Τα μάτια δεν είναι μόνο ο καθρέφτης της ψυχής αλλά και ο καθρέφτης της υγείας μας.
Τα μάτια μπορεί να αποκαλύπτουν πράγματα, που ούτε καν υποψιάζεστε για την κατάσταση της υγείας σας. Η εξέταση των ματιών σας, ανοίγει ένα παράθυρο για να φανεί καλύτερα η κατάσταση του σώματος σας.
Σύμφωνα με μια νέα έρευνα, οι αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία των ματιών σας μπορεί να υποδείξουν την απώλεια μνήμης. Η νέα αυτή μελέτη υποδεικνύει ότι οι διακυμάνσεις στα μάτια σας αντανακλούν τα συνολικά επίπεδα ευεξίας και υγείας σας. Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένη αναφορά στο ιατρικό επιστημονικό περιοδικό Neurology, οι αλλαγές στη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων στα μάτια σας μετά την ηλικία των 60 μπορούν να προβλέψουν την απώλεια μνήμης μετά από μόνο λίγες δεκαετίες.
Σημάδια στα μάτια που αποκαλύπτουν προβλήματα υγείας:
Θολή όραση
Πολλοί από εμάς περνούν πολλές ώρες σε υπολογιστές στο σπίτι ή στην εργασία. Αυτό προκαλεί κάψιμο στα μάτια ή θολή όραση. Σήμερα η κατάσταση αυτή συμβαίνει τόσο συχνά που υπάρχει ένας ειδικός όρος στην ιατρική πρακτική. Περιγράφει τα προβλήματα όρασης που συνδέονται με την παρατεταμένη χρήση υπολογιστή και κινητού. Ονομάζεται «ψηφιακή καταπόνηση των ματιών» ή «σύνδρομο ξηροφθαλμίας». Αν αναγνωρίζετε αυτά τα συμπτώματα, συζητήσετε με το γιατρό σας τους τρόπους για να λυθεί αυτό το πρόβλημα.
Λευκές κηλίδες στον κερατοειδή του ματιού
Αυτό είναι κάτι αρκετά κοινό στους ανθρώπους που φορούν φακούς επαφής και μπορεί να είναι σημάδι μόλυνσης του κερατοειδούς. Ακόμη και μικροί τραυματισμοί των ματιών που προκαλούνται από χρήση φακών επαφής, μπορεί να οδηγήσουν σε μια τέτοια λοίμωξη και στη συνέχεια σε έλκος κερατοειδούς. Οι άνθρωποι που φορούν φακούς με ληγμένη διάρκεια ζωής ή καθημερινά, για μεγάλο χρονικό διάστημα (συμπεριλαμβανομένης της διάρκεια της νύχτας), κινδυνεύουν περισσότερο.
Λευκός κύκλος γύρω από την ίριδα του ματιού
Τις περισσότερες φορές είναι ένα σημάδι γήρανσης και δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε. Αλλά αν είστε μακριά από την ηλικία συνταξιοδότησης, ένας λευκός κύκλος γύρω από την ίριδα, μπορεί να σημαίνει υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων, που συχνά σημαίνει πως υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Οι κιρσώδεις φλέβες μπορεί να συνιστούν προειδοποιητικό σημάδι θανατηφόρων θρομβώσεων
Οι αγγειακές παθήσεις και τα προβλήματα με το κυκλοφορικό σύστημα μπορεί να σας θέτουν σε υψηλό κίνδυνο γνωστικών δυσλειτουργιών, καθώς μεγαλώνετε. Το αγγειακό σύστημα περιλαμβάνει τη ροή του αίματος μέσα από τις φλέβες, τις αρτηρίες, τα αγγεία και τα τριχοειδή αγγεία στη διαδικασία παροχής οξυγόνου στα ζωτικά σας όργανα.
Η μελέτη της σύνδεσης ανάμεσα στη μνήμη και στις αγγειακές παθήσεις
Η Deal και οι συνάδελφοί της εξέτασαν τη μνήμη και τις ικανότητες σκέψης πάνω από 1.200 ανδρών και γυναικών με μέσο όρο ηλικίας τα 57. Όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε έναν δεύτερο γύρο εξετάσεων μετά από περίπου 6 χρόνια και σε έναν τρίτο γύρο 14 χρόνια αργότερα. Τρία χρόνια μετά την έναρξη της έρευνας, χρησιμοποιήθηκαν ειδικές κάμερες για να πάρουν φωτογραφίες από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα του κάθε συμμετέχοντα. Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας πρόκειται για ένα στρώμα ιστών στο πίσω μέρος των ματιών, όπου το φως δίνει σήματα, τα οποία μεταφράζονται σε νευρικές ώσεις, που μας επιτρέπουν να δούμε.
