο ποτό και να είστε από τους λίγους στο τραπέζι που θα μπορεί να οδηγήσει αργότερα.

Καλές γιορτές!

Το άρθρο ετοίμασαν οι διαιτολόγοι – διατροφολόγοι του mednutrition.gr ,  Πάρης Παπαχρήστου και Κωνσταντίνος Κούτσικας