Σύμφωνα με την Deal, οι φωτογραφίες παρείχαν μια εικόνα του τι συνέβαινε στα μικροαγγεία του ματιού. Επίσης, βοήθησαν στον να καθορίσουν αν οι συμμετέχοντες είχαν σημάδια αμφιβληστροειδικής βλάβης στα αιμοφόρα αγγεία της περιοχής. Σχεδόν το 95% των συμμετεχόντων που έπασχαν από μέτρια έως σοβαρά επίπεδα αμφιβληστροειδοπάθειας είχαν χαμηλότερα επίπεδα σε τεστ μνήμης και σκέψης από εκείνους που είχαν υγιή μάτια, οπότε κι αυτό υποδεικνύει μια πιθανή αιτιότητα.
Η Deal σημείωσε ότι τα αποτελέσματα ήταν χαμηλότερα σε συμμετέχοντες με διαβήτη, αλλά ανακάλυψαν μια ισχυρή σχέση ανάμεσα στα αμφιβληστροειδικά σημάδια και στη γνωστική εξασθένιση από εκείνους που δεν είχαν διαβήτη.
Οι παθήσεις των ματιών σημαίνουν εγκεφαλικά προβλήματα;
Η Dr. Rachel Bishop από το ομοσπονδιακό Εθνικό Ινστιτούτο Οπτικής υποστηρίζει ότι τα προβλήματα στα αμφιβληστροειδικά αιμοφόρα αγγεία θα μπορούσε να αποτελούν σημάδι ότι τα αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο επίσης παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα. Η Bishop, που δεν συμμετείχε στην προαναφερθείσα έρευνα, δήλωσε ότι η υγεία των αιμοφόρων αγγείων είναι κρίσιμη αναφορικά με τις λειτουργίες των οργάνων. Αυτό σημαίνει ότι αν τα αιμοφόρα αγγεία δεν έχουν την ικανότητα να λειτουργούν σωστά, δεν υπάρχει περίπτωση ούτε ο εγκέφαλος να λειτουργεί άριστα. Επίσης, πρόσθεσε ότι η λίστα των παθήσεων που μπορούν να αναγνωριστούν μέσω των ματιών είναι μεγάλη και μπορεί ακόμη να επεκταθεί.
Σύμφωνα με τον Dr Justin Bazan, ιατρικό σύμβουλο και οφθαλμολόγος, η εξέταση των αιμοφόρων αγγείων των ματιών είναι πολύ σημαντική για τη συνολική εξέταση της υγείας ενός ανθρώπου. Σημειώνει ότι υπάρχει μια άμεση συσχέτιση και σύνδεση με συστημικές παθήσεις. Μαθαίνοντας περισσότερα για τις αλλαγές που συμβαίνουν σε μια πάθηση, μας δίνει τη δυνατότητα να προβλέπουμε και να προλαμβάνουμε καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως εγκεφαλικά επεισόδια και νευροεκφυλιστικές νόσους, όπως το Alzheimer. Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι επισκέπτονται τον οφθαλμίατρο για να εξετάσουν την όρασή τους ή για να πάρουν τους κατάλληλους φακούς επαφής, ο Bazan υποστηρίζει ότι οι οφθαλμίατροι, μετά από κατάλληλη εκπαίδευση, μπορούν να πουν περισσότερα για τη συνολική υγεία ενός ασθενή τους.
Υψηλή χοληστερόλη, διαβήτης και υπέρταση
Είναι πολύ εύκολο να παρατηρηθεί η υψηλή χοληστερόλη κατά τη διάρκεια μιας οφθαλμολογικής εξέτασης, επειδή τα σημάδια εμφανίζονται στην επιφάνεια του ματιού, όπως στον κερατοειδή χιτώνα, εκεί δηλαδή που εφάπτονται οι φακοί επαφής. Ο Bazan εξήγησε ότι μπορούν να εντοπίσουν τη συσσώρευση της χοληστερόλης με τα όργανα που διαθέτουν.
Σε μερικές περιπτώσεις, τα καρδιαγγειακά προβλήματα που πυροδοτούνται από τη συσσώρευση πλάκας μπορεί να εγείρουν ανησυχίες κατά τη διάρκεια μιας οφθαλμολογικής εξέτασης. Σύμφωνα με την εξήγηση του Bazan, η πλάκα μπορεί να συσσωρευτεί στην καρωτιδική αρτηρία και μικρά κομμάτια πλάκας μπορεί να ξεκολλήσουν και να μεταφερθούν στα μάτια, φράσσοντας άλλες αρτηρίες. Αυτό συχνά αλλάζει την αγγειακή δομή στο πίσω μέρος των ματιών. Σε αυτή την περίπτωση συστήνονται περισσότερες εξετάσεις όπως MRI.
Στον διαβήτη, τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα είναι εκτός ελέγχου. Αυτό προκαλεί αλλαγές στους φακούς του ματιού, που στη συνέχεια προκαλούν βλάβες στην όραση, σύμφωνα με την Bazan. Σημειώνει ότι οι διαβητικοί μπορεί να εμφανίσουν θολή όραση για λίγο καιρό και ύστερα να επιστρέψουν στη φυσιολογική κατάσταση όρασης. Επίσης, θεωρεί ότι τα μάτια μπορούν να δείξουν αν κάποιος έχει διαβήτη. Οι διακυμάνσεις στην όραση αποτελούν κάποια από τα πρώιμα σημάδια.
Η υπέρταση μπορεί επίσης εύκολα να παρατηρηθεί στα μάτια. Ο Baxan λέει ότι τα κατεστραμμένα αιμοφόρα αγγεία πυροδοτούν αιμορραγία και διαρροές, που μπορούν να εντοπιστούν κατά τη διάρκεια μιας οφθαλμολογικής εξέτασης.
Καρκίνος, θυρεοειδής, Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και πολλαπλή σκλήρυνση
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι είναι πιθανό να εντοπίσουμε αν κάποιος παρουσιάζει λευχαιμία, προβλήματα στο θυρεοειδή και καρκίνο του μαστού μέσα από μια οφθαλμολογική εξέταση. Το πρήξιμο, η ερυθρότητα και η ραγοειδίτιδα εμφανίζονται συχνά λόγω άλλων αυτοάνοσων παθήσεων και λύκου. Οι χρόνιες παθήσεις που προκαλούν φλεγμονές στο σώμα μπορούν επίσης να προκαλέσουν παρόμοιες φλεγμονές στα μάτια.
Τα μάτια σας μπορούν επίσης να δείξουν αν έχετε κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Η επιπεφυκίτιδα που συχνά δεν θεραπεύεται μέσα από τις απλές σταγόνες στα μάτια μπορεί να συνδέεται με STD όπως χλαμύδια, έρπη, σύφιλη και HIV.
Η πολλαπλή σκλήρυνση μπορεί να εντοπιστεί αν ο ασθενής εμφανίσει σημάδια ξαφνικής απώλειας όρασης. Ο Bazan λέει ότι οι γιατροί μπορούν να εντοπίσουν μια αλλαγή στο χρώμα του οπτικού νεύρου του ασθενή με ΠΣ. Εντούτοις, συστήνεται ο ενδελεχής έλεγχος για την επιβεβαίωση της πάθησης. Τα προβλήματα του θυρεοειδή εμφανίζονται με πολλούς τρόπους στα μάτια. Ο θυρεοειδής ρυθμίζει την παραγωγή ορμονών που διαφαίνονται μέσω και της έκκρισης δακρύων. Ο Bazan σημειώνει ότι οι περισσότεροι ασθενείς με θυρεοειδικά προβλήματα εμφανίζουν και ξηροφθαλμία.
Εγκεφαλική νευροαπεικόνιση και μαγνητική τομογραφία
Η Jennifer A. Deal είναι η κύρια συγγραφέας και βοηθός ερευνήτρια στο τμήμα Επιδημιολογίας στο Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health. Σημειώνει ότι οι τρέχουσες τεχνικές νευροαπεικόνισης δεν μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να δουν τα μικρά αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο όπως μπορεί η μαγνητική τομογραφία. Καθώς τα αιμοφόρα αγγεία στα μάτια και στον εγκέφαλο είναι παρόμοια, η Deal και οι συνάδελφοί της ανέπτυξαν την υπόθεση ότι η παρατήρηση των αλλαγών στα αιμοφόρα αγγεία των ματιών μπορεί να βοηθήσουν στην αποκάλυψη των γεγονότων που συμβαίνουν στον εγκέφαλο.